هادی حق شناس: بالاخره ایران به اف‌ای تی اف خواهد پیوست/ عادت کرده‌ایم که هم چوب را بخوریم هم پیاز را/ حریری: عملا هیچ مبادله بانکی با روسیه و چین نداریم
مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در همین باره می‌گوید «از منظر اقتصادی هیچ عقل سلیمی نمی‌تواند با پیوستن به FATF مخالفتی کند. ما با کشورهای دوست و مخالف امریکا هم وقتی تجارت می‌کنیم، آنها عضو نبودن در FATF را یک مشکل مهم می‌دانند. ماجرا شبیه یک زندانی است که در سلول خود قرار دارد و پایش را با طنابی بسته‌اند. خلاص شدن از طناب به معنای آزادی زندانی نیست، ولی با قطع کردن طناب‌های اضافی می‌توان تا حدودی از مشکلات کاست.»
به گزارش دیده بان ایران؛ یک توئیت از حداد عادل گویی نقش نمک بر زخم پاشیدن را ایفا کرده است! او درباره اف‌ای تی اف نوشته است:«قیمت خودرو، کمبود گوشت و... چه ارتباطی به تصویب یا عدم تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو دارد؟ اینکه دولت سخت شدن معیشت مردم را به پالرمو و FATF مرتبط کند نوعی فرافکنی است.» توئیتی که با واکنش عباس عبدی فعال سیاسی اصلاح‌طلب مواجه شده و او نوشته:« از این توییت جناب حداد عادل متوجه می‌شویم که ایشان هنگام رد کردنFATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام واقعاً گمان می‌کردند که رد کردن این لایحه بر اقتصاد و معیشت مردم و کشور اثری ندارد.ای کاش اندکی تامل می‌کردند و از خود می‌پرسیدند که آیا دنیا مشنگ شده که چنین کنوانسیونی را بوجود آورده که همه کشورها عضو آن شوند ولی تاثیری هم بر اقتصاد آنها نداشته باشد؟» در این گزارش به هیچ وجه قصد این را نداریم که درباره وضعیت فعلی از عملکرد دولت روحانی دفاع کنیم چه آنکه هرکس از چنین وضعیتی دفاع کند به اصطلاح همچون کبک سرش را در برف فرو کرده است! از قضا موضوع دیگری که قرار است بررسی شود این است که اصولگرایانی که این روزها به دولت اعتدالی و اصلاح‌طلبان انتقاد دارند خودشان هم در مسیر سخت کردن زندگی مردم، همکار اعتدالیون و اصلاح‌طلبان بوده اند!»
یک سال پیش در چنین روزهایی گفته می‌شد آخرین بار است که کنوانسیون اف‌ای تی اف به ایران فرصت داده است تا لوایح را تصویب کند وگرنه ایران در فرصت بعدی یعنی در اسفند 98 به لیست سیاه خواهد رفت! لیستی که جز کره شمالی هیچ کشوری انتظار ایران را نمی‌کشید! اول آبان 98 محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور گفت:دولت پیش از رفتن این لوایح به مجلس نظرات مختلف را دریافت کرد و آنچه کمیسیون‌های مختلف مجلس هم نظر داشتند اعمال و همراهی کردیم و خوشبختانه این لوایح در مجلس هم تصویب شد. واعظی با تاکید بر اینکه کشور به این لوایح نیاز دارد؛ گفت: برای شفاف‌سازی، مبارزه با پولشویی و مقابله با اتهاماتی که به ایران به دلیل کمک به برخی گروه‌ها زده می‌شود به این لوایح احتیاج داریم و نظر قاطع دولت این است که این لوایح در راستای منافع ما و تسهیل روابط بانکی است. وی ادامه داد: متاسفانه این لوایح را که لوایح بانکی و اقتصادی است سیاسی و جناحی کرده‌اند و در حال مخالفت هستند اما آنچه که امروز مطرح است این است که کسانی که مخالفت می‌کنند باید مسئولیت مخالفت خود را بپذیرند.
این درحالی است که عضو هیئت رئیسه مجلس دهم حتی از اسفند97 چنین هشدارهایی را داده بود. بهروز نعمتی گفته بود: موضوع نقل و انتقال پول واقعیتی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. مشکلی که امروز با آن مواجه هستیم این است که پول ناشی از صادرات سخت به کشور بازمی‌گردد و این نیازمند آن است که کانال مالی FATF برقرار است. پیش‌از این مجلس و شورای نگهبان مسئولیت برجام را به عهده گرفتند امروز این لوایح در مجمع مطرح است و مجمع باید مسئولیتش را بپذیرد. این عضو هیئت رئیسه مجلس در پاسخ به این سوال که تبعات نپذیرفتن این لوایح با چه کسی است و آیا مخالفان باید پاسخ‌گو باشند یا مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: امروز مجمع تشخیص مصلحت نظام تصمیم‌گیرنده است. بحث تهدیدات و مخالفت‌ها همان زمان برجام هم وجود داشت. در زمانی هم که لوایح چهارگانه در مجلس مطرح بود مخالفین در مخالفت با آنها کم نگذاشتند.
از تریبون‌های مختلف مباحث‌شان را مطرح کردند، جلسات محرمانه‌ایکه تشکیل داده بودند و به صورت روزانه همان کاری که امروز علیه اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام می‌دهند تا ذهن آنها را خراب کنند همان زمان علیه نمایندگان مجلس هم صورت می‌گرفت. اما اینکه بگوییم مسئولیتش با کیست طبیعتا مسئولیت پذیرفتن یا نپذیرفتن آن با مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
اما لج بازی اصولگرایان با دولت و اصرار بی‌منطق بر برخی مسائل که نتیجه آن گروگان گرفته شدن معیشت مردم بود بیش از اینها خودنمایی می‌کرد. تا جایی که در دی ماه پارسال وقتی حدس و گمان‌هایی درباره تصویب یا عدم تصویب پیوستن ایران به FATF در مجمع تشخیص مصلحت مطرح می‌شد، احمد توکلی عضو این مجمع اظهار داشت:«اعضای مجمع تشخیص مصلحت همگی بالای 50 سال دارند و به دلیل نامساعد بودن هوا جلسات تعطیل شد.»
حالا یک سال از آن زمان گذشته است و ایران نیز در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار گرفته تا کره شمالی تنها نماند! مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در همین باره می‌گوید «از منظر اقتصادی هیچ عقل سلیمی نمی‌تواند با پیوستن به FATF مخالفتی کند. ما با کشورهای دوست و مخالف امریکا هم وقتی تجارت می‌کنیم، آنها عضو نبودن در FATF را یک مشکل مهم می‌دانند. ماجرا شبیه یک زندانی است که در سلول خود قرار دارد و پایش را با طنابی بسته‌اند. خلاص شدن از طناب به معنای آزادی زندانی نیست، ولی با قطع کردن طناب‌های اضافی می‌توان تا حدودی از مشکلات کاست.» حریری تصریح کرد: «الان دو مشکل اساسی در سیستم بانکی داریم؛ یکی تحریم‌های آمریکا است که هر کشور همکار با ما را در تور تحریم‌های خود قرار می‌دهد. مشکل دوم؛ موضوع FATF است که نپذیرفتن شرایط آن موجب این مشکل شده است. به‌طوری که در هفته اخیر از سوی این نهاد مالی مکررا به سیستم‌های بانکی دنیا بخشنامه شده مبنی بر اینکه ایران یک کشور پرریسک است و باید مبادلات مالی آن به شدت کنترل شود.»
حریری یادآور شد: «در حال حاضر عملا هیچ مبادله بانکی با روسیه و چین نداریم و اگر فردی با پاسپورت ایرانی در این کشورها درخواست خدمات بانکی کند، مانند بیشتر کشورهای دنیا از ارائه آن خودداری می‌شود.»
لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهوری که پیش از این نسبت به تبعات نپذیرفتن اف‌ای تی اف هشدار داده بود نیز تاکید دارد: «ما گرفتار محدودیت‌های بیشتری شدیم؛ فراموش نکنید الان اقدامات مقابله‌ای که برگردانده شده، نحوه اجرای آنها به صلاحدید دولت‌هاست و بنابراین دست آنها بازتر است. اما ممکن است در چند اجلاس بعدی درباره نحوه اعمال هم ورود کنند و گروه اقدام مالی به طور دقیق محدودیت‌ها را مشخص کند.»
نکته جالب این است که حتی روسیه یعنی همان کشوری که اصولگرایان علاقه زیادی به آن دارند و هر روز تز نگاه به شرق را براساس همکاری استراتژیک با روس‌ها مطرح می‌کنند نیز به ایران هشدار داد که اف‌ای تی اف را بپذیرید. در بهمن 98 جاگاریان، سفیر فدراسیون روسیه در تهران در پاسخ به اینکه «باتوجه به عدم عضویت ایران در FATF چه محدودیتی میان ایران و روسیه اتفاق می‌افتد»، گفت: ما علاقه‌مند هستیم که ایران FATF را بپذیرد وگرنه مشکلاتی در این میان ایجاد می‌شود. روسیه به عنوان یک کشورِ دوست به طور کتبی و البته مفصل، نظر خودش را به ایران اعلام کرده اما تصمیم‌گیرنده نهایی تهران است؛ چراکه این یک بحثداخلی است.
> هم چوب را می‌خوریم هم پیاز!
اما همه این هشدارهای داخلی و خارجی به جایی نرسید و اصولگرایان بی‌شمار در مجمع تشخیص تصمیم به این گرفتند که بررسی این لایحه را نادیده بگیرند! درواقع مجمع حتی شهامت رد لایحه را هم نداشت و تنها با وقت خریدن‌هایی از جنس تعطیلی به دلیل نامساعد بودن هوا بالاخره موفق شد تا ایران را به لیست سیاه بفرستد! وضعیت امروز کشور حاصل مثلثی است که یک ضلع آن تحریم‌های آمریکا، ضلع دیگر بی‌تدبیری دولت و ضلع سوم قطعا لج بازی بی‌منطق اصولگرایان در ماجرای اف‌ای تی اف است! حالا در شرایطی که مردم در سخت‌ترین شرایط هستند حداد عادل نمک به زخم پاشیده و بدون اشاره به نقش خود و همکارانش در مجمع درباره اف‌ای تی اف دولت را به فرافکنی متهم کرده است. درباره تاثیر نپذیرفتن اف‌ای تی اف با یک کارشناس مسائل اقتصادی گفتگو کردیم. هادی حق شناس به «آفتاب یزد» گفت:«اصل مهمی در جهان وجود دارد که در بخش‌های مختلف از جمله حوزه اقتصادی، تجاری و مالی فرمت‌هایی شکل گرفته است که همه کشورها نیز ملزم به رعایت آن هستند، تنها معطوف به اقتصاد نیز نیست. به عنوان نمونه اگر هواپیمایی استانداردهای سازمان بین‌المللی هوایی، ایکائو را رعایت نکند هیچ فرودگاهی به آن اجازه فرود یا پرواز نمی‌دهد یا اگر یک کشتی استانداردهای سازمان بین‌المللی دریایی را رعایت نکند نیز هیچ بندری اجازه پهلو گرفتن به این کشتی نخواهد داد، اگر به رغم تحریم‌های یکجانبه آمریکا کشتی‌های ایرانی می‌توانند بنزین به ونزوئلا صادر کنند به دلیل این است که همه قواعد سازمان بین‌المللی دریایی را رعایت می‌کنند، بنابراین طبیعی است در حوزه اقتصاد نیز جهان دارای قواعد و قوانینی باشد.» او افزود:«ما یا باید سازمان ملل و سایر سازمان‌های بین‌المللی را بپذیریم یا نپذیریم! یک بام و دو هوا نمی‌توان رفتار کرد به هر دلیلی که باعث می‌شود به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه بازرسی از سایت‌های خود را بدهیم به همان دلایل نیز باید از قواعد اقتصادی در جهان نیز پیروی کنیم. مگر اینکه اساسا به دنبال مزایا نباشیم یا مثلا وقتی هیچ هواپیما یا کشتی نداریم نیازی نیست قوانین آن راهم رعایت کنیم اما وقتی بانک داریم طبیعتا نیاز است قوانین مالی جهان را بپذیریم» این کارشناس اقتصادی ادامه داد:«وقتی حدود 200 کشور این قواعد را پذیرفته‌اند و فقط دو یا سه کشور نپذیرند، طبیعی است بقیه جهان نباید خود را با این دو کشور هماهنگ کند بلکه اینها هستند که باید خود را با جهان هماهنگ کنند.» حق شناس اظهار داشت:«اگر ایران می‌خواهد از مزایای اقتصادی سود ببرد باید این کار را انجام دهد اما اگر کاری به دنیا نداریم، به ارزهای خارجی نیازی نداریم اشکالی ندارد که اف‌ای تی اف را هم نپذیریم!» او گفت: «در شرایطی که برای صادرات و واردات کالا به ارزهای خارجی نیاز داریم و اساسا این فعالیت‌ها نیازمند ابزاری به نام بانک است مشخص است که ضرر می‌کنیم. مرجع تخصصی در این زمینه بانک مرکزی است که اظهار کرده اگر ملحق نشویم ضرر می‌کنیم. بنابراین وقتی هشدارها از قبل داده شده طبیعی است که امروز بخشی از نوسانات متاثر از اینگونه تصمیم گیری‌ها است. البته به معنی این نیست که همه مشکلات امروز ناشی از اف‌ای تی اف است، یا به دلیل تحریم است یا عقب‌ماندگی‌های گذشته و... بلکه کلکسیونی از مشکلات را شاهد هستیم که شرایط امروز را به وجود آورده است.» حق شناس یادآورد شد: «ای کاش همانطور که در بحث کرونا شاهد هستیم مرجعی واحد به نام ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت وجود دارد در موضوع اقتصاد نیز یک مرجع واحد وجود داشت اصلا مهم نیست که این مرجع کجا بود اما ای کاش وجود داشت حالا هرجایی که می‌خواهد باشد یک دانشکده باشد یا یک وزارتخانه.» این تحلیلگر اقتصادی در پایان تصریح کرد: «بالاخره ایران به اف‌ای تی اف خواهد پیوست اما متاسفانه عادت کرده‌ایم که هم چوب را بخوریم هم پیاز را، همیشه در هر موضوعی تصمیمات آنقدر دیر گرفته می‌شود که هم هزینه‌ها را می‌دهیم و هم در نهایت درخواست را می‌پذیریم.»
منبع: آفتاب یزد
