ثبت نام خودرو بدون قرعه کشی در سامانه یکپارچه خودرو

به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ چکیده : سومین مرحله فروش یکپارچه خودرو از روز چهارشنبه 16 شهریور 1401 آغاز شده است و برای خودروهایی که مشمول قرعه کشی نیستند، مهلت زمانی وجود نداشته و نام‌نویسی از مشتریان تا پایان تکمیل ظرفیت فروش خودروها همچنان ادامه دارد.

خودروهای داخلی و یا مونتاژ داخل، عموما از طریق قرعه‌ کشی عرضه می‌شوند. حجم تقاضا برای چنین خودروهایی بسیار بالاست و تیراژ تولید جوابگوی نیاز بازار نیست. این تقاضا به خصوص برای محصولات ایران‌ خودرو و سایپا بسیار بیش‌تر است و همین امر سبب شده تا احتمال برنده شدن در قرعه‌ کشی این دو خودروساز به کم‌ترین حد خود برسد.

آشفتگی بازار خودرو باعث شد تا وزارت صمت مستقیما بر روند عرضه خودرو ورود کند. بنابراین، سامانه یکپارچه فروش خودرو تاسیس شد تا خودروسازان محصولات خود را زیر نظر وزارت صمت عرضه کنند. این سامانه در روند عرضه محصولات شفاف‌سازی می‌کند و باعث می‌شود تا خودروسازان تمامی ظرفیت تولید خود را ارائه دهند.

این سامانه چند ماهی است که راه‌اندازی شده و ثبت‌نام خودرو تنها از طریق سامانه یکپارچه تخصیص خودرو امکان‌پذیر است.  نتایج قرعه ‌کشی ایران ‌خودرو و سایپا نیز از طریق همین سامانه اعلام می‌شود. یکی از اهداف وزارت صمت برای راه‌اندازی سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، حذف قرعه‌ کشی بوده است.

حذف قرعه کشی خودرو

اما قرعه‌ کشی خودرو چگونه حذف می‌شود؟ وزیر صمت در همان ابتدای روی‌کار آمدنش وعده داده بود تا روند قرعه‌ کشی را از عرضه خودروها حذف کند. قرار بود قرعه‌ کشی خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۱ حذف شود؛ اما شرایط خودروسازان اجازه نداد تا این مهم به موقع اتفاق بیافتد. در واقع هر خودروساز تعداد قابل‌توجهی خودرو ناقص در پارکینگ داشت و نمی‌توانست آن‌ها را تجاری کند. از طرفی، تعداد خودروهای تولید شده به اندازه برطرف کردن حجم تقاضا نبود. خودروسازان مقدار زیادی زیان انباشته دارند و از قیمت‌گذاری دستوری ناراضی‌اند. حذف قرعه‌ کشی در چنین شرایطی غیرممکن بود و وزارت صمت نیز اعلام کرد که این اتفاق مرحله به مرحله رخ می‌دهد.

آغاز سومین مرحله ثبت نام خودرو بدون قرعه کشی

سومین مرحله فروش یکپارچه خودرو از روز چهارشنبه 16 شهریور 1401 آغاز شده است و برای خودروهایی که مشمول قرعه کشی نیستند، مهلت زمانی وجود نداشته و نام‌نویسی از مشتریان تا پایان تکمیل ظرفیت فروش خودروها همچنان ادامه دارد. در مرحله سوم فروش یکپارچه خودروها، متقاضیان می‌توانند در یکی از طرح‌های پنجگانه زیر ثبت نام کنند:

⦁    طرح فروش فوق العاده ایران خودرو

⦁    طرح پیش فروش ایران خودرو

⦁    طرح فروش فوق العاده سایپا

⦁    طرح پیش فروش سایپا

⦁    طرح فروش فوق العاده لاماری

یکی از دلایل موجود برای الزام حذف قرعه‌ کشی، دو نرخی بودن خودروهای داخلی است. در حال حاضر قیمت خودرو در کارخانه و بازار اختلاف زیادی دارد و این امر به نفع سودجویان است. بنابراین اگر قرعه‌ کشی حذف شود، تمامی خودروها با قیمتی مشخص فروخته می‌شوند.

خودروسازان باید تیراژ تولید خود را افزایش دهند تا بتوانند محصولات را مستقیما عرضه کنند. حذف قرعه‌ کشی خودرو با مدل‌های محدود آغاز می‌شود و نهایتا برای تمامی محصولات انجام خواهد شد. وزارت صمت امیدوار است که تمامی خودروها تا پایان سال جاری از روند قرعه‌ کشی حذف شوند و مستقیما به دست خریداران برسند.

ایران‌ خودرو و سایپا توانستند میزان خودروهای ناقص موجود در پارکینگ‌های خود را کاهش دهند. این کاهش از ابتدای سال جاری آغاز شد و اکنون خودروهای ناقص هر دو خودروساز صفر شده‌اند. این اقدام بسیار مهمی است که تاثیرات مثبتی را در بازار خودرو ایجاد می‌کند و سبب کاهش زیان خودروسازان می‌شود. هنگامی که خودرو ناقصی وجود نداشته باشد و صد در صد تولیدات تجاری‌سازی شوند، آمار تولید بالا می‌رود و خودروهای بیش‌تری عرضه می‌شوند. اگر این روند صعودی ادامه‌دار باشد و خودروسازان در تولیدات خود پیشرفت کنند، احتمال دارد که تمامی خودروها تا پایان سال ۱۴۰۱ از چرخه قرعه‌ کشی خارج شوند و آشفتگی بازار کاهش یابد.

نتایج قرعه‌ کشی سایپا نشان می‌دهد که اخیرا چندین محصول از روند قرعه‌ کشی حذف شده‌اند. سایپا در این مورد از ایران‌ خودرو پیشی گرفته و برای اولین بار برخی از محصولات خود را به طور مستقیم، در همان سامانه یکپارچه فروش خودرو، عرضه کرده است. در آخرین مرحله شرایط فروش سایپا، خودروهای کوییک معمولی، کوییک R و شاهین بدون قرعه‌ کشی عرضه شدند. البته ناگفته نماند که محدودیت‌های ثبت ‌نام خودرو همچنان وجود دارند و باید رعایت شوند. اما این محدودیت‌ها برای محصول شاهین، کاهش یافته‌اند.

در این مرحله، متقاضیان پس از اعلام زمان پیش‌فروش، به سامانه یکپارچه مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت می‌کنند. به تمامی درخواست‌های ثبت شده خودرو تعلق می‌گیرد. اما دقیقا هنگامی که ظرفیت محصول مورد نظر تکمیل شود، سایت سامانه بر روی متقاضیان بسته خواهد شد و هیچ درخواستی ثبت نمی‌شود. سایپا می‌گوید که به زودی ظرفیت محصولات افزایش می‌یابد و متقاضیان بیش‌تری به خودرو مورد نظر خود دست پیدا می‌کنند.

شرکت سایپا ادعا کرده که تمامی محصولاتش را از ابتدای شهریور ماه سال جاری، بدون قرعه‌ کشی عرضه می‌کند و محدودیت‌های ثبت‌نام را نیز به حداقل می‌رساند.

شرکت ایران‌ خودرو هنوز موفق نشده تا محصولی را بدون قرعه‌ کشی عرضه کند. این خودروساز نیز قصد دارد تا به زودی روند عرضه محصولاتش را تغییر دهد و به خواسته‌های وزارت صمت عمل نماید.