دلایل کمبود روغن در بازار چیست؟

به گزارش دیده بان ایران، سوالی که در این میان مطرح می شود این است که چرا با گذشت چند ماه متولیان این بخش هنوز نتوانسته اند در خصوص حل مساله کمبود روغن اقدامی صورت دهند. دولت در این مدت برای کمبود روغن تصمیم هایی را اتخاذ کرده اما در خبرها شنیده می شود که مصرف کنندگان در تامین نیاز خود با مشکل مواجه هستند.

برخی بر کمبود در بازار تاکید دارند و می گویند به دلیل محدودیت های ارزی و سخت تر شدن نقل و انتقالات پولی خصوصا تا نیمه پاییز حجم واردات کم شده و تامین مواد اولیه داخل نیز مشکل بوده است. به همین دلیل در بازار کمبود به وجود آمده است.

البته برخی می گویند بکار بردن لفظ کمبود برای این کالای اساسی نمی تواند درست نباشد؛ چرا که در بازار آزاد و با حدود دو تا سه برابر قیمت مصوب به راحتی می توان به این کالا دسترسی پیدا کرد، اما در صورتی که بخواهید این کالای اساسی را با قیمت مصوب حدود 61 هزار تومان ( قیمت درج شده روی حلب های پنج کیلویی) خریداری کنید یا باید کارت ملی ارائه کنید یا زمانی را در صف بگذرانید.یکی دیگر از راهکارهای که برخی از فروشگاهها به آن متوصل شده اند به خریدهای مازاد مربوط می شود به معنی آن که در صورت خرید امکان دسترسی به روغن با نرخ مصوب برای شما فراهم می شود.

داستان کمبود روغن

اما چرا داستان روغن به اینجا رسید؟ آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حکایت از آن دارد که در ده ماه منتهی به دی ماه تولید روغن ساخته شده نباتی افتی 18.6 درصدی داشته و روند تولید روغن مایع نیز نامشخص است. این افت تولید موجب شد تا بازار  کمبود و در نهایت افزایش قیمت روغن در بازار را احساس کند.

اما سید مجتبی غمخواری رییس هیات امنای بازار بنکداران مواد غذایی بازار بزرگ تهران در این خصوص با اشاره به اینکه نیاز کشور به روغن خام براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت دو میلیون و 200 هزار تن است که از این میزان 500 هزار تن در داخل کشور تولید می شود و مابقی از طریق واردات تامین می شود.

به گفته او تا حدود 6 ماه پیش که دولت دست بخش خصوصی را از واردات کوتاه نکرده بود یک میلیون تن روغن خام توسط شرکت بازرگانی دولتی و 700 هزار تن هم از سوی تجار تامین می شد. اما در حال حاضر و با توجه به حذف تجار با کمبود 700 تنی روغن خام در کشور روبرو هستیم که این امر بر بازار اثر گذار بوده است.

به گفته این فعال صنفی انحصاری که دولت در این خصوص ایجاد کرده موجب شده تا بازار در کنار کمبود با افزایش قیمت روغن در کشور روبرو شود.

انحصار عامل کمبود

رییس هیات امنای بازار بنکداران مواد غذایی بازار بزرگ تهران مشکلی که در بازار روغن به وجود آمده را به سوء مدیریت نسبت می دهد و در این خصوص می گوید: توزیع روغن در حال حاضر تنها در فروشگاههای معتبر صورت می گیرد و دست تجار در این میان کوتاه شده روندی که موجب شده تا شاهد ایجاد انحصار در بازار روغن باشیم.

به گفته غمخواری روندی که در حال حاضر شاهد آن هستیم در حالی است که در سالهای قبل علاوه بر فروشگاهها، تجار نیز در این بازار حضور داشتند و این حضور موجب رقابتی شدن فضا می شد به همین دلیل امکان کنترل بازار وجود داشت اما در حال حاضر کنترل بازار از دست خارج شده است.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه برخی فروشگاهها از فضای به وجود آمده سوء استفاده می کنند مدعی است: ایجاد انحصار موجب شده تا برخی از فروشگاهها 10 درصد از روغنی که برای عرضه در اختیار آنها قرار می گیرد را در فروشگاه و با نرخ مصوب توزیع کنند با این شرایط مابقی سر از بازار آزاد در می آورد.

رییس هیات امنای بازار بنکداران مواد غذایی بازار بزرگ تهران اعتقاد دارد: هیچ نظارتی بر روند روغن توزیع شده در فروشگاهها وجود ندارد و این امر موجب شده تا روغن به جای اینکه دست مردم برسد سر از بازار آزاد در آورد؛ این در حالی که دولت هر کالایی که در اختیار اتحادیه بنکداران قرار می دهد فاکتور عرضه می خواهد، اما آیا این روش برای فروشگاهها نیز رعایت می شود، در صورتی که رعایت می شود چرا شاهد عرضه روغن با نرخ چند برابر قیمت مصوب در بازار هستیم.

نکته دیگری که غمخوار بر آن تاکید دارد نحوه واردات است.به گفته او تا پیش از تصمیم دولت تامین روغن در بازار هم از سوی دولت صورت می گرفت و هم بخش خصوصی در میان تامین کنندگان قرار داشت، ‌اما از حدود 6 ماه پیش دولت بخش خصوصی را بازار حذف کرد و این امر موجب شد تا شاهد این آشفته بازار باشیم؛ بطوریکه در حال حاضر دولت واردات را انحصاری در اختیار گرفته است.

رییس هیات امنای بازار بنکداران مواد غذایی بازار بزرگ تهران در ادامه بر این نکته تاکید می کند که ضریب وابستگی به واردات در این کالا نسبت به کالاهای دیگر بیشتر است و بخش قابل‌ توجهی از مشکلات مربوط به بازار روغن به واردات مواد اولیه روغن برمی گردد که در ماه ‌های گذشته با تصمیم دولت با اختلال مواجه شده بود.  

به گفته غمخواری، تولید روغن نیز با توجه به تصمیم دولت کاهش یافته و آمار وزارت صمت گویای این مسئله است، واحدهای تولیدی در حال حاضر با کمبود مواد اولیه روبرو هستند به همین دلیل تولید به صورت محدود صورت می گیرد.

منبع: اقتصادنیوز