هرمیداس باوند: آمریکا هرگز این رای را نمی پذیرد/ رای دادگاه لاهه لازم الاجراست ولی اجرای آن در دولتی که قرار موقت بر علیه او صادر شده است، الزام آور نیست/ شکایت ایران نمی تواند جنبه کاربردی داشته باشد

دیده بان ایران_ سپیده اجلالی: دقایقی پیش رای دادگاه لاهه در مورد شکایت ایران از آمریکا صادر شد. رئیس جلسه درباره صلاحیت دیوان گفت که بر اساس مفاد پیمان مودت ایران و آمریکا، در صورتی که بین طرفین اختلاف نظری وجود داشته باشد و این مناقشه از طریق دیپلماتیک حل نشود، طرفین می‌توانند به دیوان لاهه مراجعه کنند. همچنین دیوان لاهه اعلام کرد صلاحیت رسیدگی به شکایت ایران از آمریکا را دارد.

هرمیداس باوند، کارشناس مسائل بین الملل، در پاسخ به این که رای دادگاه لاهه به چه میزان برای آمریکا الزام آوری دارد،  به خبرنگار دیده بان ایران گفت: رای صادر شده از سوی این دادگاه الزام آور است اما مسئله اینجاست که آمریکا برای این رای ارزشی قائل نخواهد شد.بنابراین در این صورت  ایران که  دیگر طرف دعوی است، می تواند این موضوع را به شورای امنیت ارجاع دهد که در این مرحله  شورای امنیت می تواند یا به آمریکا توصیه به تمکین رای کند و یا تصمیماتی را در رابطه با این موضوع اتخاذ کند.

باوند در رابطه با .اکنش آمریکا نسبت به صدور چنین آرایی اظهار کرد: امریکا تاکنون نشان داده نگاه مثبتی نسبت به این گونه رای ها ندارد به عنوان مثال در خصوص پرونده نیکاراگوئه دیوان لاهه رایی را به نفع این کشور صادر کرد ولی آمریکا آن را قبول نکرد. بنابراین شکایت ایران نمی تواند جنبه کاربردی داشته باشد. اگرچه مطابق قوانین منشور کشورها می توانند توصیه و یا تصمیماتی اتخاذ کند ولی معمولا در اتخاذ تصمیم ها، دیوان تعلل کرده است. البته گفتنی است این "توصیه" ها هم از ضمانت اجرایی بالایی برخوردار نیستند.

این کارشناس مسائل بین الملل همچنین خاطرنشان کرد: در صورتیکه دیوان با مسئله ای همانند مسئله ایران و آمریکا و عدم تمکین به رای از سوی آمریکا مواجه شود؛ آنهم کشوری که حق "وتو" برخوردار است، در این صورت دیوان سعی می کند که وارد تصمیم گیری جدیدی در مقابل کشور قدرتمندی مانند آمریکا که از امتیاز وتو برخوردار است، نشود.

باوند افزود: از طرفی پس از جنگ جهانی دوم، تصمیماتی منعقد شد که براساس این تصمیمات، اگر کشوری مورد تجاوز، خیانت و ... شده باشد در این صورت دیوان لاهه و شورای امنیت علاوه بر وتو می تواند تصمیم گیری کند اما کشور کره زمانی که با قطعنامه های وتو مواجه شد، قطع نامه اتحاد برای صلح به مجمع عمومی سازمان ملل سپرده شد. مجمع عمومی نیز تنها به توصیه اکتفا  می کند اما چون توصیه این مجمع را کشورهایی همچون آمریکا، انگلیس، فرانسه وایتالیا پذیرفته اند، اقدامات نظامی برای کره شمالی انجام گرفت.

این استاد حقوق و روابط بین الملل در باره این که این رای برای شورای امنیت بین المللی برای آمریکا ضمانت اجرایی دارد یا خیر، تصریح کرد: این رای لازم الاجراست ولی اجرای آن در دولتی که قرار موقت بر علیه او صادر شده است، الزامی نیست. بنده قاطعانه عرض می کنم که آمریکا این رای را نخواهد پذیرفت چراکه ترامپ پیشتر نیز اعلام کرده بود که آمریکا سرنوشت کشور خود را به دست یک سازمانی که مورد سوال است و دارای نارسایی هایی است، نخواهد سپرد.