اینکه می گویند هواپیمای ایرباس مرجوعی کشور اسپانیا بوده کذب محض است/ بعد از ٤٠ سال این نخستین بار بود که بوی بدنه هواپیمای نو را استشمام می‌کردم
هواپیمای نو ٨ تا ١٠سال نیاز به هیچ‌گونه تعمیری ندارد اما همان‌طور که می‌دانید، میانگین سنی ناوگان ما ٢٣سال است و درتمام این سال‌ها، بخش فنی و متخصصان تعمیر و نگهداری هواپیما تلاش کردند همان ناوگان فرسوده را سرپا و درحد استانداردهای جهانی نگه دارند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران؛ شهروند نوشت، او برای تحویل نخستین هواپیمای صفر کیلومتر ایران تا کمپانی ایرباس فرانسه رفته است و در آنجا با ایرانی‌های نخبه‌ای برخورد می‌کند که در رده‌های بالای غول هواپیما‌سازی جهان مشغول به کار بوده‌اند. می‌گوید وقتی با ایرانی‌های ایرباس گفتوگو می‌کرد از لغو تحریم ٤٠ ساله صنعت هوایی ایران به اندازه‌ای خوشحال بودند که عشق به کشور را در جمله‌جمله‌شان احساس می‌کردی. حمزه فرهادی، نخستین خلبان هواپیمای صفر کیلومتر ایران بعد از چهار دهه است. او همراه با تیم وزارت راه‌و‌شهرسازی و سازمان هواپیمایی کشور ابتدا به هامبورگ آلمان رفته است تا هواپیما را پس از مونتاژ تحویل بگیرد و برای شرکت در جشن تحویل هواپیما به تولوز فرانسه برود. می‌گوید بعد از این همه سال پرواز این نخستین‌باری بود که بوی بدنه نو هواپیما را استشمام می‌کرد و این برای کاپیتان هم خوشحال‌کننده و هم دلگیرکننده بوده؛ دلگیر از اینکه ایرانی‌ها، تشریفات شرکت در جشن تحویل هواپیمای نو را نمی‌دانستند و این تحریم سنگین و طولانی آنجا دل فرهادی را به درد آورده است.
انتخاب خلبان نخستین هواپیمای نو چطور اتفاق افتاد؟
من ٩سال است که با ایرباس A٣٢١ پرواز می‌کنم و درواقع معلم این هواپیما هستم و به خلبان‌های جوان‌تر نحوه پرواز با این هواپیما را آموزش می‌دهم. هما برای آوردن ایرباس نو، سه معلم پرواز را با تخصص‌های مختلف ازجمله مسئول عملیات و مسئول ناوگان انتخاب کرد که من هم جزو سه گزینه نهایی بودم.
مگر هر مدل هواپیما خلبان خاصی می‌طلبد؟
بله؛ پرواز با هر مدل هواپیما متفاوت است و متخصص خود را دارد.
در سایت ایرباس برای هواپیمای خریداری‌شده ما پرواز به هامبورگ هم ثبت شده است. مگر شما از فرانسه به ایران نیامدید؟
هواپیما در واقع در هامبورگ آلمان اسمبل شد و ما برای بردن آن ابتدا به آلمان رفتیم و سپس به تولوز فرانسه یعنی منطقه‌ای که در آن کمپانی ایرباس واقع شده است، پرواز کردیم.
برای چه در هامبورگ اسمبل شد؟
سایت مونتاژ یا اسمبل هواپیماهای مدل ٣٢٠ و ٣٨٠ در هامبورگ قرار دارد و هواپیمای ایران‌ایر نیز در آنجا مونتاژ شد.
پس این موضوع ربطی به برگشتی‌بودن هواپیمای خریداری‌شده ندارد؟
من متوجه نمی‌شوم این شایعه از کجا آمد که هواپیما مرجوعی است. هواپیمای خریداری‌شده هرگز برگشتی نبود و همان‌طور که فیلم آن موجود است و در جشن تحویل این ایرباس نمایش داده شد، هواپیما در سایت هامبورگ مونتاژ و رنگ‌آمیزی و به ایران تحویل داده شد.
یعنی هواپیمای ما حتی سفارش یک کشور دیگر هم نبوده است؟
موضوع این بود که هواپیما را یک کشور خارجی سفارش داده اما به دلیل مشکلات مالی سفارش خود را لغو کرد. الان حتی صندلی‌های این هواپیما مطابق با سفارش آن کشور طراحی‌شده است ولی هواپیما صفر کیلومتر است و قبل از تحویل به ایران هیچ‌گونه پروازی نداشته و در سایت هامبورگ مونتاژ و به ما تحویل داده شد.
آپشن‌هایی که آن کشور سفارش داده بود، هزینه اضافه‌ای به ما تحمیل کرد؟
خیر اما یک نکته وجود دارد؛ اینکه تمامی آپشن‌ها به سفارش خودمان باشد برای ما بهتر است زیرا زمانی که تمامی هواپیماهای سفارش‌شده، از یک ظاهر و آپشن‌های یکسان برخوردار باشد، نگهداری آنها هزینه کمتری می‌طلبد تا زمانی که بخواهیم برای نگهداری و نوسازی هر هواپیما سفارش جداگانه‌ای به شرکت‌های متفاوت بدهیم. به‌عنوان مثال اگر بخواهیم روکش‌های صندلی را عوض کنیم، اگر مدل صندلی‌های ناوگان ما همگی یکسان باشد، پروسه ثبت سفارش کوتاه‌تر و هزینه آن پایین‌تر است.
به‌عنوان خلبان تجربه پرواز با هواپیمای صفر را متفاوت از هواپیمای دست دوم دیدید؟
همان‌طور که گفتم من قبل از این با ایرباس ٣٢١ پرواز کرده بودم منتها آن ایرباس‌ها همگی دست دوم بودند و هواپیمای جدید آخرین نسل از ایرباس ٣٢١ است.
پس آخرین نسل با مدل‌های قبلی چه تفاوتی دارد؟
از نظر کابین خلبان هیچ تفاوتی با ایرباس‌های دیگر ندارد و برای من آن کابین آشنا بود. تنها از نظر امکاناتی که برای مسافران ایجاد شده است، این هواپیما آپشن‌های اضافه‌ای دارد.
آن آپشن‌های اضافه دقیقا چه هستند؟
مجموعه سرگرمی که برای مسافران ایجاد کرده است؛ به‌عنوان مثال پشت هر صندلی نمایشگر ویژه جا‌نمایی شده است و مسافران می‌توانند مسیر پرواز را به صورت زنده ببینند یا فیلم‌های سرگرم‌کننده تماشا کنند. قابلیت پخش موزیک و شارژ وسایل الکترونیکی، صندلی‌های تختخواب‌شو و... بخشی از این امکانات هستند.
زمان تحویل گرفتن هواپیمای نو به چه چیزی فکر می‌کردید؟
حس عجیبی داشتم که قابل وصف نیست. تحریم طولانی و سنگینی به قدمت چهار دهه از صنعت هوایی ایران برداشته شد و تحویل این ایرباس احساس خاصی برای من ایجاد کرده بود. علاقه به آب‌و‌خاکت باعث می‌شد نتوانی مقابل این اتفاق بی‌تفاوت باشی.
وقتی وارد هواپیما شدید، نخستین چیزی که توجه‌تان را جلب کرد، چه بود؟
وقتی هواپیما را تحویل گرفتم، نخستین چیزی که توجه‌ام را جلب کرد، بوی نویی بود که از درون هواپیما استشمام کردم. تا امروز هرچه هواپیما تحویل گرفته بودم، کهنه بود و این برای نخستین‌بار بود که هواپیمایی را تحویل می‌گرفتم که مثل یک خودروی صفرکیلومتر و نو بوی خاصی از بدنه آن استشمام می‌کردم.
از کمپانی ایرباس هم دیدن کردید؟
بله و کمپانی ایرباس برای نخستین‌بار بود که از نزدیک می‌دیدم. از تکنولوژی خیره‌کننده و تخصص بالای کارکنان آنجا که چشم‌پوشی کنیم، جالب‌ترین نکته‌ای که در کمپانی ایرباس با آن مواجه شدم، متخصصان ایرانی بود که دراین کارخانه مشغول به کار بودند.
ایرانی‌های ایرباس آنجا چه کاری انجام می‌دادند؟
در رده‌های بالا کار می‌کردند و حتی یک نفر از آنها در تیم ١٠نفره‌ای بود که از ایرباس برای فروش هواپیما با ایران مذاکره می‌کرد.
نظر ایرانی‌های شاغل در کمپانی ایرباس درباره لغو تحریم صنعت هوایی چه بود؟
با ایرانی‌های کمپانی ایرباس گفتوگو کردم. آنها هم از لغو تحریم‌های کهنه صنعت هوایی بسیار خوشحال بودند و با هیجان درباره نخستین هواپیمای صفر ایران بعد از ٤٠سال حرف می‌زدند. راحت می‌شد فهمید با وجود دوری ازکشورشان تا چه اندازه قلبشان برای ایران و گام‌های رو به جلوی آن می‌تپد.
چیزی بود که در لحظات تحویل هواپیما دلگیرتان کند؟
تحویل هواپیما به مشتریان تشریفات خاصی داشت که برای سایر مشتریان ایرباس عادی بود، اما متأسفانه ما آنقدر از این تشریفات دور بودیم و سالیان سال از هواپیمای دست دوم استفاده کردیم که آداب این تشریفات را نمی‌دانستیم و آنجا بود که حس خشم و تأسف ازتحریم‌های ظالمانه علیه ایران سراپای وجودت را در برمی‌گرفت.
چه کسانی را به‌عنوان نخستین مسافران ایرباس نو به ایران آوردید؟
نخستین میهمانان این هواپیما، فابریس برژیه مدیرعامل ایرباس، فرهاد پرورش مدیرعامل ایران‌ایر و تیم ایرباس بودند. جمعیتی حدود ١٥نفر که با من به ایران آمدند. البته این افراد درحکم میهمانان ما بودند و نخستین مسافران این هواپیما خانواده شهدا و جانبازان هستند که قرار است از تهران برای زیارت به مشهد بروند.
فردی که پرچم ایران را از ایرباس نو به اهتزاز درآورد، چه کسی بود؟
کاپیتان شهبازی و یکی ازخلبانان این هواپیما بود که از خوشحالی سالم نشستن هواپیمای نو بر باند فرودگاه، پرچم ایران را از پنجره هواپیما به اهتزاز درآورد.
هواپیمای جدید قرار است درکدام مسیرهای پروازی استخدام شود؟
هواپیما حدود ٣ماه درمسیرهای داخلی پرواز می‌کند و درمسیرهای تهران به سمت کرمانشاه، بوشهر و بندرعباس به کار گرفته می‌شود و پس از آن برای پروازهای خارجی آماده می‌شود.
فکر می‌کنید صنعت هوایی ایران درسال‌های طولانی تحریم، بیشتر از همه به چه کسی مدیون است؟
دراین سال‌هایی که ایرانی‌ها هواپیمای فرسوده استفاده کردند و صنعت هوایی کشور تحریمی طولانی را پشت سر گذاشت، بیشتر ازهمه به متخصصان بخش فنی یعنی تعمیر و نگهداری هواپیما مدیون هستیم که با دانش فوق‌العاده بالا و ارزشمندشان باعث شدند صنعت هوایی فرسوده ما سرپا بماند و بی‌شمار پروازهای ایمن داشته باشد.
هواپیمای نو تا چند سال بی‌نیاز از تعمیر است؟
هواپیمای نو ٨ تا ١٠سال نیاز به هیچ‌گونه تعمیری ندارد اما همان‌طور که می‌دانید، میانگین سنی ناوگان ما ٢٣سال است و درتمام این سال‌ها، بخش فنی و متخصصان تعمیر و نگهداری هواپیما تلاش کردند همان ناوگان فرسوده را سرپا و درحد استانداردهای جهانی نگه دارند.
درصنعت هوایی ایران، هواپیمای منسوخ هم داریم؟
تعدادی هواپیمای از رده خارج در ناوگان ما موجود است؛ ازجمله بویینگ ٧٤٧، ٧٢٧ و ٣٣٧ که ازخط تولید خارج شده‌اند و مدل‌های جدیدتر آن تولید می‌شوند یا فوکرهای ١٠٠ و برخی مدل‌های ایرباس که دیگر تولید نمی‌شوند اما هنوز در ناوگان ما موجود است و به دلیل تحریم‌ها جایگزین دیگری برای آن نداشتیم.
مریم شکرانی
