برنامه های معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری برای همکاری با اپدیم / ابتکار: این که آمادگی داریم با مجموعه اپدیم در داخل ایران همکاری کنیم

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران ؛ از 40 بلای طبیعی شناخته شده در دنیا، 30مورد آن در ایران رخ می دهد. این آمار در حالی است که با تغییرات اقلیمی و سوء نیت از طبیعت، در آینده کشورمان هم مانند دیگر نقاط دنیا با بلایای طبیعی نوظهور دیگری هم مواجه خواهد  شد. به همین علت و در راستای پاسخگویی به نیازهای فعلی و آینده منطقه و کشورمان در زمان قبل و بعد حوادث طبیعی مرکز «اپدیم» تاسیس شد. این مرکز با هدف خدمت‌رسانی در زمینه اطلاعات بلایا به ویژه زلزله برای کشورهای عضو «اسکاپ» راه‌اندازی شده و تلاش دارد مدیریت دانش، ظریف‌سازی، انتقال دانش فنی و تجارب موفق سایر کشورها در قالب همکاری‌های جنوب - جنوب در راستای افزایش تاب‌آوری در زمینه بلایا و کاهش خطرات آن انجام وظیفه کند.

14 سال تلاش برای تاسیس مقر آسیا و اقیانوسیه توسعه مدیریت اطلاعات بلایا یا همان اپدیم و استقرار آن در ایران خود گویای اهمیت حضور این مرکز در کشورمان است. اما این حضور چگونه می تواند اپدیم را به اهدافش در ایران برساند؟ نقش مشارکت مردمی در این میان  چقدر است؟  این استقرار چه تاثیری در ارتقا وجه بین المللی ایران دارد؟ پاسخ این سوالات را در گفت و گو با معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور جستجو کردیم که در ادامه می خوانید.

اهداف مورد نظر اپدیم از جهت نگاه نجات بخشی که به انسان و طبیعت دارد بسیار متعالی است. به نظر شما با وجود تفاوت دیدگاه ها میان کشورها که همیشه بوده و هست، می توان به کارکردهای اپدیم امیدوار بود؟

خیلی می توان امیدوار بود چرا که اپدیم بر روی اشتراک جوامع تکیه دارد. حوادث دردها و رنج های زیادی برای افراد ایجاد می کند. نقطه اشتراک این موضوع دردها و رنج های مردم و جوامع است. برای رفع و التیام دردها و رنج ها بهترین راه همین همکاری کشورها است. حتی کشورهایی که با هم اختلاف دارند یا تجربه رنج و درد دارند و یا شاهدش بوده اند. هیچ کس در دنیا فاجعه زلزله بم یا سونامی اندونزی را فراموش نخواهد کرد. این یعنی حس مشترک بشری و اپدیم با تکیه بر همین اشتراک بهترین موضوع برای همکاری است.

با توجه به رقابت های سیاسی و اقتصادی میان کشورها و تحریم هایی که ایران با آن مواجه است، شما به عنوان عضوی از هیات دولت فکرمی کنید وجود مرکزی از سازمان ملل در ایران در ارتقا وجه بین المللی ایران موثر است؟ 

امروز یکی از مولفه های مهم توسعه پایدار مسئله مدیریت بحران است و اینکه کشورها توانمندی لازم را برای پاسخ به حوادث طبیعی و یا بحران ها داشته باشند. حوادث طبیعی هم به دلایل مختلف از جمله بحث تغییر اقلیم رو به افزایش است. مثل وقوع سیل ها و طوفان ها که به دلیل بهره برداری بی رویه از طبیعت زیاد داریم از آن طرف در مناطقی از آسیا از جمله ایران ریسک حوادث بالا است. لازمه مقابله با این حوادث این است که کشورها بتوانند آمادگی در برابر پاسخ به حادثه و تبادل اطلاعات برای پیشگیری و حفظ طبیعت داشته باشند. 

اینکه چقدر اپدیم می تواند در ارتقا وجه ما موثر باشد بستگی دارد به اینکه ما خودمان چقدر خوب کار کنیم. نفس افتتاح مرکز خیلی مهم است ولی تازه کار شروع شده است. اگر خوب کار کنیم و اگر مدیر این مرکز جدی باشد و دستگاه هایی که در این حوزه حضور دارند در کار جدی باشند و برای رسیدن به اهداف اش  تلاش کنند، دستگاه ها و بخش های  دولتی و غیردولتی ایرانی جدی باشند و اهمیتش را درک کنند حتماً می‌تواند موثر باشد چرا که ایران  در بعد علمی و پژوهشی و مطالعاتی و مدیریت بحران تجربیاتی بسیار خوبی دارد می تواند به تبادل تجربیات علمی کمک کند. تجربیات و همگرایی بین کشورها هم در این بین بسیار مهم است.

دولت چه کمک هایی می تواند به اپدیم کند و متقابلا چه استفاده ای از حضور این مرکز داشته باشد؟

مهمترین کمکی که دولت می تواند داشته باشد این است که در گام اول جایگاه اپدیم را به رسمیت بشناسد و آن را حمایت کند. سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور خارجه که متولیان اصلی حضور اپدیم در ایران هستند حتما موافقت نامه هایی که این مرکز با دستگاه‌های مختلف دارد را تسهیل کنند.

 متقابلا اپدیم هم می تواند به ایران خیلی کمک کند و به جز آسیا تجربیات همه کشورها و سازمان های بین المللی را برای ما بیاورد. متاسفانه ما در بحث پیش‌بینی ریسک هم مدیریت و هم سیستم های مانیتورینگ مثل هواشناسی و زلزله و تغییر اقلیم نیازمند کار زیادی هستیم اپدیم خیلی می‌تواند در رساندن سریع این اطلاعات به ما موثر باشد. ایجاد ارتباط میان مراکز دانشگاهی و پژوهشی کشورهای منطقه و دنیا می تواند از کارهایی باشد که اپدیم انجام می دهد. البته الگوی مشارکت مردمی هم در این زمینه بسیار مهم است.

مشارکت مردم  چگونه می تواند اپدیم را به اهدافش نزدیک کند؟

مشارکت مردم خیلی مهم است زمانی که نماینده مردم تهران در شورای شهر بودم یکی از کارهایی که در کمیته محیط زیست دنبال می کردیم بازدید از مراکز بحران تهران بود. به خاطر دارم در یکی از این بازدیدها از شبکه ای بازدید کردیم به نام دوام که عمدتا با مشارکت و حضور فعال زنان بود. افراد در این گروه ها به صورت مستمر تحت آموزش های لازم برای مقابله با حوادث مثل آتش سوزی، سیل و زلزله قرار می گرفتند. اگر بتوانیم در شهرها و مناطق شبکه ای از مردم آموزش دیده متناسب با حوادثی که آن شهر و منطقه را تهدید می کند، داشته باشیم بسیار مهم و موثر است.

این اتفاق مهمی است اگر بتوانیم تجربه تهران را برای شهرهای دیگر ایران و حتی منطقه و آسیا منتقل کنیم حتما این تجربیات موفق در بقیه نقاط آسیا و کشورهای دیگر دنیا هم هست و این تبادل می تواند بسیار موثر باشد. حتما ما و کشورهای دیگر جاهایی اشتباهاتی هم داشته ایم با این تبادل اطلاعات می توانیم از اشتباهات هم بیاموزیم و تکرار نکنیم.

زنان در مقابله با حوادث طبیعی و کاهش آسیب های آن چقدر می توانند کمک کننده باشند؟

زنان در خانه و خانواده نقش کلیدی دارند برای همین نقش آنها در مقابله از آُسیب ها و بلایای طبیعی بسیار مهم است. اگر به این نقش بها دهیم قطعا در مدیریت بحران به خوبی جواب می دهد.

همان گروه های دوام که گفتم و با مشارکت زنان بود این یک تجربه موفق است که می تواند به کار آید. بحث توان افزایی زنان و آموزش آنها بسیار مهم است به ویژه مسئله خانواده در این زمینه حائز اهمیت است. به جای اینکه نگاه مان فردی باشه خانواده را گروه هدف قرار دهیم اثربخشی مان هم بیشتر می شود  چرا که به جای کمک به یک فرد به چند نفر کمک می  شود. این موضوع هم کمک به حفظ خانواده است و باعث انسجام این نهاد می شود و هم باعث آمادگی یک نهاد در برابر آسیب ها می شود و تاب آوری را بالا می برد.

برنامه های معاونت شما در این زمینه چیست و چه همکاری می توانید با اپدیم داشته باشید؟

قطعاً می تونیم تعامل داشته باشیم و خیلی هم از این موضوع استقبال می‌کنیم. یکی از بحث هایی که معاونت زنان دارد و روی آن کار کرده و امسال نقشه راه را تهیه کرده است موضوع تاب آوری است. اگر چه این تاب آوری اجتماعی و در مقابل آسیب های اجتماعی است ولی فکر می‌کنم یکی از کارکردهای مهم در مقابله با بحران ها و آسیب های طبیعی همین بحث باشد. تاب آوری در بحث بحران ها مفید و مهم است چرا که یک بخش مهم در مدیریت بحران این است که افراد چطور بتوانند مقابل آسیب ها و صدمات تاب آور باشد، از لحاظ روحی و روانی صبور و مقاوم باشند و هم بتوانند مشکل را خوب بشناسند و هم راه حل آن را پیدا کنند.

علاوه بر این که آمادگی داریم با مجموعه اپدیم در داخل ایران همکاری کنیم می توانیم تجربه خود را در اختیار بقیه کشورهای آسیا هم قرار دهیم. حتی می توانیم موضوع تاب آوری اجتماعی را به عنوان یک راه حل برای مقابله با آثار بحران ها مطرح کنیم./ خبرانلاین

سایت معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری