پیشنهاد استاد دانشگاه برای تعیین مستشار آب و خرید چشمه های آب شیرین
رییس انجمن ژئوپلیتیک ایران افزایش پدیده هایی مانند ریزگرد و خشکسالی را پیامد فقدان «دیپلماسی آب» دانست و راه هایی مانند تعیین مستشار آب و خرید چشمه های آب شیرین در کشورهای مختلف را پیشنهاد کرد.
وی افزود: در کشور ما سیاست‌های داخلی آب وجود دارد، اما فقدان یک راهبرد روشن و مدون راجع به آبها و رودخانه‌هایی که به کشور وارد یا از کشور خارج می‌شود و ما از آنها حقابه داریم، حس می‌شود. در کل ما دیپلماسی آب در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی نداریم.
استاد دانشگاه تربیت مدرس یادآوری کرد: 40 سال پیش که ترکیه می‌خواست سدهایی روی رودخانه دجله و فرات بزند، مسئولان کشور ما باید با بکارگیری دیپلماسی آب با آنها وارد مذاکره می‌شدند و به تفاهم و توافق می‌رسیدند. در آن صورت آبهایی که از کشورهای سوریه و عراق در درون رودخانه دجله و فرات می‌آید و رودخانه اروندرود را می‌سازد، وضع کنونی را پیدا نمی‌کرد.
«نتیجه ساخت سدهای ترکیه، خشکی هورها و باتلاق‌ها در عراق است و امروز ریزگردهای این مناطق خشک، استان‌های غربی کشور را با مشکلات عدیده زیست محیطی روبرو می کند».
وی درباره اختلاف آب میان افغانستان و ایران بر سر رودخانه هیرمند گفت: افغانستان در سال 1351 قراردادی با ایران در زمان امیرعباس هویدا راجع به آب رودخانه هیرمند منعقد کرد که از اساس به ضرر ایران بود و در دوران رژیم گذشته حق ایران را به کمتر از 10 درصد تقلیل دادند. اکنون نیز افغانستانی‌ها مشغول ساخت سدهایی هستند که بر آبهای ورودی به ایران تاثیر منفی می‌گذارد.
استاد دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: بیش از 90 درصد آب سد دوستی که بین ایران و ترکمنستان است، از افغانستان تامین می‌شود. افغانستان سد سلما را با کمک هندی‌ها ساخته است که می‌تواند مانع ورود آب به سد دوستی شود.
به گفته وی، در شرایطی که دیپلماسی آب نداریم، چگونه می‌خواهیم با تاجیکستان وارد مذاکره شویم تا منافع ملی ما را در سال‌های آینده تضمین کند و پیامدهای امنیتی نیز به بار نیاورد؟
دبیر همایش ملی دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک غرب آسیا اضافه کرد: رودخانه مرزی ارس نیز مشکلاتی دارد که بیشتر به آلودگی مربوط می‌شود. معادن در حال بهره‌برداری مس ارمنستان در آینده برای رود ارس خطرناک است.
** راهکارهای پیشنهادی
رییس انجمن ژئوپلیتیک ایران تاکید کرد «سیاست‌های روشنی با همسایگان درباره آبهای مرزی نداریم اما می‌توانیم با تدوین دیپلماسی آب به سمت صلح آب برویم».
پاپلی یزدی افزود: در وزارت نیرو ساختاری در سطح اداره کل رودخانه‌های مرزی وجود دارد اما در ساختار وزارت خارجه یک معاونت یا اداره کل برای آب نداریم که مثلا مستشار آب به کشورهای مختلف بفرستیم.
وی پیشنهاد کرد: می‌توانیم از هم‌اکنون چشمه‌های آب شیرین دنیا را خریداری کنیم، ولو اگر یک مترمکعب از این آب را هم به ایران نیاوریم. چون سرمایه‌گذاری در بخش آب برای کشور سودآور و همسو با منافع ملی ایران است.
رییس انجمن ژئوپلیتیک ایران تصریح کرد: اگر همین حالا ما به دنبال راهکارهای حل مسائل آب به کمک دیپلماسی آب نباشیم، در 10 سال آینده تبعات بحران بین‌المللی آب به سراغ ما خواهد آمد.
پاپلی یزدی نگاه راهبردی رهبر معظم انقلاب برای تخصیص بودجه با هدف مهار و کنترل آبهای مرزی سودمند دانست و پیشنهاد کرد با حرکت به سمت تمدن دریایی، پولی را که می‌خواهیم خرج تهران کنیم، اطراف دریای عمان سرمایه گذاری کنیم تا جمعیت مولد در سواحل مکران مستقر شود.
** همایش ملی «دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک غرب آسیا»
پاپلی یزدی اعلام کرد همایش ملی «دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک غرب آسیا» اسفندماه امسال با هدف کمک به تدوین دیپلماسی آب برگزار می شود.
به گفته وی، هدف این همایش پیشنهاد چارچوب‌های دیپلماسی آب، ارایه راهکارهایی برای دفاع از حقوقمان در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی، مدیریت بحران آب آینده در منطقه و کشور و... است.
علاقه‌مندان برای آگاهی از محورهای همایش و زمان‌بندی ارسال چکیده و اصل مقالات و ارسال آن می‌توانند به تارنمای همایش به نشانی www.wdconf.ir مراجعه کرده یا با تلفن 02188323527 تماس بگیرند.
