آیا روحانی می تواند جلوی کاهش ارزش ریال را بگیرد؟
اخیرا نرخ دلار امریکا در ایران به ۷۹۰۰ تومان در بازار سیاه رسید که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته شاهد افزایش 110 درصدی بوده ایم. کارشناسان مهم ترین عوامل این آشفتگی های اخیر را عدم اطمینان نسبت به بقای برجام و بازگشت تحریم های جدید آمریکا، کاهش قدرت خرید مردم و افزایش قیمت کالاهای وارداتی می دانند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران ؛ تد رگنسیا در الجزیره نوشت: در پایان هفته ی جنجالی بازار ارز و اعتراضات فروشندگان بازار تهران ، بسیاری از اقتصاددانان تاکید کردند که رئیس جمهور حسن روحانی باید گام های قاطعی برای مقابله با چالش های شدید اقتصادی بردارد. اخیرا نرخ دلار امریکا در ایران به ۷۹۰۰ تومان در بازار سیاه رسید که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته شاهد افزایش 110 درصدی بوده ایم. کارشناسان مهم ترین عوامل این آشفتگی های اخیر را عدم اطمینان نسبت به بقای برجام و بازگشت تحریم های جدید آمریکا، کاهش قدرت خرید مردم و افزایش قیمت کالاهای وارداتی می دانند.
الجزیره در ادامه آورده است: کارشناسان معتقدند دولت روحانی باید برای کاهش فشار در ریال، تصمیمات متعددی را اتخاذ کند. سعید لیلاز یکی از اقتصاددانان ایرانی گفت که دولت باید عملکرد قدیمی اعطای یارانه برای خرید دلار به کسانی که به خارج از کشور سفر می کنند را متوقف کند. بر طبق سیاست دولت، هر ایرانی که به خارج از کشور سفر می کند حق دارد حداکثر 100 دلار نصف قیمت بازار بخرد. هر سال بین 10 تا 12 میلیون ایرانی به خارج از کشور سفر می کنند و آن ها حدود 15 تا 20 میلیارد دلار هزینه می کنند.
سعید لیلاز معتقد است که به دلیل یارانه ، تقاضای سفر به خارج و خرید دلار بسیار سریع افزایش پیدا می کند. وی گفت: « من حامی محدودیت دولت بر سفرهای خارجی نیستم اما دولت نباید یارانه ای را به مسافرانی که به خارج از کشور سفر می کنند بپردازد. من نمی دانم چرا دولت در مورد این مسئله بسیار مهم تصمیم گیری نمی کند. مدیریت دولت کجاست؟ » وی معتقد است که دولت همچنین می تواند تقاضای دلار آمریکا را با محدود کردن کالاهای وارداتی کاهش دهد. گمرگ ایران در روز چهارشنبه هفته گذشته ورود 1339 کالای وارداتی غیرضروری که در داخل می توان تولید کرد را ممنوع اعلام کرد. بر طبق گزارش فایننشال تریبون این ممنوعیت شامل وسایل خانگی و اقلام غذایی هم می شود.
قنبر نادری تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که روحانی برای مقابله با بحران ارزی فعلی باید تغییراتی را در تیم مدیریت اقتصادی خود ایجاد کند. نویسنده معتقد است که گمانه زنی های وجود دارد که روحانی ممکن است کسی را جایگزین ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی کند. اوایل امسال، دولت روحانی درصدد بود تا از سقوط ارزش ریال جلوگیری کند و به یکسان سازی واحد ارز دلار مبادرت ورزید و قیمت ۴۲۰۰ تومان را را تعیین کرد.
در این راستا تعدادی از دلالان ارز در بازار سیاه بازداشت شدند اما این اقدامات برای برقراری ثبات ناکافی بود زیرا آن ها همچنان در بازار سیاه به خرید و فروش معامله ارز با نرخ بالاتر از نرخ تعیین شده دولت ادامه می دهند. قنبر نادری در بخش دیگر به انتقاد از بازاری ها پرداخت که در اعتراضات شرکت کرده بودند. وی معتقد است که بازاریان ستون اقتصاد ایران بودند که امروزه نفوذ آن ها بر گفتمان سیاسی کاهش پبدا کرده است. وی بر منسوخ شدن بازاریان اشاره کرد زیرا که آن ها از مدرنیزه شدن مشاغلشان ممانعت به عمل می آورند.
سارا وخشوری، رییس شرکت مشاوره "اس وی بی انرژی" گفت که سوء مدیریت و تحریم های آمریکا نقش مهمی را در ایجاد مشکلات ارزی کشور ایفاء می کنند. بازار داخلی خیلی زود آگاه می شود که دسترسی آن به ارز خارجی و سیستم بانکداری بین المللی به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. »
سعید لیلاز معتقد است که کاهش ارزش ریال بیشتر ریشه در عوامل سیاسی و جو روانی جامعه ایران دارد. بر طبق گزارش خبرگزاری مه،ر در حال حاضر صادرات ایران همچنان باثبات است و در سه ماهه اول در مقایسه با سال گذشته شاهد افزایش 21 درصدی بوده ایم و ارزش واقعی آن 11 میلیارد دلار بوده است. اما این وضعیت پس از بازگشت تحریم ها انتظار می رود که تغییر پیدا کند. از زمان اعلام خروج یکجانبه آمریکا از برجام، آمریکا به کشورهای دیگر هشدار داده که اگر با ایران تجارت کنند مورد تحریم قرار می گیرند. آمریکا همچنین از سایر کشورها خواسته تا خرید نفت از ایران را متوقف کنند.