خط پایان دبیرکلی ۴ ساله ایران بر مجمع صادرکنندگان گاز/ فرصت‌هایی که از دست رفت
فردا نوزدهمین اجلاس وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز در روسیه به منظور انتخاب دبیرکل جدید این سازمان برگزار می‌شود و بر این اساس ۱۲ مهر خط پایان دبیر کلی ایران بر اوپک گازی است.
دیده بان ایران: نوزدهمین نشست وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز در حالی قرار است فردا در روسیه برگزار شود که یکی از مهمترین دستورکارهای این نشست انتخاب دبیرکل جدید برای این مجمع است.
در حال حاضر محمد حسین عادلی دبیرکل این مجمع است که از سال 92 با رای اکثریت اعضا این مجمع در دو دوره دو ساله به این سمت انتخاب شد.
ظاهرا برای دوره جدید فعالیت این مجمع دو نامزد از کشورهای روسیه و لیبی برای دبیرکلی این مجمع معرفی شده‌اند که به گفته عادلی مصاحبه و گفت‌وگو با این نامزدها انجام شده است و فردا یکی از این دو نفر با رای اعضا به عنوان دبیرکل جدید این مجمع انتخاب خواهد شد.
محمد حسین عادلی دبیرکل ایرانی این مجمع اخیرا طی گفت و گویی اعلام کرده است مهمترین دستاورد ما در این دو دوره این بوده است که با مجموعه‌ای از اقدام‌ها توانسته‌ایم مجمع کشورهای صادر کننده گاز را به نهادی تبدیل کنیم که بین سازمانهای انرژی مطرح دنیا حرفی برای گفتن داشته باشد و تحلیلی بسیار قوی و مستند درباره حال و آینده بازار گاز ارائه کند.
به گفته وی این مجمع اکنون تولید کننده محصولات فکری مختلف در زمینه تحولات بازار انرژی و گاز است و می تواند به کشورهای عضو توصیههای مفید و ارزشمندی بدهد.
عادلی ادامه می دهد در طول این مدت چند کار بسیار مهم زیربنایی انجام شد که نخست، تجدید ساختار بود و در ساختار جدید دبیرخانه افزون بر ساماندهی دوباره وظایف دپارتمانها یک دپارتمان جدید برای آمار و دادهها ایجاد شد تا بتواند پشتیبان اصلی تحلیلهای بازار باشد.
همچنین یک واحد برای محیط زیست ایجاد شد تا بتواند ضمن پیگیری تحولات مسائل زیست محیطی جهان فرصتهای خلق شده برای گاز را بررسی کند. ظرفیت سازی سرمایه انسانی از جمله کارهای مهم بود که در حد بسیار بالایی انجام شد. به‌طوری‌که امروز تحلیلگران ما در مهمترین سمینارهای علمی جهانی مقاله ارائه می‌دهند و مقاله‌های آنها پذیرفته می‌شود.
به گفته عادلی در این مدت همکاری میان کشورهای عضو در سه موضوع کلیدی آغاز شد که یکی ایجاد شاخص قیمت گاز، دیگری مسائل محیط زیست و سومی مبادله اطلاعات بازار و بازاریابی است و امروز بدون شک جی‌یی‌سی‌اف به یک نهاد انرژی مطرح تبدیل شده است.
گرچه حضور محمد حسین عادلی در راس این مجمع به نمایندگی ایران یک امتیاز محسوب می شود اما انتظار می رفت ایران از این فرصت نهایت استفاده را کرده و بتواند در خصوص دیپلماسی انرژی بیشترین بهره را ببرد همانند زمانی که لئونید بوخانفسکی روسی دبیرکل این مجمع بود و روسیه توانست بخش اعظمی از اروپا را به گاز خود نیازمند کند و حجم صادرات گاز خود را به این منطقه از جهان افزایش دهد.
متاسفانه ایران در طول دوره فعالیت عادلی در این مجمع نتوانست از این فرصت نهایت استفاده را ببرد و اکنون تنها مشتری پر و پا قرص گاز ایران همان ترکیه است که در این دوره توانست پای ایران را بابت بالابودن قیمت گاز به دادگاه بکشاند و از ایران جریمه دریافت کند.
همچنین ترکمنستان نیز در این دوره توانست با زیاده خواهی گاز خود را به روی ایران قطع کند و ما نیز نتوانستیم تا کنون از این کشور به دادگاه شکایت کنیم و هنوز به دنبال حل و فصل دوستانه این ماجرا هستیم.
از سوی دیگر امارات اجازه نداد تا مسیر خط لوله صادرات گاز ایران به عمان از آبهای این کشور عبور کند و ما برای اینکه بتوانیم گاز خود را به عمان ارسال کنیم مجبور هستیم مسیر دیگری را که پر هزینه تر است انتخاب کنیم.
این موارد تنها بخشی از ناکامی های ایران در دوره فعالیت دبیرکل ایرانی در مجمع کشورهای صادر کننده گاز است.
به گزارش فارس طرح تأسیس اوپک گازی در 10 بهمن سال 1385 از سوی رهبر ایران در دیدار با ایگور ایوانف دبیر شورای امنیت وقت روسیه مطرح شد.
مقام معظم رهبری با اشاره به وجود نزدیک به نیمی از ذخایر گاز جهان در روسیه و ایران پیشنهاد کرد: این دو کشور با کمک یکدیگر می‌توانند بنای یک سازمان مربوط به همکاری‌های گازی را همچون اوپک پایه‌گذاری کنند که بعدها در سفر مقامهای روسی به قطر، یکی دیگر از کشورهای دارنده ذخایر عظیم گازی، این پیشنهاد به آن کشور نیز ارائه و مورد موافقت مقامهای دوحه قرار گرفت.
در حال حاضر ایران و 10 کشور دیگر صادرکننده گاز، اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز هستند.
