چرا جایزه نوبل اقتصاد 2023 به کلودیا گلدین داده شد؟
کلودیا گلدین از دانشگاه هاروارد به دلیل تحقیقاتش در مورد نقش زنان شاغل و علل شکاف مداوم دستمزد بین مردان و زنان، برنده جایزه نوبل اقتصاد 2023 شد.
به گزارش سایت دیدهبان ایران؛ نوبل – که به طور رسمی بهعنوان جایزه Sveriges Riksbank در علوم اقتصادی به یاد آلفرد نوبل شناخته میشود- با یک جایزه 11 میلیون کرونی یا حدود یک میلیون دلاری برای منتخب هر سال همراه است. کلودیا گلدین سومین زنی است که این جایزه را دریافت میکند.
اگرچه این یکی از پنج جایزه نوبل نیست که به وصیت آلفرد نوبل در سال 1895 تأسیس شد، اما معمولاً به عنوان جایزه نوبل اقتصاد شناخته میشود و با جوایز دیگر توسط بنیاد نوبل همراه است.
تاریخچه نوبل اقتصاد
برندگان جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی به روشی مشابه انتخاب میشوند، یعنی در کنار دریافتکنندگان جایزه نوبل معرفی میشوند و در مراسم اهدای جوایز نوبل، جایزه دریافت میکنند.
این جایزه در سال 1968 از سوی بانک مرکزی سوئد، Sveriges Riksbank، به مناسبت سیصدمین سالگرد تاسیس بانک به برندگان اهدا شد.
برندگان جایزه یادبود اقتصاد توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد انتخاب میشوند.
نوبل اولین بار در سال 1969 به اقتصاددان هلندی یان تینبرگن و اقتصاددان نروژی راگنار فریش «به دلیل توسعه و بهکارگیری مدلهای پویا برای تجزیه و تحلیل فرآیندهای اقتصادی» اعطا شد.
رندی هالمارسون، یکی از اعضای کمیته نوبل گفت: «اکتشافات کلودیا گلدین پیامدهای اجتماعی گستردهای دارد. او به ما نشان داد که ماهیت این مشکل یا منشأ این شکافهای جنسیتی اساسی در طول تاریخ و با سیر توسعه تغییر میکند.»
هالمارسون میگوید: «او میتواند توضیح دهد که چرا شکاف جنسیتی به طور ناگهانی در دهه 1980 شروع به کاهش یافت و نقش شگفتانگیز قرصهای ضدبارداری و تغییر انتظارات را توضیح داد. تحقیقات او میتواند توضیح دهد که چرا شکاف درآمدی امروز از بین رفته است و نقش والدین را نشان میدهد.»
شکاف دستمزد جنسیتی همچنان باقی است
زنان در حال حاضر تقریباً نیمی از مشاغل را در ایالات متحده تصاحب کردهاند اما معمولاً درآمد کمتری دارند. آنها در اواخر سال 2019 و اوایل سال 2020 برای مدت کوتاهی از مردان در لیست حقوق و دستمزد بالاتر بودند، اما زنان در اوایل همهگیری کرونا به تعداد زیادی از حیطه «نیروی کار» خارج شدند و باید گفت رتبه آنها به تازگی بهبود یافته است.
گلدین در مصاحبهای با NpR (رادیو ملی آمریکا) در سال 2021 دستورالعملی برای کاهش شکاف دستمزد بین مردان و زنان ارائه کرد: بودجه بیشتر دولتی برای مراقبت از کودکان و مشاغل بیشتری که در آن افراد بتوانند وظایف خود را به اشتراک بگذارند تا آنچه او آن را «شغلهای حریصانه» نامید کمرنگتر شود.
او گفت: «راهحل سادهای وجود ندارد، اما بخشی از آن راهحل، کاهش ارزش این «شغلهای حریصانه» است. به دست آوردن مشاغلی که در آن افراد جایگزین بسیار خوبی برای یکدیگر هستند و میتوانند با یکدیگر معامله کنند.»
این برنده نوبل اقتصاد ادامه داد: «من میدانم که افرادی هستند که به من میگویند این راهحل غیرممکن است. اما در واقع، این کار در مامایی، بیهوشی، بخش اطفال، دامپزشکی و در تصمیمات مختلف بانکی انجامپذیر است.»
برخی پیشبینیکنندگان فکر میکنند که نقش زنان در محیط کار همچنان به رشد خود ادامه میدهد، زیرا آنها از مردان در پردیسهای دانشگاهی پیشی میگیرند و حوزههای خدماتمحور مانند مراقبتهای بهداشتی گسترش مییابند.
یاکوب سونسون، رئیس کمیته جایزه گفت: «درک نقش زنان در کار برای جامعه مهم است. به لطف تحقیقات پیشگامانه کلودیا گلدین، ما اکنون در مورد عوامل اساسی و موانعی که ممکن است در آینده نیاز به بررسی داشته باشند، اطلاعات بیشتری داریم.»
منبع: تجارت نیوز