چین از قرارداد پنج میلیارد دلاری گازی با ایران کنار کشید/ افت فشار در میدان پارس جنوبی آغاز شده و ایران سکو می خواهد
وزیر نفت ایران از کناره‌گیری شرکت چینی «سی‌ان‌پی‌سی» از طرح پنج‌میلیارد دلاری توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی خبر داد و گفت شرکت ایرانی پتروپارس این فاز را به‌طور کامل توسعه می‌دهد. شرکت فرانسوی «توتال» و «سی‌ان‌پی‌سی» چین، سال ۹۶ قراردادی ۴٫۸ میلیارد دلاری برای توسعه این فاز با ظرفیت تولید روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب امضا کردند، اما با خروج آمریکا از برجام، شرکت توتال از قرارداد کنار کشید و اکنون زنگنه می‌گوید شرکت چینی نیز کنار کشیده‌است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران به نقل از خبرگزاری شانا، بیژن زنگنه یکشنبه ۱۴ مهرماه دربارهٔ امضای قرارداد با شرکت‌های خارجی برای توسعه این میدان گفت: «می‌خواستیم برای طرح توسعه این فاز سرمایه خارجی جذب کنیم، ضمن اینکه سکوی فشارافزایی نیز برای ما مهم بوده‌است و پتروپارس قرار بود در کنار این شرکت‌ها کار یاد بگیرد».
شرکت فرانسوی «توتال» و «سی‌ان‌پی‌سی» چین، سال ۹۶ قراردادی ۴٫۸ میلیارد دلاری برای توسعه این فاز با ظرفیت تولید روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب امضا کردند، اما با خروج آمریکا از برجام، شرکت توتال از قرارداد کنار کشید و اکنون زنگنه می‌گوید شرکت چینی نیز کنار کشیده‌است.
سهم شرکت پتروپارس از پروژه در زمان امضا قرارداد، کمتر از ۲۰ درصد بود که اکنون باید همه ۴٫۸ میلیارد دلار سرمایه مورد نیاز را فراهم کند.
بر اساس آمارهای رسمی شرکت ملی گاز، هم‌اکنون سه چهارم کل تولید گاز ایران از پارس جنوبی انجام می‌شود. کل تولید گاز ایران پارسال به ۷۱۱ میلیون متر مکعب در روز رسید که ۶۵۲ میلیون متر مکعب آن بعد شیرین‌سازی (گوگرد زدایی) به شبکه گاز تزریق شد و بخش دیگر آن یا در مشعلها سوزانده شده یا به میادین نفتی تزریق شده‌است.
نکته مهم در قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی مرحله دوم آن بود که ساخت یک سکوی ۲۰ هزار تنی با چندین کمپرسور عظیم به ارزش ۲٫۵ میلیارد دلار در نظر گرفته شده بود تا جلوی افت تولید گاز در این فاز و چندین فاز دیگر را بگیرد. این سکو قرار بود سال ۲۰۲۲، یک سال مانده به افت چشمگیر فشار پارس جنوبی آماده شود و در کل هشت تا ۱۰ سکوی عظیم به ارزش ۲۰ میلیارد دلار برای فازهای پارس جنوبی به تدریج ساخته شود.
تنها شرکت توتال فرانسه و دو شرکت غربی دیگر قادر به ساخت این سکوها هستند که ۱۰ برابر بزرگتر از سکوهای فعلی پارس جنوبی است.
بر اساس اعلام شرکت ملی گاز، افت فشار در میدان پارس جنوبی آغاز شده و قرار است تا سه سال دیگر تشدید شود و به تبع آن سالانه ۲۸ میلیون متر مکعب (برابر تولید یک فاز پارس جنوبی) در روز از تولید این میدان کاسته شود.
هم‌اکنون فشار میدان در ۳۸ سکوی کوچک نصب شده در پارس جنوبی ۱۲۰ بار (واحد سنجش فشار) است و بعد از سال ۱۴۰۰، هر سال فشار این میدان ۷ بار کاهش خواهد یافت.
در صورتی که سکوهای عظیم ۲۰ هزار تنی در پارس جنوبی نصب نشود، تولید این میدان به شدت سقوط خواهد کرد.
این در حالی است که قطر که ۱۰ سالی زودتر از ایران توسعه بخش قطری پارس جنوبی را آغاز کرده، سال‌هاست که با کمک شرکت‌های غربی سکوهای عظیم ۲۰ هزار تنی را نصب کرده و تاکنون ۲٫۵ برابر ایران از پارس جنوبی برداشت داشته‌است.
دو سوم ذخایر گازی این میدان در بخش قطری آن است و سهم ایران نیز حدود ۱۴ تریلیون متر مکعب است.
ایران طی سال‌های گذشته چندین فاز جدید پارس جنوبی را راه‌اندازی کرد و تولید خود را تقریباً به تولید قطر نزدیک کرده‌است، اما قطر در نظر دارد تا چند سال آینده تولید گاز از این میدان را ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش دهد و طی ماه‌های گذشته چندین مناقصه موفق برای این پروژه برگزار کرده‌است.
زنگنه نیز با اشاره به نبود تجربه در ساخت سکوهای ۲۰ هزار تنی در ایران گفته‌است موضوع فشارافزایی توسعه این فاز به مذاکرات با «مپنا» و بقیه شرکت‌ها بستگی دارد.
شرکت مپنا بیشتر در حوزه برق فعال است و تجربه ساخت کمپرسور را دارد، اما در حوزه برق نیز کمپرسورهای عظیم را طی سال ۹۶ از شرکت زیمنس آلمان وارد کرده بود، شرکتی که به خاطر تحریم‌ها دیگر با ایران کار نمی‌کند.
زنگنه می‌گوید «من معتقد نیستم در همه کارها باید از روز نخست دکترا بگیریم، گرچه داریم همین کار را می‌کنیم، اما این روش درستی نیست».
