شرکت‌های تولیدکننده واکسن با حجم کنونی واردات عملاً زمین‌گیر شده‌اند/ قرار بود از پاستور و رازی واکسن پیش‌خرید کنند که عملاً اتفاق نیفتاد/ در فاز سوم کار آزمایی بالینی با کمبود داوطلب مواجه شدیم
رئیس موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی درباره واکسن رازی کووپارس توضیح داد: این واکسن در مرحله سوم کارآزمایی بالینی است و از نظر پلتفرم می‌تواند به عنوان دُز یادآور یا بوستر همه واکسن‌ها استفاده شود.
به گزارش دیده بان ایران؛ علی اسحاقی، رئیس موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی، در مورد واکسن رازی کووپارس گفت: این واکسن در مرحله سوم کارآزمایی بالینی است و از نظر پلتفرم می‌تواند به عنوان دُز یادآور یا بوستر همه واکسن‌ها استفاده شود. مطالعه دیگری را طراحی کردیم که به عنوان دز بوستر روی تعدادی از افراد آزمایش شود و پس از بررسی لازم برای عموم مردم استفاده می‌شود.
او ادامه داد: هم‌اکنون فاز سوم کار آزمایی بالینی (Clinical trial) واکسن رازی کووپارس به پایان رسیده و مجوز مصرف هم دریافت کرده است.
اسحاقی افزود: تزریق دز سوم یا همان دز یادآور طبق چیزی که تصویب شده، استفاده از واکسن سوبرانای ۲ یا پلاس است. رازی کووپارس باید داخل ایران تولید شود ولی آنچه تصویب شده سوبرانای ۲ است که باید به عنوان دز یادآور استفاده شود.
رئیس موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی ساختار واکسن رازی کووپارس را شبیه واکسن سینوفارم ندانست و توضیح داد: سینوفارم واکسن این‌اکتیو (ویروس کشته) است ولی واکسن موسسه رازی شبیه واکسن‌های داخلی پاستوکووک و واکسن اسپایکوژن است و بیشترین شباهت را به واکسن نواواکس آمریکایی دارد.
اسحاقی ادامه داد: هفته گذشته شانه‌ساز سرپرست سازمان غذا و دارو اعلام کرد ۸۵ میلیون دز واکسن در سردخانه داریم و طی چند روز اخیر هم حدود ۱۰ میلیون دز واکسن وارد شده، با این حجم از واکسن وارداتی در انبارها، آینده برای ما روشن نیست.
او افزود: بعضی واکسن‌های کرونا چهار تا پنج ماه ایمنی ایجاد می‌کنند در صورتی که واکسن رازی کووپارس تا ۹ ماه ایمنی ایجاد می‌کند و برای کشور صرفه اقتصادی دارد.
او در مورد روند تولید واکسن رازی کووپارس بیان کرد: طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده قرار بود ۴۰ هزار داوطلب طی ۲۵ روز در فاز سوم کار آزمایی بالینی شرکت کنند، اما متاسفانه اکنون بیش از ۲۵ روز است که کار می‌کنیم و حدود ۱۳ هزار داوطلب داشته‌ایم که روند کلی در کارآزمایی بالینی است. البته قول داده بودیم تا آخر مهرماه پنج میلیون دز واکسن تولید کنیم که محقق شده است. تست ۲ بچ اول انجام‌شده و قابل مصرف است و سه بچ دیگر در انتظار تست‌های کنترل کیفیت است.
اسحاقی در مورد ایجاد خط تولید واکسن‌های خارجی در داخل گفت: در بحث تجاری این اتفاقات دلایل مختلفی دارد. ما مجبوریم در این شرایط بیشتر از کشورهای چین و هند تجهیزات خط تولید را وارد کنیم و برای کشوری که هم باید واکسن بفروشد و هم تجهیزات، تضاد منافعی ایجاد می‌شود. وقتی کشوری می‌تواند واکسن را به کشور دیگر بفروشد به راحتی تجهیزات را در اختیار آن کشور قرار نمی‌دهد یا به کندی این اتفاق می‌افتد. من نمی‌دانم چه اتفاقی برای واکسن برکت رخ داده است اما این واقعیت وجود دارد که کشورهای دیگر بازار فروش برایشان مهم‌تر است. موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی در تامین تجهیزات مشکل ندارد چون همه خرید ما از چین نیست و تجهیزات‌مان را از کشورهای دیگری هم وارد کرده‌ایم.
رئیس موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی در مورد روند ساخت این واکسن توضیح داد: قرار بود در شروع فاز سوم کارآزمایی بالینی مجوز اضطراری تزریق واکسن به ما داده شود که محقق نشد. قرار بود شهریورماه پنج میلیون دز تولید کنیم، اما وقتی با عدم صدور مجوز روبه‌رو شدیم، دلیلی برای انبار نداشتیم. در حال حاضر شرایط بدی برای تولیدکننده‌ها به وجود آمده. ما بیش از یک سال و هفت ماه است که برای تولید واکسن زمان صرف کرده‌ایم ولی با این واردات عملاً شرکت‌های تولیدکننده واکسن به ویژه سه شرکت آخر زمین‌گیر شده‌اند و مشخص نیست انتهای این کار به کجا ختم می‌شود. ما هنوز مجوز مصرف اضطراری نداریم و تا پایان فاز سه بالینی کار زیادی باقی مانده است. واکسن رازی کووپارس، فخرا و برکت کاملاً فناوری داخلی دارند، اما واکسن‌های اسپایکوژن و پاستوکووک با کشورهای خارجی مشترک هستند، منتها باید کمکی به ما شود تا این پروژه را به اتمام برسانیم، ما مشکل نقدینگی داریم.
اسحاقی ادامه داد: پنج میلیون دز واکسن کووپارس در سردخانه داریم و همچنان فاز سوم کارآزمایی به اتمام نرسیده است. پروژه‌ای که می‌توانست آورده بزرگی برای کشور داشته باشد عملاً به شکست منتهی می‌شود. بهتر بود واکسنی را که تولید کردیم از ما می‌خریدند تا فاز سوم کارآزمایی بالینی‌مان به اتمام برسد.
او صحبت‌های خود را چنین به پایان رساند: قرار بود از پاستور و رازی واکسن پیش‌خرید کنند که عملاً اتفاق نیفتاد ضمن اینکه ما مشتری‌هایی داشتیم که درخواست پیش‌خرید واکسن داشتند، اما مجوز فروش این واکسن را نیز به ما نمی‌دهند. اگر قرار بود واکسن وارد کنند، بهتر بود زودتر اتفاق می‌افتاد. متاسفانه سیل وارداتِ نزدیک به نتیجه نهایی تولیدات داخلی باعث شده شرکت‌های داخلی شرایط شکننده‌ای داشته باشند و معلوم نیست بتوانند به نتیجه نهایی برسند یا نه.
