کاخهای تهران در دست چه کسانی است؟
کاخ های تهران که در زمان سلسه پهلوی ایجاد شد در اختیار چه کسانی است
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ کاخهای تاریخی تهران عمدتا محل استقرار نهادهای حاکمیتی کشور است. کاخ سعد آباد که چهار دوره تاریخی قاجاریه، پهلوی اول، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی را به خود دیده اکنون محل استقرار کاخ کنونی ریاست جمهوری است و کاخ ملکه مادر نیز به ارگان ریاست جمهوری برای پذیرایی از مهمانان خارجی تبدیل شده است.
کاخ سلطنت آباد که در سال ۱۲۶۵ شمسی به فرمان ناصرالدین شاه بنا شده بود، اکنون محل استقرار پادگانهای نیروهای نظامی است. از «کاخ سلطنت آباد» عمارت حوضخانه، تالار آینه و برج سلطنت آباد به جای مانده تا همین یک دهه پیش کارهای تشریفاتی ارتش در آنجا انجام میشد.
کاخ نیاوران که در سال ۱۳۳۷ به دستور محمدرضا شاه پهلوی احداث شده در سال ۱۳۶۸ محل استقرار مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی بود، اما در سالهای بعد این کاخ به موزه تبدیل شد. این تنها کاخ تهران است که کاربری موزه دارد و عموم مردم از آن بازدید میکنند.
کاخ فرح آباد نیز ساختمانی متعلق به دوران قاجار در دوشان تپه تهران است. این کاخ بعد از انقلاب به تصرف سپاه درآمده و کاربری نظامی دارد. البته پس از چند سال این کاخ به موزه نیروی دریایی سپاه تبدیل شده، اما اجازه بازدید همگانی از آن داده نمیشود.
قصر یاقوت که به دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار برمیگردد، پس از انقلاب به مالکیت تامین اجتماعی درآمد و در سال ۱۳۳۶ با تصویب مجلس شورای ملی باغ این قصر و تأسیسات همراه با آن به سازمان بیمههای اجتماعی واگذار شده و به بیمارستان ریوی تبدیل شد و در دهه بعد بخشهای روانی و جراحی نیز به آن افزوده شد که در سال ۱۳۵۵ با تصویب مجلس، تبدیل به یک بیمارستان عمومی شد و اکنون بیمارستان و مرکز فوق تخصصی قلب دکتر لواسانی نام دارد.
عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد نیز ساختمانی از دوره قاجار است که در حال حاضر در محل پادگان نظامی سپاه درون حصار پادگان واقع شده است. دی ماه سال ۹۳ شورای شهر تهران در بازدیدی از این کاخ خواستار بازگشایی درهای آن به روی بازدیدکنندگان شده بود.
کاخ خرم نیز کاخ نیمه کارهای است که پیش از انقلاب قرار بود به عنوان کاخ ولیعهد در داخل شهر ساخته شود. پس از انقلاب این کاخ به عنوان بنیاد انقلاب مورد استفاده قرار گرفت.
عمارت بهارستان که محل کنونی مجلس شورای اسلامی است نیز عمارتی مربوط به سده ۱۳ خورشیدی است. این عمارت و مدرسه سپهسالار در کنار آن در دوره قاجاریه به دستور شاه بنا شدهاند.
ساختمان شماره نه وزارت خارجه نیز عملا بر بنای کاخ شهربانی واقع شده که در سال ۱۳۱۵ به عنوان ساحتمان شهربانی کل کشور توسط رضاشاه پهلوی راه اندازی شده است.
محل کنونی مجلس خبرگان رهبری نیز در کاخ سنا واقع شده که در دوران پهلوی دوم در نزدیکی کاخ مرمر توسط محمدرضا شاه پهلوی ساخته شده است.
ماجرای کاخ مرمر چیست؟
به گزارش رویداد۲۴ کاخ مرمر تهران در سال ۱۳۱۶ به دستور رضا شاه پهلوی در زمینی به مساحتی ۳۵ هزار متر مربع احداث شد. طراحی و ساخت این کاخ توسط معماری به نام لئون تادوسیان انجام شد. این کاخ به منظور محل کار و زندگی رضا شاه پهلوی بنا شد و بعدها فرزند او محمدرضا شاه پهلوی نیز از این مکان برای دیدار با نمایندگان کشورهای خارجی استفاده میکرد.
پس از ترور ناموفق پهلوی دوم در این مکان، کاربری آن تغییر کرد و در سال ۱۳۵۵ درهای آن به عنوان یک موزه به روی عموم باز شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، موزه پهلوی تعطیل شد و از این کاخ مدتی به عنوان مقر کمیته انقلاب اسلامی استفاده میشد. پس از آن این کاخ در اختیار روسای قوه قضاییه قرار گرفت تا اینکه در میانههای دهه ۱۳۷۰ با توجه به نیاز این کاخ به مرمت از سوی قوه قضاییه تخلیه شد و پس از مرمت مدتی این کاخ مدتی بیکاربرد ماند تا در سال ۱۳۷۶، مجمع تشخیص مصلحت نظام به این کاخ نقل مکان کرد.
هاشمی در خاطرات خود در سالهای قبل از ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام هم بارها به تعمیرات کاخ مرمر و مذاکراتش برای پیدا کردن نحوه مناسب استفاده از این کاخ اشاره کرده است. سال ۷۰ در این کاخ تعمیراتی برای تبدیل آن به محل تشریفات ریاست جمهوری انجام شده بود که بارها در خاطرات هاشمی به آن اشاره شده و تصاویر آن در مراسم رسمی دولت دیده شده است. به گفته خود هاشمی، تعمیر آن از زمان ریاستجمهوری آیتالله خامنهای شروع شده بود و برای اولین بار در آذر ۷۱، رفسنجانی از کریموف رییس جمهور ازبکستان در این کاخ پذیرایی کرد. پس از آن در بهمن ماه همان سال ساختمان تشریفات و کاخ مرمر محل استقبال از رابرت موگابه رییس جمهور زیمبابوه بود.
پیشنهاد استقرار مجمع در کاخ مرمر اولین بار توسط حسن حبیبی مطرح شده و به تایید آیت الله خامنهای رسیده بود. هاشمی در خاطرات خود در فرودین ۷۶ نوشته «دکتر [حسن] حبیبی آمد. راجع به دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام صحبت و قرار شد سمت دبیری مجمع را داشته باشند؛ قبلاً با آیتالله خامنهای توافق کرده بودم. پیشنهاد تأسیس مرکز ایرانشناسی و آییننامه مجمع را آورده است. قرار شد محل مجمع در کاخ مرمر باشد.»
او در اردیبهشت ماه سال ۷۶ در بخشی از خاطراتش به نقل مکان مجمع به کاخ مرمر اشاره کرده و گفته باید در آن روز برای مشخص کردن انواع به کارگیری اتاقها، به کاخ مرمر میرفته. هاشمی درباره تغییرات انجام شده در این کاخ در بخشی از خاطراتش گفته: ساحتمان کاخ مرمر با بازسازیهای انجام شده «حسابی لوکس» شده است.
مرداد ماه همان سال کاخ مرمر با نام جدید ساختمان قدس به مجمع تشخیص مصلحت تحویل شده است. اما بعد ها مجمع تشخیص آن را در اختیار بنیاد قرار داد.
منبع: رویداد24