تحقق اقتصاد مقاومتی با سرمایه گذاری در حوزه گردشگری قم
حوزه گردشگری و خدمات به دلیل تامین 60 درصد درآمد استان قم جایگاه ویژه ای در تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی در این استان دارد و سرمایه گذاری در این بخش و زیرمجموعه های آن می تواند سالانه هزاران فرصت شغلی را ایجاد کند.
اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در کشور به معنای حفظ حیات اقتصاد ملی و ایستادگی آن در برابر فشارهای بین المللی است؛ اگر این سیاست ها در استان های مختلف کشور به خوبی اجرا شود، جبهه اقتصادی ایران می توان در برابر دشمنان پیروز باشد و راهبردهای آنان را ناکام بگذارد.
اقتصاد مقاومتی به افزایش تولید و اشتغال می اندیشد و برای رسیدن به این هدف، از ظرفیت های خاص هر منطقه بهره می گیرد؛ در این میان استان قم به دلیل وجود بارگاه نورانی حضرت معصومه (س)، مسجد مقدس جمکران، حضور مراکز متنوع فرهنگی و تاریخی و همچنین قرار گرفتن در مسیر مواصلاتی 17 استان کشور از ظرفیت فوق العاده ای برای توسعه گردشگری و فعالیت های اقتصادی در بخش خدمات بهره مند است.
کارشناسان اقتصادی استان قم معتقدند، بیش از 60 درصد درآمد اقتصادی استان از محل ارائه خدمات به خصوص در بخش گردشگری به دست می آید و به همین دلیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان قم توجه ویژه ای به این حوزه و راهکارهای تقویت آن دارد.
** شرایط حضور سرمایه گذاران در بخش گردشگری قم آسان می شود
مسئول دبیرخانه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان قم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، بیان کرد: در بررسی های کارشناسی از وضعیت اقتصادی استان و راهکارهای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در آن مشخص شد، بخش خدمات و گردشگری نقش عمده ای در تامین درآمدهای استان داشته و بیش از 60 درصد اقتصاد قم بر این حوزه استوار است؛ بنابراین در جریان طراحی و تدوین الگو برای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در استان قم، بخش خدمات و گردشگری در اولویت قرار دارد.
حمید اخوان افزود: استان قم از موقعیت ممتازی برای جذب سرمایه گذار در بخش گردشگری و خدمات بهره مند است و سرمایه گذاران بسیاری برای فعالیت اقتصادی در این استان اعلام آمادگی کرده اند، در این شرایط مسئولان استان وظیفه دارند با پشتیبانی از سرمایه گذاران در جریان صدور مجوزها، تسهیل کارهای اداری و ایجاد زیرساخت های لازم مانع از انصراف آنان شوند.
وی ادامه داد: ستاد اقتصاد مقاومتی استان قم به ریاست استاندار و با نظارت معین کشوری، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، طرح های مصوب را به دستگاه های اجرایی استان ابلاغ و با پایش های مستمر بر نحوه اجرای آن رسیدگی می کند.
اخوان با اشاره به این که در سال گذشته به غیر از مصوبات ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی کشور، 42 پروژه استانی نیز به دستگاه های اجرایی ابلاغ شد، گفت: در جلسه های ستاد فرماندهی اقتصادی مقاومتی، نمایندگان دستگاه های اجرایی و بخش خصوصی حضور دارند و می توانند پیشنهادها و انتقادهای خود را بیان کنند؛ سپس در خصوص مسائل مطرح شده و راهکارهای رفع مشکل ها، هم فکری می شود.
وی با بیان این که ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان برای ابلاغ مصوبات سال جاری در حال بررسی پیشنهادهای دستگاه های اجرایی است، افزود: رفع مشکل مالیاتی و بیمه تامین اجتماعی واحدهای تولیدی و خدماتی استان قم، آسان شدن فرآیند پرداخت تسهیلات بانکی و کاهش قوانین اداری برای سهولت در کسب و کار از جمله دستاوردهای ستاد اقتصاد مقاومتی استان قم در سال گذشته بود که در نتیجه آن بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی کوچک و متوسط از خطر تعطیلی در امان مانند و مشاغل موجود در آن ها حفظ و حتی بیشتر شد.
وی ادامه داد: برای توسعه گردشگری در استان قم بر اساس راهبردهای اقتصاد مقاومتی، طرح های متنوعی در دست اجراست که برای نمونه می توان به مهمترین آن ها از جمله طرح مناسب سازی هسته مرکزی شهر و پروژه توسعه حرم مطهر حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران، راه اندازی فرودگاه بین المللی قم و همچنین گسترش مراکز اقامتی و رفاهی در سطح شهر اشاره کرد.
مسئول دبیرخانه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان قم با بیان این موضوع که باید زمان ماندگاری زائران در استان افزایش یابد، گفت: یکی از موضوع های مهم در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی در بخش گردشگری، پایش بازار قم و حذف محصول های خارجی بی کیفیت و دارای مشابه داخلی، از آن است.
وی افزود: بازار قم باید ساماندهی و محصول های با کیفیت تولید داخل در آن عرضه شود، که در این صورت درآمد اقتصادی پایدار و فرصت های شغلی بسیاری در اختیار جوانان جویای کار استان قرار می گیرد.
وی ادامه داد: در ستاد اقتصاد مقاومتی استان مقرر شده است که بازارچه هایی برای فروش محصول های تولید ملی در داخل و خارج از شهر قم با کمک شهرداری و اداره کل حمل و نقل پایانه ها ایجاد شود و کالاهای مورد نیاز زائران در آن ها عرضه گردد.
اخوان گفت: قم در زمینه تولید سنگ های زینتی که برای ساخت انگشتر و تسبیح مورد استفاده قرار می گیرد، دارای ظرفیت های مناسبی است که می توان از این قابلیت برای ایجاد کارگاه های تولید سوغات زائر، بهره گرفت.
وی همچنین به موقعیت ممتاز قم در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات اشاره کرد و افزود: زیرساخت های متعدد و نیروی انسانی متخصص برای فعالیت های رسانه ای و ارتباطی در استان قم فراهم است و با استفاده از این قابلیت می توان محتوای دیجیتالی در حوزه ارزش های اسلامی- ایرانی را تولید و در بازارهای داخلی و بین المللی عرضه کرد.
وی در ادامه با اشاره به پیش بینی های ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان قم برای افزایش سهم سرمایه گذاری، تولید و اشتغال در سال های آینده، بیان کرد: بر اساس برنامه ریزی های انجام شده سالانه چهل هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری از منابع مختلف و با حضور سرمایه گذاران داخلی و خارجی در استان صورت خواهد گرفت و هر سال برای 12 هزار و 240 تن فرصت اشتغال ایجاد خواهد شد؛ در این نگاه تا پایان برنامه پنج ساله ششم توسعه 200 هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری اقتصادی در استان قم صورت می پذیرد.
** بازار سوغات قم بیش از چهار هزار فرصت شغلی ایجاد می کند
یکی از پژوهشگران قمی نمونه کشور به خبرنگار ایرنا، گفت: بازار سوغات قم درصورتی که هر زائر تنها 100هزار ریال خرید کند، بیش از 2 هزار و 300 میلیارد ریال ارزش اقتصادی دارد و می تواند 4 هزار و 600 فرصت شغلی به وجود آورد.
علیرضا باباخان، با اشاره به این که استان قم قابلیت های بسیاری برای تحقق اقتصاد مقاومتی ومشارکت فعال مردم درتوسعه اقتصادی دارد، افزود: پژوهش ها نشان می دهد سالانه 80 میلیون تن از محورهای مواصلاتی قم عبور می کنند و 20 میلیون تن از این افراد به منظور زیارت حرم حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران وارد قم می شوند، همچنین سالانه سه میلیون زائر خارجی به این شهر مذهبی عزیمت می کنند.
وی گفت: بنابراین درهر سال 23 میلیون زائر وارد قم می شوند که هر کدام از آنان علاقه مند به خرید سوغاتی از این شهر هستند، اما متاسفانه هنوز در قم سوغاتی که نماد هویت و فرهنگ مردم باشد وجود ندارد، غیر از سوهان که یک کالای خوراکی است و تاثیر خاصی بر ذهن و اندیشه افراد باقی نمی گذارد.
مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری کریمه وابسته به شرکت های دانش بنیان قم افزود: باید در قم مجموعه ای از کالاها به عنوان سوغات این شهر معرفی شود که فرآیند تولید آن دشوار نباشد و افراد بتوانند در قالب مشاغل خانگی و تعاونی ها به تولید آن بپردازند.
باباخان گفت: بررسی ها نشان می دهد تعداد کالاهایی که برای خرید مورد توجه زائران قرار می گیرد 120 قلم از جمله مهر و تسبیح، سجاده، عطر و سایر موارد است؛ که می توان تمام محصول های ساخت داخل را عرضه کرد.
وی با اشاره به این که حجم این بازار با درنظر گرفتن کالاهایی همچون لباس و پوشاک بسیار فراتر از 2هزار و 300 میلیارد خواهد ریال رفت، بیان کرد: متاسفانه بیش از 90 درصد این بازار در اختیار شرکت های خارجی به خصوص شرکت های چینی و هندی است که حتی مهر و تسبیح هم تولید می کنند و در بازار قم به فروش می رسانند.
وی ادامه داد: باید با جلوگیری از قاچاق کالا از این بازار حفاظت و صنعتگران داخلی را به سمت تولید این کالاهای فرهنگی که فرآیند ساخت پیچیده ای هم ندارند، تشویق کنیم.
باباخان گفت: اگر بگوییم برای ایجاد هر شغل 500 میلیون ریال سرمایه گذاری نیاز است، در یک بازار 2 هزار و 300 میلیارد ریالی می توان، بیش از چهار هزار و 600 شغل جدید در استان قم ایجاد کرد و این درحالی است که ایجاد شغل در حوزه محصول های فرهنگی و صنایع دستی به سرمایه گذاری بسیار کمتر از 500 میلیون ریال برای هر فرصت شغلی جدید نیاز دارد.
وی با اشاره به این که قم با مشکل مهاجرت بالای روستاییان به شهر رو به روست، افزود: اگر کارگاه های تولید محصول های فرهنگی و سوغات زائر در روستاهای استان ایجاد شود، هم معیشت روستاییان بهبود می یابد و از مهاجرت جلوگیری می شود و هم قیمت تمام شده محصول کاهش می یابد و زائران تمایل بیشتری به خرید سوغات از شهر قم خواهند داشت.
وی ادامه داد: مسئولان استان باید یک بازار و شبکه توزیعی مناسب برای عرضه کالاها و سوغات تولید شده در قم را در اختیار صنعتگران قرار دهند تا ارزش افزوده اقتصادی حاصل از فعالیت های تجاری در مجموعه استان، از آن خارج نشود.
باباخان گفت: توجه به صنایع فرهنگی و سوغات زائر با همه زیرساخت ها و ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی استان قم همخوانی دارد و براساس این راهبرد می توان زمینه تولید و اشتغال را در این استان طی مدت کوتاهی افزایش داد و بیکاری را از بین برد.
35 واحد هتل، 27 واحد هتل آپارتمان، 55 واحد مهمانپذیر، 170 خانه مسافر و 97 واحد مجتمع بین راهی و پذیرایی با ظرفیت 10 هزار تخت اقامتی و پذیرایی در قم به مسافران و زائران کریمه اهل بیت (ع) خدمت رسانی می کنند.
در قم بیش از 360 اثر تاریخی وجود دارد که این آثار شامل خانه های تاریخی از جمله ملاصدرا در بخش کهک از توابع قم، شاکری، امام خمینی(ره)، لاجوردی، آیت الله حائری، توکلی، یزدانپناه، زند و سایر اماکن است.
همچنین قم دارای 12 منطقه گردشگری از جمله ﺟمکران، ﺧﻠﺠﺴﺘﺎن(ﻧﺎﯾﻪ)، دﯾﺮﮔﭽﯿﻦ، دﺳﺘﺠﺮد، ﻃﺮﻻب، ﮐﺮﯾﻤﻪ(ﺳﺎﯾﺖ ﻋﻮارﺿی)، دره ﻗﺎﻫــﺎن، ﭘﻠﻨگ دره، روﺳــﺘﺎی ﮐﺮﻣجکان، ﺑﺨــﺶ ﮐﻬـک، ﺣــﻮض ﺳــﻠﻄﺎن و ﻃﺎﯾﻘــﺎن است.
اقتصاد مقاومتی مبتنی بر رویکردهای جدیدی است که استفاده از آن می تواند به بهبود شرایط کسب و کار و ایجاد اشتغال پایدار در کشور کمک کند؛ برای تحقق بهتر سیاست های اقتصاد مقاومتی باید ظرفیت های هر منطقه به خوبی شناسایی و راهبردهای عملیاتی مبتنی بر آن تنظیم شود، برای مثال به منظور تحقق اقتصاد مقاومتی در استان قم، سرمایه گذاری در بخش گردشگری و خدمات در اولویت برنامه های همه مسئولان استان و دستگاه های اجرایی قرار گیرد و همه کمک کنند تا استعداد های این حوزه بیش از پیش شکوفا شود.
فرماندهی متمرکز و دارای اختیارات کامل برای حل مشکل های سرمایه گذاران بخش خصوصی و همچنین نظارت دقیق بر بازار سوغات قم به عنوان یکی از عرصه های مهم کسب درآمد در بخش گردشگری، می تواند میزان تولید و اشتغال استان قم را به روز به روز گسترش دهد و فقر و بیکاری را از این منطقه خارج کند.
سرمایه گذاری بر روی قابلیت های فرهنگی استان قم و تهیه محصول هایی که با ارزش های دینی و اسلامی هماهنگی دارد، راهکار مناسبی برای به دست گرفتن بازار سوغات این استان است؛ در کنار عرضه با کیفیت محصولی همچون سوهان که تنها مصرف خوراکی دارد باید به فکر ارائه الگوهای فرهنگی منطقه در قالب کالاهای جذاب و متنوع بود و کارگاه های مشاغل خانگی را در این بخش ایجاد کرد.
جمعیت استان قم در سرشماری سال 95، یک میلیون و 292 هزار و 283 تن اعلام شده است که تعداد 95.2 درصد در مناطق شهری و 4.8 درصد در مناطق روستایی ساکن هستند و همچنین حدود 49 درصد از جمعیت این استان را زنان و 51 درصد را مردان تشکیل می دهند؛ برنامه ریزی برای تامین نیازهای مالی این میزان از جمعیت با فعال سازی ظرفیت های تولید و اشتعال در بخش گردشگری با نظارت موثر ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان، میسر است.