پیراهن دوزی در محمد آباد میامی، کارآفرینی یا بهره کشی؟
روستای محمد آباد میامی در استان سمنان ، نامی شناخته شده در تولید پیراهن است ، بیشتر اهالی این روستای یک هزارو500 نفری یا کارگاه خیاطی دارند و یا در کارگاهی دیگر مشغول بکارند.
آوازه اشتغال آفرینی مردم این روستا از سطح استان فراتر رفته و در دیگر نقاط کشور هم شناخته شده است ، این امر از سفارش هایی که برای پیراهن دوزی به آن ها می رسد روشن می شود.
اشتغال همه مردم روستا در لحظه نخست وضعیت خوب اهالی را در اذهان متبادر می کند ، اما هنگامی که پای سخن آن ها می نشینی ، همه تصوراتت به هم می ریزد ، این که همه مردم روستا مشغول بکارند دلیلی برای وضعیت معیشتی خوب آن ها نیست.
این گزارش ماحصل نیم روز گشت و گذار خبرنگاران ایرنا در این روستا و گفت و گو با کارآفرینان ، شورای اسلامی و دهیار روستای محمد آباد است.
اتاق هایی کوچک با چندین میز و صندلی که به شیوه های گوناگون چیده شده اند. برخی در ردیف های منظم پشت سر یکدیگرند. گویی میز و نیمکت های مدرسه را می بینی که این بار میزبان آدم بزرگ هایی شده تا ماهرانه کوکی بر سرنوشت خویش بزنند .
در 15 کیلومتری شهر میامی در استان سمنان، روستایی است که در جای جایش چنین تصویری نهفته است. ساختمان های کوچکی که نام کارگاه خیاطی را با خود یدک کشیده و جوانان روستا را دور هم جمع کرده است. هریک پشت میزی نشسته اند. پارچه های رنگارنگی که توسط عده ای برش داده شده، با دستان زحمتکش افرادی دیگر با چرخ خیاطی به هم دوخته می شوند.
اینجا اوضاع کمی با روستاها و حتی شهرهای اطراف فرق می کند. در حالی که مردم این حوالی در گیر و دار یافتن شغلی برای تامین هزینه های زندگی و در کنار آن، ایجاد رونق اقتصادی برای منطقه خود هستند، مردم روستای محمد آباد، علاوه بر آن که مشکل بیکاری را به دست اهالی زحمتکش خود حل کرده، به مردم دیگر روستاها و شهرهای اطراف نیز یاری رسانده است.
چند سالی است که آوازه این روستا و مردمان سخت کوشش به همه جا رسیده است. در شرق استان سمنان از هر که بپرسی می داند که محمد آباد، برای خود به قطب پیراهن دوزی کشور تبدیل شده است. هرجا سخن از اشتغال زایی است، محمد آباد را مثال می زنند.
مسوولان برای ایجاد انگیزه در میان مردم دیگر مناطق به آن ها می گویند، از اهالی محمد آباد کارآفرینی را باید آموخت. هر چند وقت یک بار هم برای اینکه به محمد آبادی ها بگویند که چتر حمایت خود را برایشان گشوده اند، به آن ها سری می زنند، شاید هم در این سرزدن ها ساعتی مهمانشان شده و وعده هایی برای حل مشکلاتشان به آن ها بدهند. حتی پایتخت نشینان نیز محمد آباد را می شناسند. به سراغ پوشاک فروشان بازار تهران که بروی، می گویند بخش زیادی از پیراهن های تولید داخل را از این روستا تامین می کنند.
اما با همه این تعریف ها، پای سخن هریک از تولید کنندگان این روستا که بنشینی، سفره دل پر دردش گشوده می شود. آن وقت همه معادلات به هم می ریزد. باید نشست؛ فکر کرد که ضرب المثل 'آواز دهل شنیدن از دور خوش است' را می توان برای مردم این دیار نیز به کار برد.
غلامعلی رحیمی، مردی 62 ساله و صاحب یکی از این کارگاه های خیاطی، به ایرنا گفت: محمد آباد روستایی است که حتی یک بیکار هم ندارد و ما آماده ایم برای ساکنان مناطق دیگر نیز شغل ایجاد کنیم.
وی که به گفته خود سال ها عضو شورای روستاست، افزود: مردم اینجا سال هاست که کار می کنند اما از هیچ تسهیلاتی بهره مند نشده اند تا بتوانند روی پای خود بایستند.
رحیمی با بیان اینکه صاحبان کارگاه های خیاطی در محمد آباد به دلیل کمبود نقدینگی توسط تولید کنندگان بزرگ بهره کشی می شوند، تاکید کرد: اگر به ما تسهیلات بدهند ما می توانیم با تولید پوشاک با کیفیت و ارزان ، محصولاتی ارزانتر از کالاهای چینی را به مردم ایران ارایه کنیم .
این کارآفرین درباره نحوه پرداخت دستمزد به کارگران نیز گفت: 95 درصد افرادی که در کارگاه های محمد آباد کار می کنند، مزدی دوز هستند و سفارش دهنده ها شهرهای دیگر هم ماهیانه 50 درصد مزد را پرداخت کرده و 50 درصد دیگر را برای تسویه حساب آخر سال می گذارد.
رحیمی ادامه داد: پایان سال هم سفارش دهنده برگه چکی از یکی از مشتریانش را به ما می دهد و معلوم نیست این چک بالاخره نقد می شود یا نه.
یکی دیگر از اهالی محمد آباد هم با اشاره به نبود امکانات در روستا، بیان کرد: هر هفته به اندازه چهار وانت پیراهن از روستا خارج و به همان اندازه پارچه وارد می شود، اما پس از این همه کار، مکانی برای اینکه جوانان چند ساعتی را در آنجا ورزش کنند، وجود ندارد.
امیرحسین بیاری اضافه کرد: مسوولان بارها به اینجا آمده و هر کدامشان وعده هایی به ما داده اند اما هیچکدام تاکنون عملی نشده است.
وی ادامه داد: تولیدات این منطقه با کیفیت و قیمت مناسب است اما گاهی به یکباره انبوهی از پوشاک چینی با قیمتی پایین تر به کشور وارد شده و به ما ضربه می زند.
دهیار محمد آباد نیز با اشاره به وجود 130 کارگاه خیاطی در این روستا، گفت: علاوه بر این 100 کارگاه هم در روستاها و شهرهای اطراف مانند سبزوار، گالیکش، آزادشهر، جاجرم و کالپوش ایجاد شده است.
مجتبی بیاری با بیان اینکه پیراهن دوزی در میامی و شهرهای دیگر جدود چهار هزار تن را به شکل های گوناگون مشغول به کار کرده ، یادآور شد: در کنار کارآفرینی به صورت مستقیم، شغل های دیگری نیز در زمینه جا به جایی و فروش این محصولات رونق گرفته است.
وی اضافه کرد: آنقدر که مسوولان به روستا آمده و وعده های تحقق نیافته به مردم داده اند، دیگر از روی اهالی خجالت می کشم.
آنچه که مسلم است، در کنار پیام های خوشی که از سوی مردم سخت کوش این منطقه به مسوولان می رسد، اکنون چیزی جز بی اعتمادی نصیب خودشان نشده است.
این بی اعتمادی سبب شده که حتی برای گفتگو با خبرنگاران نیز تمایل زیادی نداشته باشند.
چرخ های خیاطی آنان کماکان می چرخد اما با گذشت این همه سال تلاش بی وقفه، باز هم به تعبیر خودشان توسط بزرگان عرصه پوشاک مورد بهره کشی قرار می گیرند.
در گفت وگویی که خبرنگاران ایرنا با حجت الاسلام و المسلمین قربانعلی صفایی پور امام جمعه میامی داشتند، وقتی سخن به مشکلات مردم این منطقه و روستای محمدآباد رسید، با بغضی فروخورده گفت : عمق محرومیت دراین منطقه آن قدر زیاد است که با وجود کارهای فراوان انجام شده ، هنوز تا برخورداری نسبی راهی طولانی است.
وی با گلایه از برخی مسوولان استان سمنان گفت: با نگاهی به وضعیت شهرهای شرق و غرب استان سمنان، چنین استنباط می شود که مشکلات مردم شرق استان از درجه اهمیت کمتری برخوردار است.
امام جمعه میامی ادامه داد: در دیدارهای گوناگون با مسوولان استانی و حتی کشوری مشکلات مردم این دیار به اطلاع آن ها رسانده شده و البته کارهایی نیز شده است، اما تلاش هایی بیش از این نیاز است.
محمد مهدی کریمی فرماندار میامی نیز با قدردانی از مردم روستای محمد آباد در اشتغال آفرینی ، گفت: در کارگروه اشتغال که روز شنبه در مرکز استان و با حضور استاندار سمنان برگزار شد، مشکلات مردم محمد آباد مطرح و تصمیم هایی نیز گرفته شد.
وی با بیان این که بانک های عامل ارایه تسهیلات به مردم محمد آباد از یک بانک به هشت بانک افزایش یافته است ، افزود: 107 پرونده برای ارایه تسهیلات بانکی به اشتغال آفرینان محمد آباد تشکیل شده که مقرر شد هر یک از بانک ها بخشی از پرونده های را رسیدگی و تسهیلات ارایه کنند.
کریمی گفت: برای آسان سازی امور تصمیم گرفته شد ، کارگاه های محمد آباد جزو مشاغل خانگی محسوب شود.
روستای محمد آباد میامی در قالب 470 خانوار، یکهزار و 500 نفر جمعیت دارد.
شهرستان میامی بر اساس سرشماری سال 95، 38 هزار و 718 نفر جمعیت دارد.
