جمشید عدالتیان عضو اتاق بازرگانی ایران: سیستم توزیع در ایران دلال محور، اصناف محور و عقب افتاده است/ زمانش رسیده که یا اقتصاد کوپنی را انتخاب کنیم یا بازار آزاد

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ جمشید عدالتیان درباره ریشه اصلی بروز نا به سامانی ها مدیریت تأمین کالاهای اساسی مردم گفت: این اتفاق دلایل زیادی دارد که برخی کالاها آلترناتیو یکدیگر هستند مثلا وقتی گوشت گران می شود مردم سراغ مرغ می روند یا وقتی مرغ گران می شود مردم بیشتر تمایل پیدا می کنند که تخم مرغ بخرند.

عضو اتاق ایران با آثار منفی دخالت های دولت در تنظیم بازار یادآور شد: دولت سیاست روشنی را در حوزه تنظیم بازار دنبال نمی کند چون کج دار و مریز با مسائل رفتار می کند. هم می خواهد قیمت بازار آزاد را بپذیرد و هم قیمت دولتی را. وقتی کالاهای اساسی با ارز 4200 تومانی وارد می شوند دولت مسئول است که منظم این کالاها را وارد و توزیع کند. اما این وسط همیشه اختلال به وجود می آید چون دولت به موقع سفارش نمی دهد یا کالا را به موقع توزیع نمی کند.

وی ادامه داد: تا زمانی که وضعیت عادی نشود و به سیستم بازار آزاد برنگردیم، شاهد این اختلالات در قیمت کالاهای اساسی در بازار خواهیم بود چون دولت نمی تواند درست وضعیت بازار را حدس بزند و به موقع در سیستم توزیع عمل کند بنابراین دائم با فراز و نشیب گرانی یا ارزانی قیمت ها، کبود یا وفور کالا مواجه خواهیم بود.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی با بیان اینکه عدم توزیع درست کالاها به دهه ها قبل بر می گردد، گفت: هر بار هم که علت را بررسی کنیم در نهایت مقصر مشخص نمی شود، فروشنده می اندازد گردن توزیع کننده، توزیع کننده می اندازد گردن دولت، دولت می اندازد گردن تولید کننده، تولید کننده می اندازد گردن توزیع کنند و .... خلاصه آنکه آخر هم مشخص نمی شود مقصر اصلی این اتفاق چه بوده است.

وی با بیان اینکه رقابت در بازار وجود ندارد، افزود: سیستم توزیع در ایران ناسالم، اصناف محور و عقب افتاده است که هزینه های توزیع را بالا می برد. واسطه ها نیز خیلی زیاد هستند همین موجب بروز معضل احتکار کالاها می شود. در گذشته اگر اختلالی هم در توزیع به وجود می آمد، دولت برای تنظیم بازار دست به واردات می زد اما الان دستش بسته است و تنظیم بازار با تأخیر مواجه می شود.

عدالتیان قیمت کالاها و حقوق و دستمزدها را غیر واقعی خواند و تأکید کرد: وقتی دولت قیمت کالاها را غیرواقعی تعیین می کند، اجبار می گذارد که عرضه کننده، توزیع کننده و تولید کننده این قیمت ها را بپذیرند. با وجود این می بینیم کنترل از دست دولت خارج شود. معتقدم تا سیستم بازار منظم کار نکند همیشه این مشکل وجود دارد.

وی با بیان اینکه دولت اصلا نباید در بازار دخالت کند، افزود: همیشه توقع داشتیم دولت قیمت تخم مرغ، مرغ و گوشت را درست کند و دولت نیز هیچ گاه موفق نشده است چون وقتی دولت می خواهد جلوی تورم را بگیرد بدتر موجب کمبود یکسری کالاها می شود. هر دفعه کالایی گران شده مقداری از خارج وارد کردند و مردم را وادار به ایستادن در صف کرده اند. یک بار برای همیشه باید این سیستم معیوب را اصلاح کرد.

وی افزود: با وضعیت شترمرغی در بازار مواجهیم، یک روز می گویم دولت قیمت ها را کنترل کند و فردا می گوییم چرا دولت دخالت می کند. معتقدم بالاخره بعد از دهه ها باید تصمیم بگیریم که کشور را با چه سیاست اقتصادی می خواهیم اداره کنیم اگر مبنا براساس رویکردهای سوسیالیستی است همه کالاها باید کوپنی شود و اگر هم مبنا بازار آزاد است قیمت ها را واقعی کنیم و بگذاریم خودش بدون دخالت دولت نظم پیدا کند.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی یادآور شد: امیدواریم آمریکا به برجام برگردد، تحریم ها لغو شود و بازار در وضعیت عادی قرار گیرد و به سمت رقابتی شدن پیش رود، در این فضا دولت تنها هدایت کننده بازار باشد، نه آنکه بخواهد کنترل بازار را مدیریت کند.

منبع: امه نیوز