ضوابط اگزاست پارکینگ بزرگ در ایران

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ اگزاست پارکینگ به سیستم تهویه‌ای گفته می‌شود که وظیفه تخلیه هوا و گازهای آلاینده مانند دی‌اکسید کربن (CO2) و مونوکسید کربن (CO) را از فضای پارکینگ‌ها بر عهده دارد. با افزایش تعداد خودروها و توسعه شهرنشینی، پارکینگ‌های عمومی و خصوصی به‌ویژه در مجتمع‌های مسکونی و تجاری در ایران گسترش یافته‌اند. به همین دلیل، رعایت ضوابط و استانداردهای اگزاست پارکینگ برای ایجاد تهویه مطبوع و حفظ سلامت افراد در این فضاها ضروری است.

در این مقاله به ضوابط اگزاست پارکینگ در بزرگ و طبقاتی پرداخته و نکات مربوط به طراحی، نصب، و نگهداری سیستم‌های تهویه و اگزاست پارکینگ را توضیح خواهیم داد. همچنین استانداردهای موردنیاز برای رعایت ایمنی و جلوگیری از تجمع آلاینده‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

اهمیت اگزاست پارکینگ

اگزاست پارکینگ نقشی حیاتی در حفظ سلامت افراد و جلوگیری از تجمع گازهای سمی مانند مونوکسید کربن ایفا می‌کند. این گازها که از خودروها تولید می‌شوند، به‌سرعت می‌توانند به سطوح خطرناک رسیده و تهدیدی برای سلامتی باشند. پارکینگ‌های زیرزمینی و بسته به دلیل عدم وجود جریان طبیعی هوا، نیاز به سیستم تهویه مناسب دارند تا هوای آلوده را تخلیه و هوای تازه را وارد کنند.

خطرات تجمع گاز مونوکسید کربن:

• مسمومیت با مونوکسید کربن (CO): مونوکسید کربن یکی از خطرناک‌ترین گازهای موجود در پارکینگ‌های بسته است که بدون بو و مزه بوده و می‌تواند منجر به مسمومیت و حتی مرگ شود.
• آلودگی هوای داخلی: تجمع گازهای ناشی از سوختن خودروها، باعث کاهش کیفیت هوای داخلی و تهدید سلامت افراد حاضر در پارکینگ می‌شود.
• خطرات آتش‌سوزی: در برخی موارد، تجمع بیش از حد گازهای اشتعال‌پذیر می‌تواند منجر به آتش‌سوزی و انفجار شود.

استانداردهای اگزاست پارکینگ در ایران

در ایران، ضوابط و استانداردهای مربوط به اگزاست پارکینگ‌ها توسط سازمان‌های مختلفی از جمله سازمان نظام مهندسی و مقررات ملی ساختمان تعیین می‌شود. این استانداردها به‌منظور ایجاد تهویه مناسب و حفظ ایمنی افراد در پارکینگ‌ها تدوین شده‌اند.

۱. مقررات ملی ساختمان

مبحث ۱۴ مقررات ملی ساختمان ایران، به موضوع تاسیسات مکانیکی اختصاص دارد و بخشی از آن به تهویه مطبوع و اگزاست پارکینگ‌ها پرداخته است. طبق این مقررات، در تمامی پارکینگ‌های سرپوشیده و زیرزمینی باید از سیستم تهویه مکانیکی برای تخلیه گازهای آلاینده استفاده شود. برخی از ضوابط مهم در این مقررات شامل موارد زیر است:

• حداقل جریان هوای مورد نیاز: طبق این مقررات، میزان تخلیه هوا بر اساس تعداد خودروها و ابعاد پارکینگ محاسبه می‌شود. این میزان برای پارکینگ‌های کوچک تا بزرگ متفاوت است.
• الزام به نصب سیستم‌های کنترل: سیستم‌های اگزاست پارکینگ باید به حسگرهای تشخیص گاز مونوکسید کربن مجهز باشند تا در صورت افزایش غلظت گازها، سیستم تهویه به‌طور خودکار فعال شود.
• خروجی‌های هوای آلوده: محل تخلیه هوای آلوده باید به‌گونه‌ای طراحی شود که خطرات زیست‌محیطی نداشته و هوا به‌خوبی از محیط تخلیه شود.

۲. استانداردهای سازمان حفاظت محیط‌زیست

استانداردهای سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران نیز برای کنترل آلودگی هوا در پارکینگ‌های سرپوشیده الزاماتی تعیین کرده است. بر اساس این استانداردها:

• میزان مجاز مونوکسید کربن در فضای پارکینگ نباید از حد معینی بالاتر رود.
• فیلترهای هوا باید در سیستم‌های تهویه نصب شوند تا آلاینده‌ها به محیط خارجی منتقل نشوند.

۳. ضوابط شهرداری‌ها و قوانین محلی

بسیاری از شهرداری‌های ایران نیز قوانین و ضوابطی خاص برای طراحی و راه‌اندازی سیستم‌های تهویه پارکینگ دارند. این قوانین شامل الزامات طراحی، فاصله‌گذاری مناسب بین ورودی و خروجی‌های هوا، و کنترل جریان هوای آلوده در محوطه‌های عمومی است.

نکات کلیدی در طراحی سیستم اگزاست پارکینگ

طراحی سیستم اگزاست پارکینگ باید به‌گونه‌ای انجام شود که از کارایی بالای سیستم تهویه و کاهش مصرف انرژی اطمینان حاصل شود. برخی از نکات مهم در طراحی این سیستم‌ها شامل موارد زیر است:

۱. محاسبه میزان هوای مورد نیاز

میزان هوای مورد نیاز برای تخلیه گازهای آلاینده بر اساس تعداد خودروها، حجم پارکینگ و سطح آلایندگی محاسبه می‌شود. به‌طور کلی، برای هر خودرو بین ۴ تا ۶ تعویض هوا در ساعت مورد نیاز است. این محاسبه باعث می‌شود تا سیستم اگزاست بتواند به‌طور مؤثر گازهای آلاینده را تخلیه کند.

۲. استفاده از سنسورهای تشخیص گاز

نصب سنسورهای تشخیص مونوکسید کربن در پارکینگ یکی از الزامات مهم است. این سنسورها به‌طور مداوم سطح گاز CO را اندازه‌گیری کرده و در صورت افزایش غلظت، سیستم تهویه را فعال می‌کنند. این اقدام نه‌تنها ایمنی را افزایش می‌دهد، بلکه باعث کاهش مصرف انرژی سیستم تهویه نیز می‌شود، زیرا تنها در زمان نیاز روشن خواهد شد.

۳. توزیع مناسب جریان هوا

طراحی صحیح کانال‌کشی و توزیع هوا اهمیت زیادی در سیستم اگزاست پارکینگ دارد. باید مطمئن شوید که جریان هوا به‌طور یکنواخت در تمامی بخش‌های پارکینگ توزیع می‌شود. این کار می‌تواند از تجمع گازها در نقاط خاص جلوگیری کرده و کارایی سیستم تهویه را افزایش دهد.

۴. انتخاب فن‌های مناسب

انتخاب فن‌های مناسب برای تخلیه هوا از پارکینگ از اهمیت بالایی برخوردار است. فن‌های سانتریفیوژ یا محوری که توانایی جابجایی حجم بالای هوا را دارند، باید بر اساس حجم و ابعاد پارکینگ انتخاب شوند. همچنین فن‌ها باید از قابلیت کارکرد مداوم و مصرف بهینه انرژی برخوردار باشند.

۵. خروجی‌های هوا و فاصله‌گذاری مناسب

مکان خروجی‌های هوای آلوده باید به‌گونه‌ای باشد که هوا به محیط اطراف وارد نشود و به‌خوبی از محوطه پارکینگ تخلیه شود. همچنین باید از فاصله‌گذاری مناسب بین ورودی‌های هوای تازه و خروجی‌های هوای آلوده اطمینان حاصل شود.

نکات مهم برای نصب و نگهداری سیستم‌های اگزاست پارکینگ

نصب و نگهداری صحیح سیستم‌های اگزاست پارکینگ می‌تواند به افزایش کارایی و عمر مفید سیستم کمک کند و هزینه‌های انرژی و تعمیرات را کاهش دهد. در ادامه به نکات کلیدی برای نصب و نگهداری این سیستم‌ها اشاره می‌کنیم:

۱. نصب حرفه‌ای و مطابق با استانداردها

نصب سیستم‌های تهویه و اگزاست پارکینگ باید توسط متخصصان مجرب انجام شود. انتخاب مکان مناسب برای نصب فن‌ها، کانال پارکینگ و سنسورها، رعایت الزامات ایمنی و استانداردهای محلی از اهمیت بالایی برخوردار است.

۲. بازرسی دوره‌ای سیستم

سیستم‌های تهویه پارکینگ باید به‌طور دوره‌ای بازرسی و نگهداری شوند تا از عملکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل شود. فیلترها باید به‌طور منظم تعویض شوند، سنسورها بررسی شوند و سیستم به‌طور کلی تنظیم شود تا از هرگونه خرابی یا کاهش کارایی جلوگیری شود.

۳. تنظیم دقیق سنسورها

سنسورهای تشخیص مونوکسید کربن باید به‌طور دقیق تنظیم شوند تا به‌محض افزایش غلظت گاز، سیستم تهویه به‌طور خودکار فعال شود. این تنظیمات نه‌تنها باعث ایمنی بیشتر می‌شود، بلکه به کاهش هزینه‌های انرژی نیز کمک می‌کند.

۴. تعویض فیلترها و تمیزکاری کانال‌ها

فیلترهای هوای سیستم اگزاست باید به‌طور منظم تعویض شوند تا جریان هوا به‌طور مطلوب از سیستم عبور کند. همچنین کانال‌ها باید به‌صورت دوره‌ای تمیز شوند تا از تجمع گرد و غبار و آلاینده‌ها جلوگیری شود.

نتیجه‌گیری

اگزاست پارکینگ نقش مهمی در حفظ سلامت و ایمنی افراد و کنترل کیفیت هوا در پارکینگ‌های سرپوشیده دارد. با توجه به ضوابط اگزاست پارکینگ در ایران و استانداردهای تعیین شده توسط سازمان‌های مختلف، سیستم‌های تهویه باید به‌گونه‌ای طراحی، نصب و نگهداری شوند که از تجمع گازهای آلاینده جلوگیری کنند و کارایی مطلوبی داشته باشند.

رعایت نکات کلیدی در طراحی و نصب سیستم اگزاست، استفاده از سنسورهای تشخیص گاز، انتخاب فن‌های مناسب و توزیع یکنواخت هوا از مهم‌ترین اقداماتی هستند که می‌توانند به کاهش هزینه‌های انرژی و بهبود عملکرد سیستم تهویه کمک کنند. با انجام بازرسی‌ها و نگهداری‌های دوره‌ای، می‌توان از عملکرد مداوم و بدون مشکل سیستم‌های اگزاست اطمینان حاصل کرد.