کمال قلیچدار اوغلی کیست؟/آیا او ریشه خراسانی دارد؟

به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ «کمال قلیچدار اوغلو»، رهبر ائتلاف شش‌گانه اپوزیسیون، فردا -یک‌شنبه- می‌تواند ورق‌زننده برگی جدید از تاریخ معاصر ترکیه باشد. او مردی حسابداری خوانده است که شاید محاسباتی دقیق را برای کیش‌ومات اردوغان اندیشیده باشد. آخرین نظرسنجی‌ها نیز از افزایش اقبال عمومی به قلیچدار اوغلو حکایت دارند که همین امر شناخت افکار و آرای سیاسی او را بیش از بیش ضرورت بخشیده است. 

اگر قلیچدار اوغلو موفق شود، رجب طیب اردوغان را شکست دهد، به دو دهه قدرت بلامنازع حزب عدالت و توسعه پایان خواهد داد. قلیچدار اوغلو، طی روزهای منتهی به انتخابات ترکیه وعده‌های بزرگی را برای ترکیه آینده طرح کرده است. او می‌خواهد آغازگر عصری نوین باشد که سیمای داخلی و خارجی ترکیه را دگرگون سازد. اما قلیچدار اوغلو دقیقا چه کسی است؟

۱. پیرمرد ۷۴ ساله در سودای پایان دادن به قدرت دو دهه‌ای آک‌پارتی

کمال قلیچدار اوغلو متولد سال ۱۹۴۸ میلادی در روستایی در استان «درسیم» است. ساکنان این استان عمدتا علوی تبار هستند. در حال حاضر نام رسمی درسیم به تونجلی تغییر یافته و در ادبیات سیاسی رسمی ترکیه، استفاده از نام درسیم، ممنوع است.

نام خانوادگی قدیمی اوغلو، "کارابولوت" توسط پدرش در دهه ۱۹۵۰ به "قلیچداراوغلو" تغییر کرده است. یک نکته عجیب درباره قلیچدار اوغلو این است که اگرچه در منطقه‌ای کرد نشین زندگی کرده است، اما هیچگاه به زبان زازاکی (لهجه‌ای از کردی) صحبت نمی‌کند.

قلیچدار اوغلو در دانشگاه آنکارا در سال ۱۹۷۱ از آکادمی علوم اقتصادی و بازرگانی (دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه غازی) فارغ التحصیل شد، سپس به فرانسه رفت و تخصص حسابداری گرفت، پس از بازگشت به ترکیه و به مروv زمان، با کسب مناسب دولتی از جمله ریاست اداره کل درآمد و ریاست صندوق تامین اجتماعی در ترکیه، او به یک سیاستمدار تبدیل شد. همسر قلیچدار اوغلو، در رشته روزنامه نگاری، تحصیلاتی نیمه تمام دارد.

حاصل ازدواج این زوج یک پسر و دو دختر است. پسر کمال قلیچدار اوغلو، کَرم قلیچدار اوغلو در دانشگاه‌های ترکیه و کره جنوبی در رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل تحصیل کرده و در دانشگاه فنی خاورمیانه استانبول، تدریس می‌کند. دو دختر قلیچدرا اوغلو خانه دار هستند

۲. از عضویت تا رهبری حزب جمهوری‌خواه خلق

اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی بود که قلیچدار اوغلو سعی کرد از درون حزب چپ دموکراتیک به رهبری بولنت اجویت DSP وارد سیاست شود. قلیچدار اوغلو اغلب به عنوان "ستاره DSP" نامیده می‌شد اما در انتخابات عمومی سال ۱۹۹۹ موفق نشد و نتوانست در فهرست نامزد‌های حزب قرار بگیرد. مدتی کوتاه پس از این شکست از سوی رهبر وقت حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) دنیز بایکال، دعوت شد تا به حزب مطبوع‌اش بپیوندد. قلیچداراوغلو این دعوت را پذیرفت.

کمال قلیچدار اغلو، در مدت زمانی کوتاه پله‌های ترقی را در درون حزب پیمود و به چنان محبوبیتی دست پیدا کرد که در سال ۲۰۱۰ به عنوان جانشین دنیز بایکال رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق، برگزیده شد تا عهده‌دار رهبری بزرگ‌ترین حزب اپوزیسیون باشد.

قلیچدار اوغلو هفتمین رهبر این حزب محسوب می‌شود. حزب جمهوری خلق، قدیمی‌ترین حزب ترکیه است که به عنوان میراث‌‌دار کمال آتاترک رهبر ترکیه مدرن شناخته می‌شود. در انتخابات سراسری که بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ برگزار شد، قلیچدار اوغلو به عنوان نماینده منطقه ۲ استانبول به مجلس ملی کبیر ترکیه راه یافت. سپس در ژوئن ۲۰۱۵ مجدداً به عنوان معاون منطقه دوم ازمیر وارد پارلمان شد و این وظیفه را تا سال ۲۰۲۳ ادامه داد.

۳. حرف و حدیث‌هایی پیرامون اصالت ایرانی قلیچدار اوغلو؟!

ماجرای ریشه خراسانی قلیچدار اوغلو از روزی بیشتر بر سر زبان‌ها افتاد که در یک نشست‌هفتگی حزب جمهوری خلق در معرفی خود و خانواده اش اشاره کرد که ریشه خراسانی دارد. او تاکید کرد که طایفه اش اهل خراسان ایران هستند. قلیچداراوغلو در ادامه سخنان خود این طور تشریح کرد که اجداد او در زمان سلجوقیان از خراسان به ترکیه مهاجرت کردند و در منطقه "آق‌شهیر" قونیه ساکن شده اند.

در بخشی دیگر از سخنانش قلیچدار اوغلو اشاره کرد که مقبره پدربزرگش «سیدمحمود حیرانی» در همین منطقه است. بر اساس گفته‌های قلیچدار اوغلو، همزمان با آغاز جنگ بین یاووز سلطان سلیم و شاه اسماعیل، خاندان قلیچداراوغلو به استان تونجلی مهاجرت می‌کنند. اعضای خانواده کمال قلیچداراوغلو متعلق به قبیله "کوریشان" (قریشان)، یکی از برجسته‌ترین قبایل "زازا" هستند. افراد این قبیله که در قرن سیزدهم به‌دلیل حملات مغول‌ها، از خراسان به آناتولی مهاجرت کرده اند، به زبان زازاکی (زبانی ایرانی‌تبار) صحبت می‌کنند. البته قلیچدار اوغلو تسلط چندانی به این زبان ندارد.

۴. رهبری ائتلاف شش گانه اپوزیسیون

ائتلاف متشکل از شش حزب اپوزیسیون ترکیه موسوم به «میز شش گانه» در حمایت خود از نامزدی «کمال قلیچداراوغلو»، رهبر حزب چپ گرای جمهوری خواه خلق در انتخابات ریاست جمهوری آتی این کشور توافق کرده اند. قلیچدار اوغلو در سخنرانی‌های انتخاباتی خود اعلام کرد که در دوره گذار از نظام ریاست جمهوری به نظام پارلمانی در ترکیه در صورت پیروزی وی در انتخابات پیش رو، رهبران پنج حزب دیگر ائتلاف اپوزیسیون یعنی «مرال آکشنر»، رهبر حزب خوب، «علی باباجان»، رهبر حزب دمکراسی و پیشرفت، «احمد داووداوغلو»، رهبر حزب آینده، «تمل کاراملا اوغلو»، رهبر حزب سعادت و «گولتکین اویسال»، رهبر حزب دمکرات به عنوان معاون رئیس جمهوری این کشور فعالیت خواهند کرد.

۵. وعده‌های انتخاباتی

ائتلاف شش گانه حامی قلیچدار اوغلو اعلام کرده‌اند که تغییراتی حداکثری در بسیاری از بخش‌های نظام حاکمیت ترکیه اعمال خواهند کرد. از جمله این وعده‌ها می‌توان به استقرار یک دستگاه دادگستر «مستقل و بی‌طرف» و آزادی بسیاری از زندانیان از‌جمله عثمان کاوالا، فعال مدنی و چهره سرشناس مخالف اردوغان که به حبس ابد محکوم شده، اشاره کرد.

قلیچدار اوغلو با متهم کردن دولت اردوغان به غارت ثروت ترکیه مدعی شده که دولت فعلی ۴۱۸ میلیارد دلار ربوده اند و قول داده که همه آن مبلغ را به کشور آورده و به مردم بدهد. وی همچنین وعده داده که شبکه مواد مخدر را ریشه کن می‌کند. از دیگر وعده‌های قلیچدار اوغلو می‌توان به وعده استخدام ۱۰۰ هزار معلم در صدمین سالگرد جمهوری ترکیه اشاره کرد. وعده دموکراسی از بلندپروازانه‌ترین وعده‌های وی محسوب می‌شود.

قلیچدار اوغلو در حوزه اقتصاد وعده افزایش ارزش لیره را داده است و مدعی شده که ترکیه را تا پنج سال آینده، به قدرتمندترین کشور حوزه مدیترانه تبدیل خواهد کرد. یک مورد دیگر درباره وعده‌های قلیچدار که می‌تواند برای ایرانیان نیز مهم باشد این است که قلیچدار اوغلو اعطای تابعیت ترکیه به اتباع خارجی از طریق خرید ملک به ارزش ۴۰۰ هزار دلار را پول‌شویی خواند و احتمالا در صورت به قدرت رسیدن، این موضوع را لغو خواهد کرد یا تغییر می‌دهد.

یک وعده دیگر قلیچدار اوغلو در حوزه مسکن این است که خانه‌های ویران شده زلزله زدگان ترکیه را به صورت رایگان احداث کرده و در اختیار آن‌ها قرار دهد

کمال قلیچداراوغلو بر تضمین حق قانونی انتخاب حجاب نزد زنان تأکید کرده و وعده داده است که از حقوق همه زنان دفاع کند و همچنین برخلاف اردوغان، «به عقاید، سبک زندگی و همه هویت‌ها» احترام بگذارد. قلیچداراوغلو می‌خواهد ترکیه را دوباره به پیمان الزام‌آور مبارزه با خشونت علیه زنان موسوم به «کنوانسیون استانبول» که کشورش سال ۲۰۲۱ از آن خارج شد، بازگرداند.

اپوزیسیون وعده داده است در صورت به‌دست‌گرفتن دستگاه اجرائی کشور، فورا به رویکرد اقتصادی جاری که برخلاف تئوری‌های اقتصادی مرسوم، بر کاهش نرخ‌های بهره با وجود تورم سالانه نزدیک به ۴۵ درصدی اصرار دارد، پایان داده و نرخ تورم را «در عرض دو سال» تک‌رقمی کند.

در عرصه سیاست خارجی نیز کمال قلیچدار اوغلو، طی یکی از سخنرانی تبلیغاتی خود وعده داده که همه پناهجویان سوری و افغانستانی در ترکیه را حداکثر ظرف مدت ۲ سال به کشور خود بازمی گرداند. وی با بیان اینکه بدون هیچ تبعیضی، عدالت را بر ترکیه حاکم خواهد کرد، خطاب به جمع حاضر در تجمع انتخاباتی اپوزیسیون در شهر استانبول گفت: شما با ابزار‌های دموکراتیک، یک حکومت استبدادی را تغییر خواهید داد.

۶. رویکرد ضد روسی و رویکرد غرب‌گرایانه

کمال قلیچدار اوغلو که در توییتر هم فعالیت می‌کند، اخیرا در توئیتی نوشت: دوستان عزیز روس! شما پیشتر در توطئه چینی، اشاعه اخبار نادرست و جعلی در ترکیه دست داشتید. اگر پس از ۱۵ می‌ هم دوستان خود را می‌خواهید دست از سر ترکیه بردارید. ما هنوز خواهان همکاری و دوستی هستیم.

این اظهارات قلیچدار اوغلو، چند ساعت پس از آن مطرح شد که محرم اینجه، یکی از کاندیدا‌های انتخابات ریاست جمهوری ترکیه از رقابت‌ها خارج شد. این اظهارات از سوی ناظران سیاسی پالس مثبت او به غرب (آمریکا و اروپا) مورد ارزیابی قرار گرفته است. 

منبع: فرارو