در 6 ماهه اول سال 98 فشار تحریم‌ها بر مردم بیشتر می‌شود/ سوءمدیریت‌ها را گردن تحریم‌ها انداختیم

 علیرضا اصغرزاده – دبیر کل خانه اقتصاد ایران گفت: آمار دولتی با واقعیت‌های که در بازار وجود دارد متفاوت است و همین امر مهم‌ترین سرمایه دولت که اعتماد عمومی مردم است را از بین می‌برد.

اقتصاد ایران در سالی که گذشت با چالش‌های فراوانی همراه بود افزایش نرخ ارز، گرانی کالاهای اساسی، تحریم‌های جدید نفتی، عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات کالا و مهم‌تر از همه کاهش قدرت خرید مردم از چالش‌های اقتصادی سال 97 بود.

مسعود دانشمند دبیر کل خانه اقتصاد ایران در گفت‌وگو با اعتمادآنلاین با اشاره به کارنامه ناموفق اقتصادی کشور در سال 97 گفت: اقتصاد کشور در سال 97 حال و روز خوبی نداشت، دلایل آن هم خیلی روشن می‌باشد و آن کنترل غیر کارشناسی دولت است.

دانشمند اضافه کرد: دولت به چه دلیلی دلار را 4200 تومان کرد، معلوم نبود. متاسفانه دولت نظمی که در اقتصاد وجود داشت را برهم زد یعنی خود خواسته یک بی نظمی در اقتصاد ایجاد کرد.

سوء مدیریت‌ها را گردن تحریم‌ها انداختیم

دبیر کل خانه اقتصاد ایران گفت: بعد هم یک دیوار به اسم تحریم درست کردیم که تمام سوء مدیریت‌های خود را پشت آن دیوار گذاشتیم و گردن تحریم‌ها انداختیم اما تحقیقات میدانی نشان می‌دهد که آثار تحریم روی اقتصاد کشور 25 تا 30 درصد است و بقیه آن به رفتارهای اقتصادی خودمان بر می‌گردد.

18 میلیارد دلار سفارش بی رویه واردات کالا موجودی ارزی کشور را از بین برد

این اقتصاددان افزود: نمونه این رفتارهای نادرست اقتصادی، بالا بردن قیمت ارز و در همان دوره یک ماهه 18 میلیارد دلار ثبت سفارش بی رویه برای واردات کالا، موجودی ارزی کشور را از بین برد و بعد یک هیجان و شوک به بازار تزریق کرد که دلار تا کانال 20 هزار تومان افزایش یافت و حالا دولت این قیمت را روی کانال 13 هزار تومان پایین نگه داشته است.

دانشمند گفت: پیامد اتفاقی که افتاده این است که همه کالاها بر مبنای دلار 13 هزار تومان خود را در بازار تثبیت کردند. فارق از این که کالاها اساسا تولید داخل هستند و هیچ نیازی به مواد اولیه خارجی ندارند یا کالاها وارداتی هستند و با ارز 4200 تومانی و یا آزاد وارد کشور شده‌اند خود را بر مبنای دلار 13 هزار تومانی تثبیت کردند که با در نظر گرفتن قیمت آزاد ارز همین موضوع بی‌نظمی در سیستم اقتصادی به وجود آورد که آثار این بی‌نظمی مواردی است که امروز در اقتصاد سال 97 مشاهده می‌کنید.

تعطیلی واحدهای تولیدی، کاهش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را به اقتصاد تحمیل کرد

این اقتصاددان افزود: اقتصاد سال 97 نتیجه‌ای که داشت این بود واحدهای تولیدی که توان مالی نداشتند یا تولید خود را کاهش دادند و یا شیفت کارگری خود را کم کردند و یا اصلا تعطیل شدند که همین موضوع بیکاری و کاهش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را به اقتصاد تحمیل کرد.

دانشمند در ادامه بیان کرد: نتیجه این مجموعه اتفاقات تورم نقطه به نقطه‌ای است که در بخش تولید و یا در بخش عرضه به وجود آمد. مجموعه‌ای تورمی که در کشور وجود دارد واقعا چیزی نزدیک به 50 درصد است و چه کسی تاوان این نرخ تورم را می‌دهد و زیر چرخ دنده‌های آن نابود می‌شود؟ مسلما طبقاتی که دستمزد ثابت دارند تاوان این تورم را می‌دهند.

حقوق بگیران زیر بار چرخ دنده تورم از بین می‌روند

وی گفت: حقوق بگیران چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی که دستمزد ثابت دارند زیر بار چرخ دنده تورم و سوء تدبیری که دولت به کار برد از بین می‌روند. در صورتی که نیازی به چنین عملکردهایی از جانب دولت وجود نداشت.

دبیر کل خانه اقتصاد ایران افزود: تدبیرهایی دیگری دولت می‌توانست برای کاهش تورم لحاظ کند که متاسفانه نکرد. وقتی آن 18 میلیارد دلار را برای واردات کالاها پرداخت کرد زمانی که می‌خواست جلوی آن را بگیرد، بازاری را باز کرد که قیمت دلار را تا بالای 20 هزار تومان آورد و این امر باعث به وجودآوردن بی‌نظمی دوم در اقتصاد ایران شد.

نظریه‌پردازی اقتصادی باید مبتنی بر داده‌های علمی باشد

دانشمند گفت: افق اقتصادی سال 98 این است که آقای وزیر کشور می‌گوید وضع اقتصادی کشور از سال 97 بهتر است و نمیدانم که وزیر کشور در کدام قسمت اقتصاد کشور تصمیم گیرنده است اما به هر صورت نظریه‌پردازی باید مبتنی بر داده‌های علمی باشد.

این اقتصاددان افزود: وقتی که اقتصاد کشور می‌خواهد در سال آینده بهتر شود باید مبنی بر افزایش تولید و اشتغال باشد با کدام چشم انداز اقتصاد کشور در سال 98 می‌خواهد بهتر از سال 97 شود. روز به روز دامنه بازرگانی و فروش نفت محدودتر می‌شود، درآمد ارزی ناشی از فروش نفت محدودتر می‌شود و محدودیت‌ها خودشان را نشان می‌دهند و دولت برنامه منسجمی برای مقابله با تحریم ها ارائه نمی‌کند.

در 6 ماهه اول سال 98 روز به روز فشار تحریم‌ها بر مردم بیشتر می‌شود

دبیر کل خانه اقتصاد ایران مطرح کرد: پیش بینی افق اقتصادی در سال 98 این است که در 6 ماهه اول سال روز به روز فشار تحریم‌ها بر مردم بیشتر می‌شود. همین افزایش دستمزدی که در نظر گرفتن برای طبقات مزد بگیر و کارگری بسیار ناچیز است، اگر فرض کنیم سطح زندگی طبقات کارگری در ابتدای سال 97 با حداقل دستمزد ساعتی 3200 تومان و قیمت دلار حدود 3000 تومان از متوسط رفاهی برخودار بودند؛ اگر بخواهیم همان سطح رفاه ابتدایی سال 97 را ایجاد کنیم با توجه به اینکه قیمت دلار 4 برابر شده و قیمت کالاها در بازار حدودا 3 برابر شده است باید حداقل دستمزد را 3 برابر کنیم که به همان سطح ابتدایی سال 97 برسیم اما این امکان پذیر نیست.

دانشمند در ادامه بیان کرد: اگر سطح دستمزد را افزایش دهیم قیمت تمام شده تولیدی کالاها و خدمات هم افزایش پیدا می‌کند بعد همان مبلغ ناچیزی صادراتی کشور هم از بین می‌رود. دولت چه راه حلی گذاشته است که دستمزدها را افزایش ندهد ولی بتواند قدرت خرید جامعه را ثابت نگه دارد؟ اگر واحد تولیدی به تولید خود ادامه دهد و جامعه مصرف کند و بعد قدرت خرید وجود نداشته باشد، بازار این موضوع را پس می‌زند و واحد تولیدی متوقف می‌شود.

دبیر کل خانه اقتصاد ایران گفت: به عنوان مثال اگر قیمت شیر و محصولات لبنی را ببریم بالا و مردم با سطح حقوق پایین نتوانند خرید کنند نتیجه این می‌شود که شیر داخل مغازه باقی می‌ماند و کره و پنیر داخل مغازه باقی می‌ماند و و بعد مغازه‌دار به شبکه توزیع فشار می‌آورد و کالاها را بر می‌گرداند و بعد سفارش خرید نمی‌دهد بعد شبکه توزیع به واحد تولید کننده محصول را ارجاع می‌دهد و بعد واحد تولید کننده به گاوداری عودت می‌دهد بعد گاوداری وقتی می‌بیند که شیر او را خریداری نمی‌کنند و نگهداری گاو برای او هزینه دارد گاو را ذبح کرده و گوشت آن‌ها را به فروش می‌رساند این اتفاقی است که ما مشاهده خواهیم کرد؛ بنابراین باید قدرت خرید جامعه را نگهداری کنیم تا بتوانیم واحدهای تولیدی را سر پا نگه داریم تا بتوانیم اشتغال واحدهای تولیدی را حفظ کنیم. کدام یک از این کارها را انجام دادیم؟

گاو شیرده برای کشور به منزله واحد تولیدی است

وی گفت: گاو شیرده برای کشور به منزله واحد تولیدی است نه اینکه آن را ذبح کنند و گوشتش را به فروش برسانند آن گاو باید سالم باشد تا بتواند شیر تولید کند و آن شیر به واحدهای تولیدی ارائه شود تا مراحل تبدیل شیر به محصولات لبنی صورت پذیرد و بعد نتیجه آن داخل بازار ارائه شود نه اینکه گاو را ذبح کنند و گوشت آن را به بازار ارائه دهند متاسفانه این اتفاق به زودی رخ خواهد داد.

دانشمند عنوان کرد: بنابراین هشدار این است که دولت جلوی این اتفاق را قبل از وقوع گرفته و قدرت خرید جامعه را ترمیم کند تا جلوی این اتفاقات گرفته شود. برای اینکه قدرت خرید جامعه را حفظ کنیم باید تدابیری پیدا کنیم که دستمزدها افزایش پیدا نکند.

بالا رفتن دستمزدها سبب افزایش قیمت کالاها می‌شود

وی افزود: بالا رفتن دستمزدها سبب افزایش قیمت کالاها می‌شود و این مسابقه افزایش قیمت و دستمزد تا جایی می‌رسد که کشور را تبدیل به ونزوئلا می‌کند، بنابراین باید وارد این مسابقه نشد، برای اینکه وارد این مسابقه نشویم باید تدابیری لحاظ کنیم که هم قدرت خرید و هم واحدهای تولیدی را حفظ کنیم. یکی از راه حل‌ها این است امروز به عنوان مثال برای وارد کننده نهاده‌های دامی که دلار 4200 تومانی تخصیص می‌دهیم و نمی‌دانیم چه اتفاقی برای این ارز رخ می‌دهد؛ همین یارانه را برای مصرف کننده دهیم اولا قیمت‌ها واقعی‌تر می‌شود دوما جلوی قاچاق مواد غذایی به خارج کشور گرفته می‌شود و با این راهکار قدرت خرید مردم حفظ می‌شود.

دبیر کل خانه اقتصاد ایران گفت: به عنوان مثال گوشت مرغ بر مبنای دلار 11 هزار تومان وارد کشور کردیم فرض کنیم 30 هزار تومان شود دولت 30 هزار تومان را خریداری کند و به مصرف کننده 5 هزار تومان بفروشد و این یارانه را اینجا دهد و به جای اینکه یارانه را روی نهاده های دامی 4200 تومان دهد و بعد گوشت مرغ داخل بازار شود 17 هزار تومان همین یارانه را به مصرف کننده دهد، در نتیجه به هر خانواده ایرانی کوپن دهد که به راحتی مرغی که در بازار است را به قیمت پایین خریداری کند و سهمیه غیر از آن را به قیمت آزاد خریداری کند. اگر دولت چنین برنامه‌هایی را در دستور کار خود قرار دهد می‌تواند در 4 ماهه سال آینده به یک ثبات در بازار می‌رسیم.

اطلاعات و آمار اقتصادی دولتی کاریکاتوریزه شده است

دانشمند عنوان کرد: اطلاعات و آمار اقتصادی دولتی کاریکاتوریزه شده است. آمار دولتی با واقعیت‌های که در بازار وجود دارد متفاوت است و همین امر مهم‌ترین سرمایه دولت که اعتماد عمومی مردم است را از بین می‌برد. وقتی می‌گوییم تورم ما 16 درصد است چه کسی این آمار را قبول می‌کند بنابراین اعتماد مردم نسبت به آمارهای اقتصادی دولت خدشه دار شده است. تا زمانی که دولت نتواند اعتماد عمومی را جلب نماید آن وقت نمی‌تواند برنامه‌های اقتصادی خود را انجام دهد.

وی گفت: وقتی هر حرفی که دولت عنوان کرده در واقعیت‌های ملموس جامعه عکس آن اتفاق افتاده است چه انتظاری است که اعتماد مردم جلب شود. آقای رییس جمهور باید در این بحران اقتصادی هر هفته رو در رو صحبت کند تا این اعتماد بازگردانده شود.

دولت خود را علامه دهر می‌داند

دبیر کل خانه اقتصاد ایران در پایان گفت: صاحبان اصلی کشور مردم هستند و دولت به عنوان خادم این مردم باشد نه ارباب آن‌ها؛ بنابراین دولت به عنوان کارگزار ملت باید وقتی با مشکل برخورد کرد آن را با مردم در میان گذاشته و عنوان کند که من راه حل ندارم و پیشنهاد می‌کنم یک کمیت‌های از دانشگاهی‌ها و بازاری‌ها و بخش خصوصی و بخش دولتی و متخصصین یک راه حلی ارائه دهند تا از مشکل خارج شویم. مشکل این است که دولت خود را علامه دهر می‌داند و جواب همه سوال‌ها را در جیب خود دارد ولی عملا نشان داده است که پاسخی برای حل مشکلات ندارد، اینجا اعتماد عمومی مردم از بین می‌رود./ اعتمادآنلاین