مجلسی، تحلیلگر سیاست خارجی: ترامپ نمی‌تواند در آینده‎ای نزدیک به جنگ غزه پایان دهد/ پیروزی ترامپ یعنی حمایت نظامی بیشتر آمریکا از اسرائیل/ احتمال بازگشت اعراب به پیمان صلح ابراهیم

به گزارش سایت دیده‌بان ایران، اعلام نتایج انتخابات آمریکا از قطعی شدن پیروزی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده حکایت دارد و به نظر می‌رسد مردی که به عنوان متفاوت‌ترین رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا از او یاد می‌شود، دوباره به کاخ سفید راه پیدا خواهد کرد و تا ساعاتی دیگر، پیروزی نهایی ترامپ به صورت رسمی اعلام خواهد شد؛ بخصوص که او در هر هفت ایالت کلیدی شامل کارولینای شمالی، جورجیا، پنسیلوانیا، میشیگان، ویسکانسین، آریزونا و نوادا به پیروزی رسیده است و علاوه بر کسب آرای الکترال بیشتر، احتمالا آرای مردمی مضاعفی را نیز نسبت به کامالا هریس کسب خواهد کرد.

نکته حائز اهمیت این است که در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، مسائل مربوط به سیاست خارجی آمریکا بیش از دوره‌های قبلی روی نتایج انتخابات تاثیرگذار بود و علاوه بر موضوع خروج آمریکا از افغانستان در دولت بایدن که ترامپ در کارزار تبلیغاتی خود به‌شدت از آن به نفع خودش استفاده کرد، ایالات متحده در سال‌های اخیر با مسائل مهمی نظیر جنگ اوکراین و جنگ غزه نیز مواجه بوده است. البته با توجه به این که ایران به طور غیرمستقیم در جنگ غزه که در ماه‌های اخیر به لبنان نیز کشیده شده، درگیر است و حتی اخیرا حمله‌های مستقیم و متقابلی نیز بین ایران و اسرائیل شکل گرفته است، حتما مسائل مربوط به این جنگ از جمله نحوه مواجهه ترامپ با آنچه تا کنون در خاورمیانه اتفاق افتاده است، هم برای افکار عمومی و هم برای سیاست‌مداران کشورمان از اهمیت بیشتری برخوردار است.

دیده‌بان ایران در همین راستا و در حالی که پیش‌بینی می‌شود تا ساعاتی دیگر پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به صورت رسمی اعلام شود، با فریدون مجلسی، تحلیلگر سیاست خارجی و دیپلمات پیشین وزارت خارجه ایران درباره نحوه مواجهه احتمالی ترامپ با جنگ غزه و سایر مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کرده است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید. 

احتمال بازگشت کشورهای عربی به پیمان صلح ابراهیم

مجلسی در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان ایران در ابتدای صحبت‌های خود در پاسخ به این که آیا ترامپ می‌تواند به وعده خود مبنی بر پایان دادن به جنگ خاورمیانه در آینده نزدیک عمل کند یا خیر، توضیح داد: آمریکای ترامپ نمی‌تواند در آینده‌ای نزدیک شرایط چندان متفاوتی را در زمینه جنگ غزه نسبت به آمریکای بایدن ایجاد کند. امروز وضعیت جنگ غزه به جایی رسیده است که فرقی نمی‌کند رئیس‌جمهور ایالات متحده چه کسی باشد، چون هرکسی بخواهد این مساله را حل کند، در باتلاقی گرفتار می‌شود که ابتدا باید مشکلات مربوط به خود جنگ را حل کند و بعد بار غزه ویران‌شده را به دوش بکشد.

این تحلیلگر سیاست خارجی با بیان این که در صورت شکست کامل حماس، کشورهای عربی برای بازسازی غزه به آمریکا کمک خواهند کرد، عنوان کرد: کشورهای عربی تمایلی به رواج تفکراتی اخوانی حماس در ساختار سیاسی و اجتماعی خود ندارند و بعد از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، آمادگی دارند که با دولت ایالات متحده برای وضعیت بعد از شکست احتمالی حماس در غزه و بازگشت به پیمان صلح ابراهیم همکاری کنند. البته برخی کشورهای عربی و در رأس آن‌ها عربستان سعودی اعلام کرده‌اند که روند عادی‌سازی با اسرائیل را زمانی آغاز خواهند که دو کشور مستقل فلسطینی و اسرائیلی در آن سرزمین تشکیل شود.

عراق به‌زودی هم‌رنگ عربستان، امارات، قطر و عمان خواهد شد

این دیپلمات پیشین وزارت خارجه ایران با تاکید بر این که ترامپ چاره‌ای ندارد جز این که راهکار دو کشوری را قبول کند، گفت: شعار اصلی ترامپ حفظ منافع مادی آمریکا است و قطعا منافع مادی ایالات متحده و حتی منافع مادی اسرائیل این‌طور ایجاب می‌کند که افراطی‌گری در منطقه کاهش پیدا کند و روندها به سمت صلح و سازگاری پیش برود تا شرایط برای انجام مبادلات تجاری فراهم‌تر شود. همچنین کشورهای عربی به این نتیجه رسیده‌اند که باید از دخالت کردن در ماجراجویی‌ها و جنگ‌ها دست بکشند و همین مساله آن‌ها را به یکی از بزرگترین قطب‌های مالی و اقتصادی جهان تبدیل کرده است. در این میان اما از نظر اعراب، تا زمانی که کشور مستقل فلسطینی تشکیل نشود، ریشه‌های تاریخی مساله فلسطین حل نخواهد شد.

وی همچنین تاکید کرد: مهمترین نکته‌ای که حکام کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مد نظر خود دارند، منافع مادی خودشان است و به نظر می‌رسد که عراق هم به تدریج جذب همین تفکر خواهد شد. اگرچه امروز برخی حرکت‌های افراطی در عراق وجود داشته باشد و عده‌ای در این کشور خواهان جنگ با اسرائیل باشند، اما این تحرکات گذرا خواهد بود. عراق کشوری است که روزی ۵ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند و حجم تجارت آن با سایر کشورها به میلیاردها دلار می‌رسد و در جنوب آن نیز غلغله‌ای از روند توسعه اقتصادی شکل گرفته که باعث می‌شود روز به روز جوانان عراقی بیشتر صاحب شغل شوند، بنابراین سیاست خارجی عراق هم به‌زودی هم‌رنگ عربستان، امارات، قطر و عمان خواهد شد.

اسرائیل در نهایت ناچار می‌شود کشور مستقل فلسطینی را بپذیرد

مجلسی با اشاره به این نکته که کشورهای عربی بزرگترین بازار نزدیک به اسرائیل هستند، عنوان کرد: آنچه اعراب و اسرائیل را به یکدیگر نزدیک می‌کند، تضمین آینده اقتصادی هر دو طرف است، البته اروپا و آمریکا نیز به نفت و بازار کشورهای عربی احتیاج دارند و نیاز دارند که با این کشورها رابطه خوبی داشته باشند. با این حال، حکام عرب به خاطر افکار عمومی جامعه خود، نمی‌توانند بدون این که کشور مستقل فلسطینی به رسمیت شناخته شود، به عادی‌سازی روابط با اسرائیل بپردازند، بنابراین رژیم اسرائیل چه به خاطر تامین نیازهای خود و چه به خاطر فشار احتمالی کشورهای اروپایی، در نهایت ناچار خواهد شد که تاسیس کشور مستقل فلسطینی را بپذیرد. 

این تحلیلگر سیاست خارجی ادامه داد: آمریکای ترامپ نیز چاره‌ای ندارد جز این که بپذیرد اسرائیل نمی‌تواند تمام ایده‌های افراطی خود را به نتیجه برساند و ناچار است از برخی خواسته‌های خود دست بکشد، زیرا ممکن است کشورهای عربی در زمینه حذف حماس با اسرائیل همراهی کنند، ولی خواهان آن هستند که مسائل تاریخی فلسطین که ریشه اصلی تنش‌های منطقه است، حل شود. در رأس همه کشورهای عربی، عربستان سعودی قرار دارد که از زمان ملک عبدالله اعلام کرد که تنها در صورت اجرای قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت که در آن به لزوم بازگشت اسرائیل به مرزهای قبل از ۱۹۶۷ تاکید شده است، با این رژیم رابطه برقرار خواهد کرد.

کشورهای عربی دیگر نیاز ضروری به دوستی با ایران ندارند

این دیپلمات پیشین وزارت خارجه ایران با تاکید بر این که کشورهای عربی برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل به کمتر از استقلال فلسطین رضایت نخواهند داد، خاطرنشان کرد: اسرائیل اگر می‌خواهد در خاورمیانه حیات داشته باشد، باید واقعیت‌های موجود منطقه را بپذیرد؛ بنابراین اگر حاکمیت حماس به عنوان یک گروه شبه دولتی که افراطی‌گری‌های آن از دیدگاه غربی قابل دفاع نیست، در نوار غزه به پایان برسد، اسرائیلی‌ها چاره‌ای ندارند جز این که برای آینده غزه با عرب‌ها همکاری کنند؛ به همین دلیل، اسرائیل نمی‌تواند حکومت خود را بر غزه اعلام کند یا در آن منطقه هم مانند کرانه باختری به شهرک‌سازی بپردازد و ناچار خواهد شد که یک دولت مستقل فلسطینی را هم در غزه و هم در کرانه باختری بپذیرد.

وی در ادامه بیان کرد: کشورهای عربی به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر نیاز ضروری به دوستی با ایران ندارند، اگرچه سران آن‌ها در دیدار با مقامات کشورمان لبخند می‌زنند، اما در عمل منافع خودشان را دنبال می‌کنند، به نحوی که هم‌زمان با مذاکره با وزیر خارجه ایران، با اتحادیه اروپا جلسه می‌گذارند و ادعاهای بی‌اساسی را درباره جزایر سه‌گانه ایرانی مطرح می‌کنند که این برخلاف اهداف اعلام‌شده وزیر خارجه ما در سفر به کشورهای منطقه بود. این مساله نشان می‌دهد که این سفرها به نتیجه مد نظر ایران نرسیده است، زیرا عرب‌ها نمی‌خواهند در تنش‌های بین ایران و اسرائیل، طرف هیچ‌کدام را بگیرند.

جنگ با اسرائیل به معنای رویارویی با آمریکا و اروپا است

مجلسی به تهدید ایران علیه اسرائیل درباره پاسخگویی به حمله اخیر این رژیم به کشورمان نیز اشاره کرد و گفت: اگرچه بعضا اختلاف نظرهایی بین مقامات آمریکایی، اروپایی و اسرائیلی مشاهده می‌شود، اما در شرایط حاد باید تمام این کشورها را در یک ائتلاف در نظر گرفت؛ یعنی اگر یک کشور بخواهد با رژیم صهیونیستی وارد جنگ شود، عملا در رویارویی با آمریکا و کشورهای اروپایی قرار گرفته است و این مساله، تصمیم‌گیری برای حمله به اسرائیل را برای مقامات هر کشوری از جمله ایران سخت‌تر می‌کند؛ بخصوص که هم دموکرات‌ها و هم جمهوری‌خواهان بر لزوم حمایت نظامی آمریکا از اسرائیل در شرایط حاد تاکید دارند. 

وی در پایان خاطرنشان کرد: در همین دولت دموکرات بایدن، آمریکا نه‌تنها هیچ‌گاه فشار مؤثری برای توقف جنگ در غزه به اسرائیل وارد نکرد، بلکه حمایت‌های نظامی خود از این رژیم را نیز افزایش داد. زمانی هم که تنش‌های مستقیم بین ایران و اسرائیل افزایش پیدا کرد، آمریکا ناوهای جنگی خود را در منطقه تقویت کرد و بمب‌افکن‌های جدیدی را نیز به منطقه اعزام کرد. حالا هم با روی کار آمدن ترامپ، اگر تنش‌های بین ایران و اسرائیل تشدید شود، قطعا حمایت‌های نظامی آمریکا از رژیم بیشتر خواهد شد.

منبع: سایت دیده‌بان ایران