تا 20 سال آینده آی کیو ایران افت می کند

به گزارش دیده بان ایران؛ گرایش خانواده ها به بی فرزندی و تک فرزندی افزایش یافته و حالا به شهرهای کوچک نیز کشیده شده است. خانواده ها هر روز کوچک و کوچک تر می شوند و تعدادشان کمتر،  در حالی که خانواده در ایران با جمعیت معنا پیدا می کند. در حالی که در کشورهای پیشرفته جهان که جمعیت آن پیر است نیز فرزندان کمتری دارند و انگار شعار "فرزند کمتر زندگی بهتر" را سر لوحه کار خود قرار داده اند و هر سال مجبورند نیروی کار مهاجر بپذیرند.

حامد برکاتی، مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی معایب و محاسن تک فرزندی را مورد بررسی قرار داده و تاکید کرد: در دو حوزه خانواده و جامعه می توانیم این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.

وی افزود: واضح است که جمعیت مولد و جوان عامل قدرت، موتور محرک و توسعه یک کشور است. آلمان سالانه 300هزار مهاجر می پذیرد. در حال حاضر بسیاری از نیروهای پزشکی و به ویژه پرستاری کشور مهاجرت می کند. به کشورهای حاشیه خلیج فارس (بیشتر عمان) و کشورهای غربی مهاجرت می کنند و این کشور را دچار چالش می کند.

حامد برکاتی با اشاره به خانواده های تک فرزند، گفت: غربی ها نکات مثبتی را برای تک فرزندی تعریف کرده اند. از سوی دیگر بر موارد منفی تک فرزندی و اهمیت چند فرزندی نیز تاکید می کنند. طبیعتا تربیت و تامین نیاز تک فرزند بسیار سخت تر است چرا که وابستگی ها بیشتر می شود. تعداد زیادی نیز از 30سالگی به بعد بارداری را تجربه می کنند. بنابراین فضایی که فرزند با مادر جوانش تعامل کند کمتر است. بنابراین در تربیت بچه دچار چالش و مشکل می شویم.

امید به زندگی در ایران 80 سال می رسد

مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به این که به آینده 30سال بعد نگاه کنیم، تاکید کرد: 30سال بعد مادر و پدرها سالمند می شوند. در حال حاضر افراد بالای 65 سال دارند کسانی که از آنها مراقبت کنند. بُعد خانوار 30-40 سال پیش حدود 6 بوده یعنی خانواده ها دارای 4 فرزند بودند. بنابراین با هماهنگی می توانند از والدین خود مراقبت کنند. ولی امروز و فردا که جامعه صنعتی تر می شود، اگر کسی برای نگهداری از سالمندان نباشد، زندگی برای سالمندان سخت خواهد شد. امید به زندگی در حال حاضر 75 سالگی بوده و به عبارتی سال های سالمندی افزایش یافته است. در یک دهه آینده به 80سال نیز می رسد. افرادی که تک فرزند دارند. نظام های حمایتی باید از این سالمندان مراقبت کند و این موضوع به جامعه هزینه ای را تحمیل می کند.

میانگین سنی 32 سال است

حامد برکاتی با بیان این که اول انقلاب میانگین سنی جمعیت 22 سال بود، افزود: در حال حاضر میانگین سنی 32 سال شده است. بُعد خانوار ایران 6 بوده ولی در حال حاضر 3.4 است. حدود 5-6 سال پیش جمعیت مولد کار کشور بیشترین و جوان ترین (15 تا 65 سال) جمعیت دنیا و بالای 71درصد بوده است. الان به 69 درصد رسیده است و تا 10 سال آینده به 65درصد می رسد. در بهترین حالت انتهای دهه 80 و اوایل دهه 90 بهترین کشور بودیم و 71درصد نیروی کار مولد داشتیم. کمتر کشوری در دنیا این 71درصد را تجربه کرده است. 29 درصد افراد کودکان زیر 15 و سالمندان بالای 60 بودند. در سال 1420 فقط حدود 28درصد سالند و 7درصد کودک خواهیم داشت. شاخصی غربی ها دارند که اشتباه نیست اما خوشایند نیست به نام شاخص سرباری است. یعنی همان جمعیت زیر 15 و بالای 60 سال به نسبت جمعیت مولد کار. بقیه باید کار کنند تا تمام جنبه های این افراد را تامین کنند. وقتی این شاخص بالا می رود، منابع جامعه بیشتر صرف آن می شود. سود فرزند بیشتربرای جامعه طبیعتا فواید بلندمدتی را در پی دارد.

مهاجرت نیروی کار باهوش ایران به خارج

وی در پاسخ به این سوال که چند درصد نیروی کار کشور مهاجرت کرده اند؟ تاکید کرد: درصدی از مهاجرت نیروی کار در وزارت بهداشت نداریم اما تعداد زیادی از نیروی کار باهوش کشور مهاجرت کرده اند.

حامد برکاتی در پاسخ به این سوال که این مهاجرت به کشور چه ضربه ای می زند؟ گفت: عملا خزانه ژنی کشور در حال خالی شدن است. درصد بالایی از افرادی که در المپیادها رتبه آورده اند، فارغ التحصیلان دانشگاه های ممتاز (تهران، شریف و...) و... مهاجرت می کنند و غرب نیز فرش قرمز زیر پای شان پهن می کند و امکانات خوبی در اختیارشان می گذارد چون آنها خزانه ژنی و آی.کیوی ایران هستند. در دراز مدت کشور ضرر می کند و خزانه ژنی افت می کند و در 15-20 سال گذشته سطح آی.کیوی کشور افت کرده است. آمارهای بین المللی نشان می دهد که سطح آی. کیوی ایران افت کرده و عمده دلیل آن نیز مهاجرت مغزهاست.

منبع: رکنا