سیستم انتخاباتی آلمان چگونه کار می‌کند و امسال چه تغییراتی کرده است؟/ صدراعظم چگونه انتخاب می شود؟
انتخابات روز یکشنبه اولین آزمون برای قانون انتخابات اصلاح‌شده آلمان محسوب می‌شود. تقریباً ۶۰ میلیون رأی دهنده در آلمان روز یکشنبه برای انتخاب اعضای جدید بوندستاگ (مجلس سفلی) به پای صندوق‌های رای فراخوانده شده‌اند. این در حالی است که حزب دموکرات مسیحی محافظه کار به رهبری فریدریش مرتس بنا به نظرسنجی‌ها در صدر قرار دارد.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ تقریباً ۶۰ میلیون رأی دهنده در آلمان روز یکشنبه برای انتخاب اعضای جدید بوندستاگ (مجلس سفلی) به پای صندوق‌های رای فراخوانده شده‌اند. این در حالی است که حزب دموکرات مسیحی محافظه کار به رهبری فریدریش مرتس بنا به نظرسنجی‌ها در صدر قرار دارد.
احیای بزرگترین اقتصاد اروپا و تشدید کنترل مهاجرت، دو موضوع اصلی این کارزار انتخاباتی بود که ابتدا قرار بود اواخر سال جاری برگزار شود اما پس از فروپاشی ائتلاف سه جانبه به رهبری اولاف شولتس، در نوامبر گذشته، به صورت زودهنگام برگزار می‌شود.
سیستم رای گیری آلمان به شدت پیچیده است و همین امر درک نتایج را در شب انتخابات برای بسیاری دشوار می‌کند.
قانون انتخابات به تازگی اصلاح شده و قرار است برای اولین بار به اجرا در آید. هدف از اصلاح قانون انتخابات کاهش تعداد کرسی‌های بوندستاگ و تقسیم کرسی‌ها به شیوه جدید بین احزاب بوده است.
رای گیری چگونه برگزار می‌شود؟
انتخابات بوندستاگ، پارلمان فدرال آلمان، هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود.
افراد بالای ۱۸ سال واجد شرایط رای دادن هستند و حوزه‌های رای‌گیری بین ساعت ۸ صبح تا شش عصر به وقت محلی باز می شوند. این در حالی است که بسیاری از رای دهندگان تصمیم گرفته‌اند قبل از روز انتخابات رأی خود را از طریق پست ارسال کنند.
رأی دهندگان مستقیماً صدراعظم خود را انتخاب نمی‌کنند، اما نتیجه رأی آنها در نهایت تعیین می‌کند که چه کسی حکومت کند. احزاب پیش از انتخابات کاندیداهای صدراعظمی را معرفی می‌کنند.
هر رای‌دهنده در روز رای‌گیری دو پاکت و دو برگه رای دریافت می‌کند.
اولین رای برای انتخاب از بین نامزدهایی است که در حوزه انتخابیه رأی دهنده ثبت‌نام کرده‌اند. در سراسر آلمان ۲۹۹ حوزه انتخابیه وجود دارد. نامزدی که بیشترین آرا را در یک حوزه معین کسب کند، یکی از ۶۳۰ کرسی پارلمان را بر اساس سیستم اول به دست می آورد.
برگه رای دوم برای گزینش یک حزب سیاسی است. این رای‌گیری در سطح ایالت فدرال رأی دهنده برگزار می شود. این رأی مهم‌ترین رای به حساب می‌آید، زیرا تعیین می‌کند که چگونه کرسی‌های بوندستاگ بین احزاب، بر اساس نمایندگی تناسبی، توزیع شوند.
حدنصاب ۵ درصد چیست؟
با این حال یک مشکل وجود دارد: یک حزب نمی‌تواند در بوندستاگ نماینده داشته باشد مگر اینکه پنج درصد را در رای‌گیری دوم در سطح ملی کسب کند یا سه نامزدش مستقیماً در رای‌گیری اول پیروز شوند.
حزب چپ در سال ۲۰۲۱ با کسب سه کرسی از بین نامزدهایی که مستقیماً انتخاب شده‌اند توانست به بوندستاگ راه یابد بدون اینکه حدنصاب پنج درصد را کسب کرده باشد. حزب چپ (دی لینکه) در آن رای‌گیری ۴.۹ درصد آراء را به دست آورده بود.
حدنصاب پنج درصد برای جلوگیری از تکثر زیاد احزاب و حضور احزاب بسیار کوچک در پارلمان گذاشته شده است.
در انتخابات روز یکشنبه سه حزب دموکرات‌های آزاد، چپ و اتحاد زارا واگن‌کشت برای کسب حدنصاب پنج درصد تلاش می‌کنند. رسیدن یا نرسیدن این احزاب به حدنصاب پنج درصد تاثیر مستقیمی بر تقسیم کرسی‌ها و احتمال تشکیل ائتلاف دو حزبی خواهد داشت.
اگر این سه حزب نتوانند به حدنصاب پنج درصد برسند احتمال تشکیل ائتلافی دوگانه افزایش خواهد یافت. در غیر این صورت ممکن است آلمان بار دیگر شاهد تشکیل ائتلافی از سه حزب باشد.
در گذشته «کرسی‌های برجسته» در ساختار انتخابات وجود داشت و مختص احزابی بود که تعداد کرسی‌های‌شان در رای‌گیری اول بیشتر از رای‌گیری دوم بود. این کرسی‌ها برای ایجاد توازن بین احزاب تقسیم می‌شدند. در این دوره و با اصلاح قانون انتخابات این کرسی‌ها حذف شده‌اند.
این کرسی‌ها یکی از جنبه‌های جنجالی و مساله‌ساز انتخابات آلمان محسوب می‌شدند زیرا باعث افزایش تعداد کرسی‌های پارلمان شده بودند. در انتخابات سال ۲۰۲۱ تعدا کرسی‌های بوندستاگ به خاطر «کرسی‌های برجسته» به ۷۳۵ کرسی رسید که یک رکورد محسوب می‌شود.
در انتخابات روز یکشنبه سقف ۶۳۰ کرسی برای بوندستاگ در نظر گرفته شده است. این تصمیم به این معنا است که برخی از نامزدهایی که در رای‌گیری اول در حوزه‌های انتخابیه پیروز شده‌اند ممکن است نتوانند به پارلمان راه یابند زیرا حزبشان در رای‌گیری دوم حدنصاب پنج درصد را به دست نیاورده است.
دولت چگونه تشکیل می شود؟
پس از تخصیص کرسی‌ها، احزاب وارد مذاکره و رایزنی می شوند تا دولت ائتلافی را تشکیل دهند. این روند می تواند هفته‌ها و بلکه ماه‌ها طول بکشد.
نام ائتلاف‌ها اغلب با توجه به رنگ‌های احزاب تعیین می‌شود.
تشکیل ائتلاف بزرگ بین حزب دموکرات مسیحی و سوسیال دموکرات‌ها محتمل‌ترین گزینه محسوب می‌شود.
صدراعظم چگونه انتخاب می شود؟
فرانک-والتر اشتاینمایر، رئیس جمهوری آلمان، نامزد مقام صدراعظمی را پیشنهاد می‌کند که معمولاً با توافق با احزاب حاضر در ائتلاف تعیین می‌شود.
اما در نهایت این بوندستاگ است که تصمیم می گیرد که چه کسی ریاست دولت فدرال را بر عهده بگیرد زیرا نامزد مقام صدراعظمی باید رای اکثریت مطلق اعضای بوندستاگ را کسب کند.
اگر نامزد مورد نظر نتواند اکثریت را در دور اول به دست آورد، دور دوم برگزار می شود. در صورت عدم کسب رای اعتماد، بوندستاگ ۱۴ روز فرصت دارد تا نامزد دیگری را برای صدر اعظمی انتخاب کند.
منبع: یورونیوز
