گزارش هاآرتص اسرائیل از خاندان هاشمیاردن/ چه کسانی بازیگران اصلی کودتا علیه پادشاه بودند؟
یک مقام سابق آمریکا با اطلاع از وقایع اردن صحبت از کمک آمریکا و اسرائیل به پادشاه اردن و سرکوب شاهزاده ناراضی داشته کرده است
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ هاآرتص نوشت: ملک عبدالله 59 ساله، برادر ناتنی خود شاهزاده حمزه بن حسین را از سمت خود به عنوان ولیعهد در سال 2004 برکنار کرد. او با این اقدام عملا آرزوهای نامادری خود ملکه نور را که پسر بزرگش را برای سلطنت آماده میساخت نقش برآب کرد.
در ادامه این مطلب آمده است: انتقاد بی سابقه افکار عمومی از پادشاه اردن که خاندان ارشد سلطنتی را در حصر خانگی قرار داده است، چهره این کشور را به عنوان جزیره ثبات در خاورمیانه متزلزل کرده است. روز شنبه، ارتش اردن به برادر ناتنی ملک عبدالله، شاهزاده حمزه بن حسین گفت که اقداماتش را که موجب خدشه وارد کردن به "امنیت و ثبات" در اردن به عنوان متحد اصلی آمریکا میشود، متوقف کند.
شاهزاده حمزه، 41 ساله در فیلمی ضبط شده که توسط وکیل وی در اختیار بی بیسی قرار گرفت با زبانی غیرمعمول گفت که در حبس خانگی قرار گرفته است، او در این فیلم از رهبران اردن به عنوان افراد فاسدی که منافع خود را بالاتر از منافع مردم میدانند، انتقاد کرد.
وزیر سابق خاندان هاشمیهای اردن گفت: ضربه بزرگی به اردن وارد شده به طوری که برای اولین بار چهره این پادشاهی آرام و پایدار متزلزل شده است.
ملکه نور روز یکشنبه در توئیتی نوشت که دعا میکند تا حقیقت و عدالت برای همه قربانیان بی گناه این تهمت شرورانه اثبات شود. خدا آنها را حفظ کند و در امان نگه دارد.
عبدالله به عنوان پادشاه، تصویری را به عنوان یک فرد معتدل از خودش به نمایش گذاشته است. او در سال 1993 با ملکه آینده کشور، رانیا آل یاسین ازدواج کرد. ملکه رانیا از پدر و مادری فلسطینی، شخصیتی محبوب در سراسر منطقه است که قبل از ازدواج در سیتی بانک و اپل کار میکرده است.
عبدالله از چهار سالگی در انگلیس تحصیل کرده و دبیرستان را در آمریکا به پایان رسانده است. وی پس از نوشتن پایان نامه کارشناسی ارشد خود در مورد درگیری اعراب و اسرائیل، از دو دانشگاه آکسفورد و جورج تاون مدرک خود را اخذ کرد.
حمزه که در زمان ولیعهدی هم قدرتی نداشت در سال 2004 از این سمت کنار رفت. ملک عبدالله قدرت خودش را به واسطه فرزندش حسین تحکیم بخشید و در سال گذشته به نظر میرسید که وی را برای پذیرش نقش آتی خود به عنوان پادشاه آماده میکند.
در همین حال، حمزه در حال ایجاد ارتباط با رهبران ناراضی قبیلهای در راس جنبش اعتراضی ضد دولتی موسوم به "هراک" است. این جنبش در هفتههای گذشته اعتراض خود علیه فساد را از سر گرفته است.
بیماری همه گیر کووید-19 ضربه شدیدی به اقتصاد اردن وارد کرده و بیکاری را به سطح بالایی رسانده و فقر را هم بیشتر کرده است.
فیصل الفیض، نخست وزیر سابق در اشارهای غیرمستقیم به حمزه در پارلمان گفت: پادشاه خط قرمز است. ما با هر دستی که بخواهد امنیت کشور را دستکاری کند مقابله قاطعانه خواهیم کرد.
هنوز مشخص نیست که چرا پادشاهی در این لحظه تصمیم گرفت شاهزاده حمزه را سرکوب کند، اما برخی منابع سیاسی میگویند که وی با مراجعه مکرر به اجتماعات قبیلهای که مردم در آن آشکارا از پادشاه انتقاد میکردند، خود را در معرض خطر قرار داده است.
به نظر نمیرسد حمزه هیچ گونه قدرت واقعی داشته باشد و افرادی هم که بازداشت شدهاند، عمدتاً شامل دستیاران نزدیک وی میشوند. ارتش در بیانیهای اعلام کرده که این بازداشتها برای انجام تحقیقات بیشتر صورت گرفته است.
یک سیاستمدار ارشد گفت: او به خودش اجازه میدهد که از انتقادات علیه حکومت حمایت کند. وی با اشاره به ویدئویی که اخیرا از سوی حمزه منتشر شده افزود: وقتی او در مورد فساد حاکمیت و خاموش کردن صدای منتقدان صحبت کرد، در حقیقت اقدامش نوعی مقابله به مثل بود.
تحلیلگران و منابع سیاسی گفتند که گرچه انتقادات آشکار حمزه بی سابقه است، اما به احتمال زیاد تهدیدی جدی برای سلطنت به حساب نمیآید، به ویژه اینکه ارتش اردن وفاداری زیادی به پادشاه این کشور دارد.
ملک عبدالله قبل از جانشینی پدرش، ملک حسین، در سال 1999، بیشتر عمر خود را صرف چتربازی و پرواز با بالگردهای جنگی در ارتش کرده بود. عبدالله در سال 2015 لباس نیروی هوایی را بر تن کرد و در ویدئویی که بارها و بارها از تلویزیون دولتی پخش شده، نشان داده شد که در جمع فرماندهان ارتش قرار دارد، وی به تلافی قتل وحشیانه یک خلبان اردنی، حملات هوایی را علیه داعش فرماندهی کرد.
اودد اران سفیر سابق اسرائیل در اردن و پژوهشگر ارشد کنونی موسسه مطالعات امنیت ملی دانشگاه تل آویو (INSS) گفت: شما در کشوری مانند اردن بدون ارتش کاری از پیش نمی برید، بنابراین با تمام احترامی که برای شاهزاده قائلم او بدون ارتش توانایی لازم برای انجام کاری را ندارد.
یک مقام سابق آمریکا با اطلاع از وقایع اردن گفت که این اتفاقات رخ داده کودتا نبوده است. به باور این شخص کسانی که در این اقدام مشارکت داشتند قصد داشتند اعتراضاتی را که به نظر میرسد یک قیام مردمی با تودهها به دنبال جلب حمایت قبیلهای بوده است.
هرگونه تلاش برای به دست گرفتن قدرت بدون حمایت آمریکا و قدرتهای منطقهای که حمایت خود را از ملک عبدالله ابراز داشتند و اقدامات لازم برای تأمین امنیت اردن را انجام میدادند، به احتمال زیاد ناموفق بود.
با این وجود، اردنیها در تلاشند تا چگونگی این دسیسه را درک کنند.
وزیر پیشین اردن گفت: هیچ عنصر بومی در جریان این رخدادها نمیبینم و هرچه رخ داده احتمالا با حمایت خارجی بوده است. این سیاستمدار ارشد گفت که شاهزاده حمزه از پیمان خود خارج شده است. وی گفت: یک شاهزاده احمق و دردسرساز که جایگاه خوبی ندارد و به دنبال جلب نظر قبایل کوچک است.