تحلیل جلائی‌پور از بحران‌های اخیر ایران/ جامعه ایران تا اطلاع ثانوی جنبشی خواهد بود

وی با بیان این اعتقاد که «اعتراضات مردمی در ایران  حرکتی آگاهانه است و نباید به حرکت‌های کور تقلیلش دهیم» در تبیین ماهیت این اعتراضات گفت: همه اعتراضات را زیر یک قالب می آورند، در حالی که با وجود وجوه اشتراک‌شان باید به نقاط تفاوت‌شان توجه کرد. اسم جنبش اعتراضی را  روی همه آن‌ها می‌گذاریم، اشکالی ندارد، اما به تفاوت ها باید توجه کنیم. به چرایی آن هم باید توجه کرد.

این جامعه شناس با پیش بینی این‌که «حدس می زنم جامعه ایران تا اطلاع ثانوی جنبشی خواهد بود» مدعی شد: همه این خیزش‌ها ریشه در نارضایتی مردم دارد. مردم مشکل دارند و اعتراض می‌کنند. به جز استقبالی که از پیکر شهید قاسم سلیمانی کردند مابقی حضورشان در خیابان اعتراض به حاکمیت بود. اعتراضات همواره در جریان است، فقط گاهی اوقات به سطح جامعه می‌آید. این اعتراضات خصیصه‌های متفاوتی دارد. جنبش سبز جنبش مدنی بود، جنبش «رای من کو» بود. انرژی این جنبش بر این موضوع بود. به مطالبات پاسخی داده نشد.

وی با اشابه به زمینه‌های اعتراضات 10 روزه دی ماه 96  و نقش رسانه‌های غیر رسمی در انتشار زوایای این اعتراضات گفت: اعتراضات که تمام شد، دوباره همان شد که بود. همه گفتند این اعتراضات مهم است باید به آن توجه کنیم اما اتفاقی نیافتاد.

وی هم‌چنین با بیان این که «منشاء اتفاقات آبان 98 افزایش قیمت بنزین بود»  ابراز عقیده کرد: آبان‌ماه جنبش خودانگیخته معیشتی بود، من جنبش آبان را جنبش معیشتی می‌دانم کسانی بودند که از حرکتی نسنجیده آسیب دیدند.

این فعال سیاسی با اشاره به حضور میلیونی مردم در تشیع پیکر شهید قاسم سلیمانی گفت: آن حضور خیزشی بود در دفاع از ایران. ایرانیان دیدند ترامپ فرمانده ایران را زده احساس خطر کردند. قاسم سلیمانی فرمانده جنگ بود، با داعش جنگید و طرفدار فقرا بود .آمریکا فهمید اینجا سوریه نیست، ایران است . بزنی مردم کف نمی زنند و به خیابان می‌آیند. ایران که در برابر قدرت سخت امریکا نیرویی ندارد؛ ایرانیان قدرت نرمی را به رخ آمریکا کشیدند.  

این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به واکنش‌ها به سقوط هواپیمای اوکراینی نیز گفت: با اعتراضاتی که در ماجرای سقوط هواپیما رخ داد برخی می‌گفتند  جنبش دانشجویی بیدار شده است. اگر اینچنین  باشد که هزینه بسیار سنگینی است. آن سقوط و آن سکوت هر جامعه‌ای را ناراحت می‌کرد از جمله دانشجویان.

جلایی پور معتقد است: حرکت بعد از آن مثل بهار عربی بود، قرارها به سمت میدان آزادی بود مثل میدان التحریر. اما جمعیت بالا نگرفت.

این استاد جامعه شناسی معتقد است: همه این خیزش‌های مردمی را نمی‌توان در یک کاسه ریخت. این‌که چرا اتفاق می‌افتد یک عامل کوتاه مدت دارد، ماشه‌ای؛ عاملی است که اعتراضی را راه می‌اندازد. ممکن است باز هم اتفاق بیافتد.عوامل ریشه‌ای و بنیادین هم دارد. از دهه سی هرچه جلوتر می‌آییم جامعه ما مطالباتی‌تر شده و در معرض فساد است. اخیرا موبایلی هم شده است. یک زمینه مطالباتی اعتراضی در جامعه ما این است که با جامعه موبایلی صدایش اکو می‌شود.

وی با بیان این اعتقاد که «جوامع مطالباتی ما حکمرانی پر مدعا دارد» به شیوه اطلاع رسانی در مورد سقوط هواپیمای اوکراینی اشاره کرد و گفت: ما آنقدر نگران شدیم که جمعی جامعه شناس رفتیم به مقامات دولتی گفتیم دولت چرا نمی‌آید جلو، می‌گفتند سانحه است. چه کسانی می گفتند سانحه است؟ مقامات دولتی واقعا فکر می‌کردند سانحه است.

وی با اشاره به انتخابات پیش رو مجلس نیز مدعی شد: این طور که شنیدم ۱۶۰ صندلی و گرایش‌شان قطعی است. تندروهای اصولگرا هم تاییدشان می‌کنند.

این فعال سیاسی درباره برجام نیز تصریح کرد: ترامپ یک دفعه از برجام بیرون رفت و بحران اقتصادی را در جامعه ما تشدید کرد. این تحملی که ایران می‌کند قابل توجه است؛ چراکه ترامپ شدیدترین تحریم را علیه ما اعمال کرد.

وی در پایان گفت: مردم مشکل دارند. هر بخش یک مشکل دارد و هر بخش فرصتی پیدا کند، مشکلش را می‌گوید ./ ایسنا