محیط‌زیست؛ مظلوم در تبلیغات انتخاباتی، مهجور در سیاست‌گذاری‌ها/ تصمیم‌سازان کشور حواسشان به بحران‌های زیست‌محیطی نیست
بی‌توجهی مطلق به مساله محیط‌زیست در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری حدود دو هفته بعد از اتمام ایام انتخابات نیز ادامه دارد و همان‌طور که در روزهای تبلیغات، کمترین مساله‌ای که به آن توجه می‌شد، موضوع محیط‌زیست بود، همین حالا نیز کمترین موضوعی که در چینش کابینه به آن پرداخته می‌شود، مساله انتخاب یک مدیر شایسته برای سکان‌داری سازمان حفاظت محیط‌زیست است؛ این موارد نشانه‌ای بر آن است که موضوع محیط‌زیست همان‌گونه که در تبلیغات انتخاباتی مظلوم بود، در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور نیز مهجور است و می‌توان انتظار داشت که در دولت آینده نیز ضوابط زیست‌محیطی، فدای طرح‌های زودبازده اقتصادی و توسعه‌ای شود، مگر این که رئیس‌جمهور منتخب، شخصا بخواهد که طرحی نو دراندازد.
دیده بان ایران: محمدحسین خودکار – با وجود این که مسعود پزشکیان به عنوان رئیس‌جمهور منتخب در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بیش از همه نامزدها به مساله محیط‌زیست پرداخت و همین موضوع، کورسوی امیدی را برای خارج شدن محیط‌زیست از مظلومیت در سیاست‌گذاری‌های اجرایی کشور زنده نگه می‌دارد، اما نباید فراموش کنیم که حتی او هم در زمان تبلیغات صرفا به صدور یک بیانیه کلی در حوزه محیط‌زیست و جمع کردن چند چهره محیط‌زیستی در اطراف خود اکتفا کرد و در سخنرانی‌های پزشکیان، چه قبل از پیروزی در انتخابات و چه بعد از آن، به‌ندرت شاهد چند خط صحبت کردن درباره مشکلات زیست‌محیطی کشور هستیم. با این تفاسیر، شاید در دولت چهاردهم نیز با تصمیم‌سازانی مواجه باشیم که حواسشان به بحران‌های زیست‌محیطی متعددی که همین حالا گریبان‌گیر ایران شده است، نباشد، اگرچه هنوز امیدها به طور کامل از بین نرفته است.
به گزارش خبرنگار دیده‌بان ایران، در دهه‌های گذشته، محیط‌زیست و مسائل مرتبط با آن، یکی از سرفصل‌ها و محورهای اصلی تصمیم‌گیری دولت‌ها در سراسر جهان بوده است، تا جایی که نه‌تنها کنوانسیون‌ها و پیمان‌نامه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی متعددی در حوزه محیط‌زیست به تصویب رسیده، بلکه در اغلب انتخابات‌های محلی، ملی و منطقه‌ایِ کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، مسائل زیست‌محیطی به عنوان یکی از محورهای اصلی تبلیغات انتخاباتی مطرح شده است؛ به نحوی که در کشورهای اروپایی و آمریکایی، مواضع یک نامزد ریاست جمهوری یا مجلس یا سایر مسئولیت‌های کلان کشور درباره موضوعات محیط‌زیستی، می‌تواند در کاهش یا افزایش آرای او تاثیر بگذارد.
مطرح شدن محیط‌زیست به عنوان یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی دولت‌ها برای تصمیم‌سازی، باعث شده است که طی دهه‌های گذشته، در اروپا و آمریکا احزاب سبز شکل بگیرند و کرسی‌هایی را در پارلمان‌ها یا وزارتخانه‌ها به دست آورند؛ به گونه‌ای که در همین انتخابات اخیر پارلمان اروپا که در ژوئن ۲۰۲۴ برگزار شد، حزب سبز اروپا توانست ۴۲ کرسی از ۷۲۰ کرسی موجود را از آن خود کند. در هشت دوره اخیر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز حزب سبز ایالات متحده نامزد اختصاصی خود را به عنوان یکی از نامزدهای جریان سوم (مستقل از دو نامزد حزب‌های اصلی دموکرات و جمهوری‌خواه) معرفی کرده است؛ البته اقبال به نامزدهای حزب سبز همواره در آمریکا کمتر از اروپا بوده و با وجود این که حزب سبز آمریکا به‌ندرت توانسته است صندلی‌هایی را در مجلس نمایندگان یا سنای ایالات متحده از آن خود کند، ولی در بعضی کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه، سوئیس و…، اعضای حزب سبز توانسته‌اند به کرسی‌های مهمی در دولت، مجلس، شهرداری‌ها و وزارتخانه‌های گوناگون برسند.
نامزدهای انتخابات «تقریبا هیچ» توجهی به مسائل کلان محیط‌زیستی نداشتند
در ایران اما با وجود این که براساس برآوردهای جهانی، کشورمان در دهه‌های گذشته دست‌کم ۱.۵ برابر متوسط جهانی از تبعات تغییر اقلیم آسیب دیده است و همین حالا با بحران‌های محیط‌زیستی متعددی نظیر خشکسالی، تنش آبی، فرونشست زمین، بیابان‌زایی، گرد و غبار، آلودگی هوا، خشک شدن تالاب‌ها، کاهش تنوع زیستی، تشدید وقوع حریق در جنگل‌ها، کاهش سطح پوشش گیاهی، فرسایش خاک، افزایش میزان وقوع سیل‌های مخرب و… دست‌وپنجه نرم می‌کنیم که تبعات اقتصادی و اجتماعی زیان‌بار و بعضا جبران‌ناپذیری را به کشورمان تحمیل کرده است و در برخی موارد منجر به آسیب دیدن معیشت جوامع محلی و به خطر انداختن مشاغل گوناگون به‌ویژه در حوزه‌های کشاورزی، دامپروری و گردشگری شده و در بعضی موارد دیگر نیز به از بین رفتن زیست‌پذیری یک منطقه و افزایش مهاجرت‌های اقلیمی دامن زده است، در انتخابات‌های مجلس و ریاست جمهوری «تقریبا هیچ» شعار محیط‌زیستی مهمی بر زبان نامزدهای انتخاباتی جاری نمی‌شود.
به عبارت دیگر، نه‌تنها در ایران هیچ وقت حزب سبز به عنوان یک تشکل سیاسی با رویکرد حفظ محیط‌زیست شکل نگرفته است، بلکه احزاب سیاسی موجود در هر دو جریان اصلی تعریف‌شده در چارچوب نظام جمهوری اسلامی یعنی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان نیز به‌ندرت در انتخابات‌های ریاست جمهوری، مجلس و شوراهای شهر و روستا، به لزوم ارائه برنامه‌های مدون محیط‌زیستی توسط نامزدها یا پراهمیت جلوه دادن مسائل محیط‌زیستی در تبلیغات انتخاباتی توجه کرده‌اند و اگر هم برنامه یا شعاری در حوزه محیط‌زیست مطرح شده، عمدتا به صورت نمایشی یا برای رفع تکلیف بوده است؛ آخرین نمونه آن، همین انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ که اگرچه مسعود پزشکیان و محمدباقر قالیباف، برنامه محیط‌زیستی ارائه کردند و سعید جلیلی و علیرضا زاکانی نیز جملاتی را در حوزه محیط‌زیست مطرح کردند، ولی نه در مناظره‌ها، نه در سایر برنامه‌های تلویزیونی، محیط‌زیست محور اصلی هیچ یک از سوالات پرسیده‌شده از نامزدها یا پاسخ‌های ارائه‌شده توسط آن‌ها نبود؛ مساله‌ای که نشان می‌دهد که حتی در صدا و سیما به عنوان تریبون اصلی نظام نیز محیط‌زیست جایگاه پایینی دارد.
این نکته‌ای است که «حمید ظهرابی»، کارشناس برجسته حووزه محیط‌زیست و معاون پیشین سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان ایران روی آن دست گذاشت و اظهار داشت: محیط‌زیست دو کارکرد اساسی دارد؛ به نحوی که محیط‌زیست در درجه اول محل زندگی مردم است، یعنی تامین‌کننده خدمات اکوسیستمی برای زندگی سالم تمام شهروندان است، از جمله این که محیط‌زیست سالم می‌تواند برای ما آب سالم، هوای سالم، خاک سالم و تنوع زیستی غنی به همراه داشته باشد که مرتبا به انسان‌ها خدمات ارائه می‌دهد. کارکرد دوم محیط‌زیست اما اهمیت آن از بعد اقتصادی است، زیرا منابع طبیعی هم منبع تامین‌کننده مواد اولیه برای فعالیت‌های تولیدی، صنعتی و… است و هم آسیب دیدن این منابع می‌تواند روند توسعه را در بخش‌های مختلف با مشکلات جدی مواجه کند.
وی با تاکید بر این که بی‌توجهی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به مسائل زیست‌محیطی، تنها یک نمونه از مهجور ماندن محیط‌زیست در تصمیم‌سازی‌های کلان کشور است، توسعه ناپایدار بخش کشاورزی در دهه‌های گذشته را به عنوان یکی از مصادیق بی‌توجهی به ضوابط زیست‌محیطی در سیاست‌گذاری‌های اجرایی مثال زد و گفت: در ۵۰ سال گذشته شاهد رشد روزافزون فعالیت‌های کشاورزی در بخش‌های مختلف آن در سطح کشور بوده‌ایم، اما پرواضح است که این رشد ناپایدار بوده است، زیرا توسعه کشاورزی در ایران با کاهش یکی از منابع طبیعی تجدیدپذیر کشورمان یعنی «آب» همراه بوده و تداوم این کم‌آبی، کشاورزی ایران را به سمت نابودی سوق داده است و در صورت ادامه یافتن این روند، در آینده نه‌چندان دور در تولید محصولات کشاورزی با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد.
مدیران ارشد کشور درباره اهمیت مساله محیط‌زیست آگاهی کافی ندارند
ظهرابی با اشاره به این نکته که در ایام انتخابات ریاست جمهوری به‌جز صدور دو بیانیه توسط آقایان پزشکیان و قالیباف و بیان چند جمله توسط بعضی از نامزدها در حوزه محیط‌زیست، عملا مسائل این حوزه نقشی در تبلیغات کاندیداها نداشت، عنوان کرد: متاسفانه در ایام تبلیغات ریاست جمهوری با وجود این که تمام مسائل خُرد و کلان کشور مورد توجه ویژه نامزدها قرار می‌گیرد، توجهی جدی به موضوع محیط‌زیست نشد و این در حالی است که محیط‌زیست منشأ حیات است و زندگی آحاد جامعه و امنیت غذایی کشور در گرو حفظ آن است. یکی از دلایل این اتفاق، این است که مدیران ارشد کشور و تبع آن کسانی که نامزد انتخابات ریاست جمهوری می‌شوند، خودشان درباره موضوع محیط‌زیست آموزش کافی ندیده‌اند و آگاهی لازم را برای درک ارتباط بین مباحث زیست‌محیطی با مسائل توسعه‌ای، اقتصادی و اجتماعی ندارند.
معاون پیشین سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: برخی نامزدهای انتخابات در کشورمان احساس می‌کنند که اگر بخواهند شعارهای محیط‌زیستی بدهند، مثلا اعلام کنند که قرار است برنامه‌هایی برای صرفه‌جویی در مصرف آب در سطح کشور اجرا کنند، ممکن است بخشی از سبد رأی خود را از دست بدهند و به همین دلیل، از اعلام این شعارها صرف نظر می‌کنند. این در حالی است که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری باید بدون واهمه از ریزش آرای خود، درباره تمام مسائل کلان و راهکارهای حل آن‌ها اظهار نظر کنند. همان‌طور که در بعضی کشورهای پیشرفته جهان نیز با وجود این که مردم خواهان طی شدن روند توسعه هستند، اما نامزدهای انتخاباتی به طور جدی روی برخی ضوابط زیست‌محیطی که می‌تواند منجر به محدود شدن بخشی از فعالیت‌های اقتصادی شود، تاکید می‌کنند و ترسی از کاهش آرای خود ندارند.
وی در ادامه تاکید کرد: بیان دغدغه‌های محیط‌زیستی توسط نامزدهای انتخابات در هرکجای جهان که اتفاق بیفتد، نشان‌دهنده نوعی احساس مسئولیت این افراد نسبت به نسل‌های آینده و مردمی است که آن‌ها را به عنوان منتخب خود به دولت، مجلس و سایر نهادهای تصمیم‌گیر کشورشان می‌فرستند تا درباره آینده آن‌ها تصمیم‌گیری کنند. به همین دلیل، می‌توان بی‌توجهی نسبی اغلب نامزدهای انتخابات اخیر ریاست جمهوری در کشورمان نسبت به موضوع محیط‌زیست را نگران‌کننده دانست. در این انتخابات همچنین شاهد آن بودیم که سازمان صدا و سیما که سوالات مناظره‌ها و دیگر برنامه‌های تبلیغاتی نامزدها را تهیه می‌کرد، تقریبا هیچ توجهی به مساله پراهمیت محیط‌زیست نداشت. البته جا دارد از آقایان پزشکیان و قالیباف که در دوره کاندیداتوری خود، حداقل یک بیانیه را در حوزه محیط‌زیست منتشر کردند، تشکر کنیم.
درک نشدن اهمیت محیط‌زیست توسط مدیران صدا و سیما و سایر رسانه‌ها
ظهرابی با تاکید بر این که در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری، نه‌تنها سازمان صدا و سیما، بلکه بسیاری از دیگر رسانه‌های رسمی مکتوب و اینترنتی نیز توجه لازم را به مسائل زیست‌محیطی حساس کشور نداشتند، خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد که هنوز درک لازم در میان مدیران رسانه‌ای کشور درباره میزان اهمیت محیط‌زیست و نقش آن در ایجاد یک زندگی عزتمندانه و توأم با رفاه شکل نگرفته و این مساله باعث شده است که چه در ایام انتخابات و چه در روزهای دیگر، مسائل محیط‌زیستی به‌ندرت در فضای رسانه‌ای کشور جایگاه قابل توجهی پیدا کنند؛ به نحوی که حتی بسیاری از رسانه‌های اصلی کشورمان حتی فاقد بخش محیط‌زیست هستند و در بعضی از رسانه‌هایی که این بخش وجود دارد نیز به‌ندرت خبرهای مهم محیط‌زیستی در تیتر یک آن‌ها قرار می‌گیرد.
این کارشناس برجسته حوزه محیط‌زیست یادآور شد: از زمان ابلاغ سیاست‌های کلی رهبر انقلاب در حوزه محیط‌زیست در سال ۹۴ تا امروز، سه انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده و در هر سه انتخابات، محیط‌زیست مظلوم‌ترین بخش مورد توجه نامزدها و رسانه‌ها بوده است، این مساله نشان می‌دهد با وجود این که در سیاست‌گذاری کلان کشور، به مساله محیط‌زیست توجه شده و ابلاغیه مقام معظم رهبری نیز شامل بندهای جامع، کامل و راهگشایی در این زمینه است و در آن تاکید شده که حفظ محیط‌زیست مساله‌ای پراهمیت است که به پایداری روند توسعه کشور و ایجاد زندگی سالم و توأم با رفاه برای مردم کمک می‌کند، ولی تا امروز، هیچ‌کدام از دولت‌ها در تصمیم‌گیری‌های خود، آن‌چنان که باید و شاید به موضوع محیط‌زیست نپرداخته‌اند و علی‌رغم شعارهای ادعایی، مساله محیط‌زیست همواره برایشان یک موضوع دست چندم بوده است، آن هم در شرایطی که رهبر انقلاب بارها تاکید کرده‌اند که محیط‌زیست یک مساله اساسی و حیاتی برای کشور است.
دامن زدن فقر و مشکلات اقتصادی به بی‌توجهی دولت‌ها به محیط‌زیست
ظهرابی با تاکید بر این که فقر و نبود بنیه اقتصادی قوی، از جمله مهمترین عوامل تخریب محیط‌زیست توسط مردم و دولت‌ها محسوب می‌شود، اظهار داشت: عامل اصلی کم‌توجهی دولت‌های ایران به مساله محیط‌زیست، پررنگ بودن مسائل اقتصادی برای مردم به‌ویژه در سال‌های اخیر بوده است، این در حالی است که بدون حفظ محیط‌زیست نمی‌توان وضعیت معیشتی شهروندان را به صورت پایدار بهبود بخشید. با این وجود، متاسفانه شرایط کشور به گونه‌ای است که انتظار می‌رود که در سال‌های آینده نیز همچنان فشار بر محیط‌زیست ادامه پیدا کند، زیرا وقتی دولت‌ها دچار کمبود منابع مالی می‌شوند، اولین راهکار جبران بی‌پولی را چنگ انداختن به منابع طبیعی می‌دانند. راهکار دیگر دولت‌ها نیز خالی کردن جیب مردم با تحمیل تورم به آن‌ها است که این کار نیز باعث فقیرتر شدن مردم می‌شود و بیش از پیش آن‌ها را وادار می‌سازد که برای جبران مشکلات معیشتی خود، به منابع طبیعی دست‌اندازی کنند.
وی همچنین تصریح کرد: مشکلات اقتصادی سال‌های اخیر، چرخه نامعیوبی را در کشور ایجاد کرده که نتیجه آن، تخریب روزافزون محیط‌زیست در بخش‌های مختلف آن است؛ به نحوی که در حوزه محیط‌زیست شاهد آن هستیم که چالش‌های گذشته، به ابرچالش‌های امروز تبدیل شده‌اند و تمام دولت‌ها ناگزیر هستند که با ابربحران‌های گوناگونی در بخش آب، فرونشست زمین، گرد و غبار و از بین رفتن تنوع زیستی دست‌وپنجه نرم کنند. این در حالی است که وجود مشکلات ساختاری در بخش اقتصاد، مانع توجه لازم دولت‌ها به مسائل زیست‌محیطی شده و حال آن که حل کردن مسائل اقتصادی کشور و قرار دادن ایران روی ریل توسعه پایدار، جز با رفع ابربحران‌های محیط‌زیستی موجود، ممکن نیست.
بسیاری از تصمیم‌سازان کشور، تفکر توسعه پایدار ندارند
برخی کارشناسان حوزه‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی معتقدند که نبود تفکر توسعه پایدار در میان بخش زیادی از تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران کشور که البته در مغایرت با سیاست‌های ابلاغی رهبر انقلاب قرار دارد، عامل اصلی بی‌توجهی دولت‌ها به مسائل کلان این حوزه‌ها است که در یک ماه و نیم گذشته، مصداق این اتفاق را در نپرداختن نامزدها به مسائل زیست‌محیطی در ایام تبلیغات و البته توجه نکردن رئیس‌جمهور منتخب به مشکلات محیط‌زیستی کشور در سخنرانی‌های خود بعد از پیروزی در انتخابات مشاهده کرده‌ایم. این اتفاق البته صرفا معطوف به انتخابات اخیر نبوده است و در انتخابات‌های گذشته نیز شاهد آن بوده‌ایم که نامزدها یا هیچ برنامه‌ای در حوزه محیط‌زیست ارائه ندادهاند یا در این زمینه به سر دادن شعارهای بی‌سرانجام اکتفا کرده‌اند.
«علی بناگر»، کارشناس حوزه منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان ایران، ضمن اشاره به این نکات، گفت: عمده افرادی که در طول سال‌های گذشته به دنبال در اختیار گرفتن سکان مدیریت اجرایی کشور بوده‌اند، به دلیل نگرانی مردم از مشکلات معیشتی و تشدید تورم افسارگسیخته طی سال‌های گذشته، برنامه‌های اقتصادی زودبازده را دنبال کرده و محیط‌زیست را فدای طرح‌های عمرانی، کشاورزی، صنعتی و معدنی کوتاه‌مدت کرده‌اند. در ایام تبلیغات انتخابات اخیر نیز همان‌گونه که انتظار می‌رفت و قابل پیش‌بینی بود، نامزدهای محترم بسیار کمتر از آنچه نیاز امروز کشور محسوب می‌شود، به مقوله‌های حساس منابع طبیعی و محیط زیست که باید زیربنای توسعه و ریل حرکت قطار پیشرفت کشور باشد، توجه کردند.
وی افزود: بی‌توجهی نامزدها به مساله محیط‌زیست در انتخابات ریاست جمهوری اخیر و البته انتخابات‌های گذشته، حاکی از آن است که متاسفانه تفکر توسعه پایدار در بین دولتمردان و تصمیم‌گیران کشورمان جایگاهی ندارد و اگر هم در بعضی دستگاه‌ها موضوعات مربوط به توسعه پایدار مطرح شود، روزمرگی‌های اداری اجازه ضریب پیدا کردن این موضوعات در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها را نمی‌دهد؛ به نحوی که دغدغه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، آموزشی، بهداشتی و… به قدری در کانون توجهات قرار دارد که حتی استفاده ابزاری و شعاری از محیط‌زیست هم که شاید بتواند رأی‌آور باشد، در انتخابات‌های گذشته تقریبا هیچ جایگاهی نداشته است و همه این‌ها، دلایلی متقن بر مظلومیت منابع طبیعی و محیط‌زیست ایران است.
امیدواری اندک به جلب توجه مدیران دولت چهاردهم به محیط‌زیست
بناگر با تاکید بر این که امروزه المان‌های محیط‌زیستی نظیر آب، خاک، جنگل، مرتع، تغییر اقلیم، آلودگی هوا، فرونشست زمین و … به طور مستقیم با امنیت ملی و امنیت زیستی کشور تنیده شده‌اند، عنوان کرد: وضعیت محیط‌زیست کشورمان به حدی به آستانه‌های خطرناک نزدیک شده است که در سال‌های اخیر نه فقط در غرب و جنوب شرق کشور، بلکه در استان‌های مازندران و گلستان هم شاهد بروز پدیده ریزگردها بوده‌ایم. طبیعت ایران با وقوع این رخدادهای نادر، به هر طریقی که می‌تواند، می‌خواهد ما را متوجه کند که باید محیط‌زیست را به عنوان یک مساله درجه اول و کلان کشور در نظر بگیریم و نه یک موضوع تزیینی.
این کارشناس حوزه منابع طبیعی ادامه داد: انتخابات ریاست جمهوری اخیر نشان داد که مدیران اجرایی کشورمان همچنان به محیط‌زیست به عنوان یک مساله دست چندم نگاه می‌کنند و این در حالی است که مقام معظم رهبری، شخصا محیط‌زیست را به عنوان مساله درجه اول کشور معرفی کرده‌اند. با وضع موجود، امید زیادی به ایجاد نگرش کلان به موضوع محیط‌زیست در میان مدیران دولت آینده وجود ندارد، زیرا در هفته‌های بعد از پیروزی آقای پزشکیان نیز موضوعات اقتصادی و سیاسی دیگری مورد توجه رئیس‌جمهور منتخب و افراد نزدیک به ایشان قرار داشته است و حتی بعد از انتخابات هم سخن چندانی از محیط‌زیست توسط نامزد پیروز و اعضای ستاد او به میان نیامده است.
وی در ادامه بیان کرد: با وجود این که برخی کارشناسان بر لزوم گسترش جلب مشارکت مردم در حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی تاکید دارند، ولی تا وقتی دولتمردان و تصمیم‌گیران ارشد کشور خودشان توجه لازم را به مسائل زیست‌محیطی نداشته باشند، نمی‌توان چندان به گسترش مشارکت مردمی امیدوار بود؛ بنابراین در حال حاضر ما به تسهیلگری دولت در موضوعات زیست‌محیطی نیازمندیم که آن هم با باورمند شدن سیاست‌مداران به پراهمیت بودن محیط‌زیست و رفع آسیبهای اجتماعی و اقتصادی میسر می‌شود که زمینه را برای جلب مشارکت بیشتر مردم فراهم می‌کند.
میان تیتر
بناگر همچنین از بی‌توجهی صدا و سیما به حوزه‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی در طراحی سوالات و برنامه‌های تبلیغاتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری انتقاد کرد و گفت: واقعیتی که مدیران صدا و سیما باید آن را بدانند، این است که نظم طبیعی و تاریخی کشور بر اثر بی‌توجهی به مباحث محیط‌زیستی به هم ریخته و این در حالی است که آسیبهای تخریب سرزمین حتی از منظر اقتصادی، کمتر از آسیب‌هایی که کشور از سوءمدیریت در سایر بخش‌ها می‌بیند، نیست. کم‌توجهی صدا و سیما به مساله محیط‌زیست البته صرفا مربوط به ایام انتخابات نیست و همیشه شاهد مظلوم واقع شدن این مساله درجه اول کشور در برنامه‌های رادیو و تلویزیون هستیم.
این کارشناس حوزه منابع طبیعی با بیان این که برنامه‌ریزان و تصمیم‌سازان سازمان صدا و سیما باید نگاه خود را به مساله محیط‌زیست به صورت جدی تغییر دهند، تاکید کرد: برای پی بردن به عمق بی‌توجهی صدا و سیما به موضوع محیط‌زیست، کافی است که به میزان پرداختن اخبار رادیو و تلویزیون به مشکلات زیست‌محیطی توجه کنیم. اکنون بیش از یک ماه است که بخش‌های مختلف جنگل‌های زاگرس دچار آتش‌سوزی است و در عمده بخش‌های خبری تقریبا هیچ توجهی به از بین رفتن این سرمایه عظیم ملی نمی‌شود، ولی کافی است که مثلا قیمت پیاز تغییر پیدا کند یا یک بازیکن فوتبال بین دو تیم جابه‌جا شود، این مساله در صدر اخبار و کانون توجهات برنامه‌های صدا و سیما قرار می‌گیرد.
وی در پایان تصریح کرد: اکنون که ایام انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسیده و تیم آقای پزشکیان مشغول چیدن اعضای کابینه است، لازم است که رئیس‌جمهور منتخب و همه اعضای دولت ایشان به همزیستی طولانی‌مدت و هماهنگ انسان با بقیه اجزای جهان و آینده کره زمین اعتقاد داشته باشند و طبق آموزه‌های دینی و تاریخی ملت ایران، مقابل خودخواهی‌های افراد سودجو و طمع آن‌ها نسبت به تعدی به منابع طبیعی کشور بایستند و در حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی به عنوان سرمایه‌های ملی نسل‌های آینده کشورمان بکوشند و از تقسیم غنائم انتخاباتی در این بخش‌ها که منجر به ضربه خوردن اکوسیستم شکننده ایران می‌شود، بپرهیزند.
