زلنسکی؛ از هنرپیشگی تا رئیس جمهوری
ولودیمیر زلنسکی -هنرپیشه سابق یک برنامه محبوب تلویزیونی در ژانر طنز - پیش از آنکه رییس جمهور اوکراین شود، در نقش یک معلم تاریخ بود که پس از اعتراضات آنلاین علیه فساد محبوبیت یافت و در کمال ناباوری به بالاترین مقام اوکراین رسید.
به گزارش سایت دیده بان ایران ؛ «کیم هژلمگارد» (Kim Hjelmgaard) در مطلبی برای روزنامه یواسای تودی نوشت: حالا ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین به مهیجترین نقش در زندگی خود خیره شده است؛ نقشی که در آن زلنسکی ۴۴ ساله با ظاهر پسرانه خود به جدیترین درگیری ژئوپلیتیکی از زمان پایان جنگ سرد چشم دوخته است.
هیچ شخصی قطع به یقین نمیداند که آیا ۱۳۰ هزار سرباز روسی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در نزدیکی مرز اوکراین مستقر کرده، به معنای حمله مسکو به اوکراین است یا خیر؛ مسکویی که سالهاست از گسترش ناتو به سمت شرق و تمایل کییف برای پیوستن به این ائتلاف مستاصل است و احساس نارضایتی میکند. کاخ کرملین، ادعاهای کاخ سفید مبنی بر حمله احتمالی روسیه به اوکراین را به عنوان نوعی "هیستری" رد کرده و گفته است که کاخ سفید دچار جنون شده است.
زلنسکی سخنان متحدان غربیاش مبنی بر حمله قریبالوقوع روسیه به اوکراین را کم اهمیت نشان داده است اما با این حال وی روز دوشنبه، جدیترین پیغام خود را به اوکراینیها اعلام کرد که بهتر است برای جنگ با روسیه آماده باشند.
وی در سخنرانی خود عنوان داشت: به ما گفته شده که روز حمله در تاریخ ۱۶ فوریه خواهد بود. ما آن را تبدیل به روز وحدت میکنیم. فرمان مربوطه قبلا امضا شده است. ما در این روز پرچم ملی خود را به اهتزاز درمیآوریم و با روبانهای آبی و زرد، اتحاد خود را به جهانیان نشان خواهیم داد. ما یک آرزوی بزرگ اروپایی داریم؛ ما خواستار آزادی هستیم و حاضریم که بجنگیم. ۱۴ هزار مدافع و غیرنظامی که در جنگ کشته شدند، از آسمان و افلاک به تماشای ما مینشینند. و ما هرگز به یاد و خاطراتمان خیانت نخواهیم کرد.
برخی از ناظران با توجه به پیشینه زلنسکی، توصیههایش مبنی بر نترسیدن را نوعی شوخی و طنز خواندهاند اما یکی از دستیاران زلنسکی به یواسای تودی گفت که این طنز و کنایه نیست.
قبل از ریاست جمهوری، زلنسکی در اوکراین به خاطر ایفای نقش یک معلم تاریخ که در برنامه تلویزیونی "خادم مردم" ایفا میکرد، محبوب بود. همچنین، او به خاطر بازی در فیلمهای "عشق در شهر بزرگ" محصول سال ۲۰۰۹ و فیلم "رژفسکی در مقابل ناپلئون" محصول سال ۲۰۱۲ شهرت داشت.
زلنسکی بارها از جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا خواسته است تا پیشبینیهایش را درخصوص معنی حضور فزاینده نیروهای روسی و تجهیزات نظامی آنها در مرز با اوکراین کاهش دهد و به او گفته است که متحدان خوش نیت اوکراین نیازی به آنالیز و بررسی تمامی اطلاعات درخصوص تهدیدها در مرز اوکراین ندارند.
زلنسکی چندی پیش پس از تماشای رزمایشات نظامی در جنوب اوکراین و همزمان با اینکه آمریکا و سایرین دستور دادند تا سفارتشان در کییف تخلیه شود، اظهار کرد: حقیقت این است که ما اطلاعات مختلف و گوناگونی داریم اما همه این اطلاعات فقط به ایجاد وحشت کمک میکند و در اصل به خود ما هیچ کمک و مددی نمیرساند.
وزارت خارجه آمریکا به همه آمریکاییها توصیه کرده است که فورا اوکراین را ترک کنند. برخی از کشورهای دیگر نیز از شهروندان خود چنین درخواستی داشتهاند.
روسیه-اوکراین
زلنسکی که یک وکیل حاذق و دوره دیده بود، حرفه هنرپیشگی خود را در سایه و چشمانداز سیاسی و امنیتی اوکراین از سال ۲۰۱۴ با سیاست عوض کرد؛ درست آن سالی که ویکتور یانوکوویج، رئیس جمهوری مخلوع و فاسد اوکراین، پس از ماهها تظاهرات از مقام خود برکنار شد و روسیه منطقه کریمه اوکراین را در دریای سیاه ضمیمه کرد و در عین حال از جداییطلبانی که کنترل بخشهای وسیعی از خاک شرقی اوکراین را به دست گرفتند، حمایت نظامی کرد.
سرانجام کشمکشها، زلنسکی در انتخابات سال ۲۰۱۹ پیروز میدان شد.
زلنسکی که در ماه مه همان سال به عنوان ششمین رئیس جمهوری اوکراین و اولین رئیس جمهور یهودی این کشور سوگند یاد کرد، برای انجام سه کار انتخاب شد. در وهله نخست، با تاکید ویژه بر مهار نفوذ الیگارشهای فوق ثروتمند اوکراین، به فرهنگ فساد اوکراین پایان دهد. در مرحله دوم، اقتصاد بیمار و مریض اوکراین را تقویت کند و آن را بهبود بخشد. و در آخر، یافتن راهی برای حل اختلافات کشور با شورشیان تحت حمایت روسیه در شرق؛ جایی که تخمین زده میشود از سال ۲۰۱۴ حدود ۱۴ هزار نفر از هر دو طرف کشته شدهاند.
ادعاهای فساد
جنگ در شرق هشت سال است که ادامه دارد و ممکن است بسیار بدتر شود.
اوکراین روز دوشنبه خواستار ملاقات با روسیه شد تا در ۴۸ ساعت آینده در مورد نیات مسکو برای افزایش نیروها شفاف سازی شود. اما این در حالیست که معلوم نیست پاسخی در این خصوص داده شده است یا خیر.
همهگیری ویروس کرونا ارزیابیهای معنیداری را درباره اظهارات اخیر زلنسکی مبنی بر اینکه "اقتصاد ما در حال تثبیت است"، پنهان کرده است و اوکراین شاهد مازاد بودجه و رکورد ذخایر طلا و ارز خارجی است.
به عنوان بخشی از تحقیقات موسوم به "اسناد پاندورا" که در اکتبر ۲۰۲۱ منتشر شد، مشخص شد که در حوالی زمان انتخاب زلنسکی در سال ۲۰۱۹، او و شرکای تجاریاش از یک سری از شرکتهای تلویزیونی مرتبط برای خرید املاک گران قیمت در لندن استفاده کردهاند. اما این در حالیست که زلنسکی دست داشتن خودش و یا همکارانش را در چنین پولشویی رد میکند.
با این حال، انتخاب زلنسکی در هالهای از ابهام به سر میبرد؛ ابهام درخصوص ادعایی که او خودش برای کمپیناش از کمکهای مالی یک الیگارش اوکراینی کمک گرفته است. این الیگارش شخصی است که مالک کانال تلویزیونی است که برنامه "خدمت به مردم" را که در آن زلنسکی نقش یک معلم تاریخ فروتن و متواضع را بازی میکرد، پخش کرده است.
اوکراینیها درخصوص زلنسکی چه فکر میکنند؟
در ماه اکتبر، میزان محبوبیت او به پایینترین حد خود رسید: ۲۵ درصد. براساس گزارش یک گروه جامعه شناسی، حدود ۶۰ درصد از اوکراینیهایی که در یک نظرسنجی در روزهای اخیر شرکت کردند، گفتند که اگر اوکراین توسط روسیه مورد حمله قرار گیرد، به او (زلنسکی) اعتماد نخواهند کرد.
و در صحنه جهانی، زلنسکی، تا حدی هنوز در حال بهبودی از موقعیت ناخوشایندی است که در آن قرار گرفته بود؛ زمانی که مجبور شد دو رئیس جمهور آمریکا - دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا و جو بایدن را به طور همزمان راضی نگه دارد.
اولگا رودنکو، سردبیر روزنامه انگلیسی زبان کییف ایندیپندنت میگوید زلنسکی در مورد بحرانی که اوکراین را فراگرفته است، ارتباطی "ناسازگار" داشته است.
وی افزود: زلنسکی میگوید همه چیز درست میشود، سپس بایدن میگوید به ما حمله خواهد شد... اوکراینیها نمیدانند حرف چه کسی را باور کنند... از آنجایی که زلنسکی از شغل هنرپیشگی میآید، انتظار داریم او بداند چه بگوید و چگونه حرفی را به زبان بیاورد.
با این حال یک قانونگذار سابق، از کییف به صورت تلفنی به یواسای تودی گفت: من یک میز شام به مناسب شب ولنتاین با همسرم رزرو کردم. همه چیز رزرو شده و هیچکس وحشت زده نیست./ایسنا