نشانه‌های رونق کلنگی‌ها
رشد صدور پروانه های ساختمانی در زمستان قبل و افزایش ساخت و ساز در بافت فرسوده طی دو ماه ابتدای سال جاری علامت تغییر در معادله ساخت مشارکتی به نفع مالکان زمین را نشان داد.
دیده بان ایران: نخستین نشانه ها برای تغییر ضعف خفیف مالکان خانه های کلنگی شهر تهران به صاحبان "دست بالا" در توافق ساخت مشارکتی با سه پیش زمینه افزایش ۳۷ درصدی پروانه ساختمانی در زمستان قبل، رشد ۲ درصدی سهم فروش آپارتمانهای متراژ بالا، افزایش ۵۰ درصدی ساخت و ساز در بافت فرسوده و تبدیل ماهیت مالکان زمین از متقاضیان جست و جوگر به عرضه کنندگان ثابت نمایان شده و زمینه را برای تغییر معادله ۴۰-۶۰ به معادله ۵۰-۵۰ ایجاد کرده است.
پس از آنکه توافق نانوشته قدیمی سهم مالک و سازنده بعد از پایان سال ۱۳۹۱ همزمان با رکود مسکن از ۵۰-۵۰ به سمت ۶۰-۴۰ به نفع سازندگان عوض شد، بروز پیش زمینه های رونق در ساخت و ساز پایتخت می تواند این معادله را مجددا به حالت تعادل درآورد.
تقاضا برای افزایش ساخت و ساز در محدوده ۳ هزار و ۲۶۸ هکتاری بافت فرسوده شهر تهران از طریق ابزارهای قدرتی تسهیلات ۸ درصد ساخت، وام ۸ درصد خرید و سیاستهای تشویقی با رشد مواجه شده است.
در شهر تهران طی ابتدای تابستان سال ۹۲ تا انتهای خرداد ۹۵ رکود ساختمانی وجود داشته طوری که در سال ۹۳ ساخت‌وساز در کل شهر تهران معادل ۵۹ درصد و در سال ۹۴ معادل ۳۴ درصد کاهش داشت اما شدت رکود از نیمه سال ۹۵ به بعد در کل مناطق شهر تهران کم شد و به دلیل توقف جریان تعمیق رکود ساختمانی از نیمه سال ۹۵ و رشد نامحسوس و اولیه ساخت‌وساز، معدل کل ساخت‌وسازها در پایتخت طی یک سال ۹۵ رشد یک درصدی را نسبت به ۱۲ ماه سال ۹۴ تجربه کرد. کارشناسان با اعلام رسمی این آمار در ماه گذشته عنوان کردند که نرخ رشد یک درصدی به‌عنوان نشانه اولیه از تحرک ساخت‌وساز است.
بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی از نماگرهای اقتصادی، در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۱۳ هزار فقره پروانه ساختمانی در کل مناطق شهری ایران صادر شده که نسبت به سال ۱۳۹۴، تقریبا ۱۲.۲ درصد رشد داشته است. از این تعداد، حدود ۸ هزار فقره مربوط به شهر تهران بوده است.
همچنین تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در کل مناطق شهری و شهر تهران در طول دولت یازدهم نشان می‌دهد که اگرچه روند تعداد صدور پروانه‌های ساختمانی منفی بوده، اما در سال ۱۳۹۵ این رویه منفی معکوس و مثبت شده است. این نشان از آن دارد که احتمالا بخش مسکن در حال عبور از شرایط عمیق رکودی است و تکانه‌هایی در بخش ساختمان مشاهده می‌شود.
در حالی در سال ۱۳۹۲ حدود ۱۷۲ هزار فقره پروانه ساختمانی صادر شده بود که این تعداد در سال ۱۳۹۳ به ۱۱۷ هزار فقره و در سال ۱۳۹۴ به ۱۰۱ هزار فقره کاهش یافت، اما در سال ۱۳۹۵ تعداد پروانه‌های ساختماعی صادر شده در کل مناطق شهری به ۱۱۳ هزار فقره افزایش پیدا کرد. در تهران نیز تعداد پروانه‌های ساختمانی از ۲۱ هزار فقره در سال ۱۳۹۲ به ۸.۱ هزار فقره در سال ۱۳۹۴ افت پیدا کرده است.
اگرچه این روند نزولی در سال بعد، یعنی سال ۱۳۹۵ بهبود پیدا کرد. آمارها نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۵ در تهران ۸.۷ هزار فقره پروانه ساختمانی صادر شده است. بررسی فصلی تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در کل مناطق شهری نیز نشان می‌دهد که در کل مناطق شهری طی این مدت، هر ساله در فصل زمستان صدور پروانه‌های ساختمانی با رشد تقریبا قابل توجهی روبه‌رو بوده است.
بررسی اطلاعات منتشر شده توسط بانک مرکزی درخصوص تعداد پروانه های ساختمانی شهر تهران حاکی از آن است بعد از افت شدید صدور پروانه های ساختمانی در پاییز ۱۳۹۴ به تدریج شاهد رشد ملایم صدور پروانه بوده ایم؛ به طوری که تعداد واحد مسکونی در پروانه های ساختمانی، در فصل زمستان سال ۱۳۹۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۶.۶ درصد افزایش یافته و در کل سال ۱۳۹۵ نسبت به سال قبل حدود ۰.۷ درصد افزایش یافته و به ۶۶.۱ هزار واحد رسیده است.
