اقتصادی کردن انتخابات میانبری برای رسیدن به پاستور

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران،هر چند که شیوه و راهبرد کاندیدای انتخاباتی برای جلب آراء مردم متفاوت است اما میزان بالای شمار رای جامعه روستایی و شهرهای کوچک موجب شده تا چند تن از کاندیدای این دوره از انتخابات ریاست جمهوری با ترفند های هماهنگ و یکسان سعی کنند برنامه های خود را بر پایه تزریق پول به جامعه و وعده هایی که نوید دهنده آینده بهتر باشد قرار دهند.

تکرار این ترفند بدون توجه به عملی بودن یا نبودن این کار هر چند در نگاه اول برای برخی از اقشار کم درآمد جامعه می تواند امید به روزهای بهتری در آینده باشد، اما آسیب های ناشی از تزریق بی برنامه پول به بازار ممکن است از نظر سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فراوانی برای کشور آسیب هایی فراوانی داشته باشد.

1- شاید زمانی که در تبلیغات نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری «مهدی کروبی» وعده پرداخت 50 هزار تومان به هر شهروند ایرانی داد کسی فکر نمی کرد که در انتخابات های پس از آن پرداخت پول نقد به یکی از مهمترین ابزارهای تبلیغاتی تبدیل شود.

اجرایی شدن قانون هدفمندی یارانه ها در دولت دهم و وعده هایی که رییس این دولت در پایان چهار سال دوم دولت دهم داد موجب شد تا مردم همواره چشم به راه خبری در زمینه افزایش یارانه های نقدی باشند و امر موجب شد تا در سال 93 بیش از 97 درصد مردم برای دریافت یارانه نقدی دوباره ثبت نام کنند. 

وعده افزایش یارانه نقدی و توجه به قشرهای پایین جامعه در چند سال گذشته به دستمایه ای برای منتقدان تبدیل شد تا جایی که برخی از کاندیدای انتخاباتی در چند ماه اخیر مبلغ یارانه های نقدی را تا 250 هزارتومان افزایش داده اند. در شرایط کنونی وعده مدعیان کرسی ریاست جمهوری به یارانه های نقدی منتهی نمی شود بلکه آنان برای جلب نظر مردم ، واژه «کارانه» را نیز در تبلیغات انتخاباتی خود وارد کرده اند.

2- پرداخت پول به مردم با عناوین مختلف آسیب های فراوانی برای اقتصاد جامعه دارد. تجربه قانون هدفمندی یارانه ها حکایت از آن دارد که با توجه به برخی از مشکلاتی که در بخش اقتصادی وجود دارد تامین مبلغ مورد نظر برای پرداختی به قشرهای جامعه در قالب های مختلف کار سختی است.

هر چند که ممکن است پرداخت مبلغی به مردم در قالب یارانه یا کارانه برای کوتاه مدت موجب راضی نگه داشتن اقشار مختلف باتشد اما تجربه نشان داده است که برخی دولت ها برای جبران کاستی های این پرداختی ها هزینه بخش های مختلفی مانند حوزه درمان و بخش تولید را کم کرده اند. این امر موجب می شود تا در میان مدت و بلند مدت تولید تعطیل و سلامت جامعه نیز تحت تاثیر پرداختی های مختلف قرار گیرد. 

3- تک محوری و توجه نکردن به نقش دیگر قوا از مهمترین کاستی های برنامه پرداختی کاندیدا به مردم است. این افراد بدون توجه به تجربه سخت پرداخت یارانه های نقدی و تورم بالای 40 درصد سال های بعد از آن، همواره از تزریق نقدینگی به جامعه خبر می دهند. 

کاندیدای انتخاباتی بدون توجه به نقش قوه مجریه در تصویب لایحه های دولت، سعی دارند القا کنند در صورت پیروزی به تنهایی و بدون هماهنگی دیگر قوا می توانند برنامه های خود را پیش ببرند.

4- تاکید بیش از حد به پرداخت های نقدی تنها برای بخش اقتصادی نمی تواند آسیب زا باشد بلکه حوزه های سیاسی و اجتماعی نیز تحت تاثیر این شعارها قرار خواهند گرفت. 

در حالی که در چند دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری عقلانیت سیاسی جای قبیله گرایی سیاسی یا طایفه ای را گرفته بود و جامعه در راه توسعه سیاسی با راهبرد«عقلانیت معطوف به هدف» گام بر می داشت شعار پرداخت های نقدی با استفاده از شرایط اقتصادی می تواند در مسیر توسعه سیاسی جامعه ناهمواری هایی ایجاد کند.

اقتصادی کردن رای و ایجاد شور انتخاباتی با استفاده از وعده های نقدی ممکن است در انتخابات پیش رو جنبه اقتصادی رای را بر جنبه فکری و سیاسی انتخابات غلبه کند.

5- در بعد اجتماعی هر چند که نمی توان با قطعیت در باره شگرد رای آوری کاندیدای انتخاباتی سخن گفت اما وعده هایی که این روزها بر زبان کاندیدای انتخاباتی جاری می شود می تواند بسیاری از طرح های کارشناسی شده رقیبان را تحت تاثیر قرار دهد و مردم را از فکر کردن در زمینه دیگر برنامه ها باز دارد.

همچنین در این زمینه برخی معتقدند که وعده تزریق پول به جامعه بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نوعی خرید نسیه رای قشر های پایین جامعه است. در بعد دیگر کاندیدای انتخاباتی می خواهند با وعده پرداخت پول نقد به مردم، عدالت را در جامعه ایجاد کنند این در حالی است که برای رواج عدالت در جامعه پرداختی یکسان نمی تواند تعریف جالبی باشد بلکه باید نحوه پرداخت و توجه به قشرهای آسیب پذیر در اولویت قرار گیرد.

براساس آنچه گفته شد پرداخت های نقدی برای کاهش فاصله طبقات هرچند که می تواند امری پسندیده و در راستای کاهش نابرابری های اجتماعی و اقتصادی باشد اما وعده هایی که در شرایط کنونی جامعه از سوی کاندیدای انتخاباتی داده می شود با واقعیت های کنونی کشور همخوانی ندارد و بیشتر یک ابزار تبلیغاتی برای پیروزی بر رقیب است.

با فرض تحقق وعده پرداخت پول نقد به مردم، اگر این کار بدون برنامه و پشتوانه لازم باشد به یقین مشکلات پیش بینی نشده فراوانی در مسیر تحقق چنین وعده هایی قرار خواهد گرفت. تامین بودجه این پرداختی ها و تصویب قانون آن توسط یک مجلس همسو نخستین لازمه تحقق این وعده ها است که با شرایط کنونی برای اجرایی شدن این وعده ها حداقل به دو سال وقت و تامین اعتبار نیاز داریم.-ایرنا