در پارک ملی گلستان چه میگذرد؟ گلستان دیگر پارک ملی ندارد؟!

اینکه افزایش ۱۵ درصدی جمعیت حیات وحش در پارک ملی گلستان قرار است تاییدی باشد بر موفقیت مدیریت مستقل این زیستگاه را می‌توان در اظهارات هوشنگ ضیایی، کارشناس ارشد دامپروری و مشاور سازمان حفاظت محیط زیست دریافت که روز گذشته در توضیح چرایی افزایش ۱۵ درصدی حیات وحش در پارک ملی گلستان به رسانه‌ها گفت: هفت هشت ماه است که داریم قوانینی را که یونسکو تصویب کرده و گفته حفاظت باید با مشارکت مردم انجام می‌شود را پیاده می‌کنیم.

اما موضوع مدیریت مستقل پارک ملی گلستان از کجا آغاز شد، نقش مشارکت مردم در آن چیست و چه تاثیری در روند حفاظت از پارک ملی گلستان داشته است؟

دی ماه سال ۹۶ در نخستین روز‌های کاری سید مناف هاشمی استاندار گلستان، با حضور نمکی مشاور عالی رییس سازمان حفاظت محیط زیست، ظهرابی معاون محیط زیست طبیعی سازمان و عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان، با حکم عیسی کلانتری رییس سازمان حفاظت محیط زیست، «مهدی تیموری» به عنوان رییس جدید پارک ملی گلستان از استان کویری یزد کار خود را در گلستان آغاز کرد.

از ابتدای امر بسیاری از کارشناسان و پیشکسوتان محیط زیست بر این عقیده بودند که وی به دلیل عدم شناخت کافی از اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و شناخت کم از محیط زیست استان، مدیریت درستی نخواهد داشت و با چالش مواجه خواهد شد تا اینکه اختلافات مابین عبدوس و تیموری در نحوه مدیریت در پارک ملی گلستان بالا گرفت که طبق اظهار نظر عبدوس آقای تیموری خودش را صاحب اختیارات ویژه می‌بیند و این ناهماهنگی‌ها باعث آسیب رسیدن به نحوه مدیریت در پارک ملی گلستان شد، به نوعی که عبدوس برای جبران سرپیچی‌های تیموری از دستورات وی، اسناد اداری و مالی (هزینه‌های بنزین و هزینه‌های ترمیم راه رنگی در جنگل) پارک ملی گلستان را با تاخیر پرداخت می‌کرد.

عبدوس با ابلاغی حمیدرضا نجاری را به سمت معاون پارک ملی گلستان منصوب کرد، ولی تیموری با عدم تمکین از این حکم اعلام کرد که تعیین معاون برای پارک ملی از اختیارات وی است. تمام این رفتار‌ها از سوی رییس جدید پارک ملی گلستان این نکته را خاطر نشان می‌کرد که جدایی پارک ملی گلستان در حال رقم خوردن است.

در این میان علی‌رغم انکار‌های عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان مبنی بر عدم جدایی پارک ملی گلستان از استان گلستان، نامه‌هایی از حمید ظهرابی معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست در فضای مجازی منتشر شد که سازمان حفاظت محیط زیست در خواست جدایی مدیریت پارک ملی گلستان از استان گلستان و زیرمجموعه شدن این پارک در مجموعه معاونت محیط طبیعی سازمان را دارد.

ماجرای صوت منتشر شده از عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان چیست؟

در این فایل صوتی امیر عبدوس از تماس تلفنی و فشار‌های دفتر دکتر کلانتری مبنی بر جدایی و استقلال پارک ملی گلستان بر وی می‌گوید و عنوان می‌دارد که به من دستور داده شد که یا مساله استقلال پارک ملی را در استان گلستان انجام داده یا باید از مدیریت محیط زیست استان گلستان خداحافظی کند که عبدوس ترجیح می‌دهد که تیم دکتر کلانتری را همراهی کند.

اما ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود و عبدوس عنوان می‌دارد که پس از تماس دفتر دکتر کلانتری و در خواست استقلال پارک ملی گلستان، من با ظهرابی معاون محیط طبیعی سازمان تماس گرفتم و عنوان کردم که به این صورت نمی‌شود کار کرد که ظهرابی به گفته «من هم در موارد متعدد با آقای نمکی اختلاف سلیقه داشتم، اما دکتر کلانتری همیشه حق را در تصمیم گیری به دکتر نمکی داده و از سیاست‌های ایشان دفاع می‌کرد، که ما هم مجبوریم از این سیاست‌ها دفاع کنیم تا این زمان بگذرد.»

اما نکته دیگر شنیدنی در این فایل صوتی بحث هیات امنایی پارک ملی گلستان است که عبدوس عنوان می‌دارد ظهرابی با زیرکی و ترفندی خاص، احکام را از هیات امنا به شورای راهبری تغییر داده و نکته جالبتر اینکه تاکنون احکام صادر شده با امضای ظهرابی به هیچ یک از اعضای شورای راهبری تحویل نشده است که این از نکات گنگ و مبهم این ماجراست.

عبدوس از فشار‌های سازمانی برای پذیرش این موضوع اشاره می‌کند و عنوان می‌دارد که برای پذیرفتن استقلال پارک ملی گلستان سکوت کرده، اقدامی که مصداق بارز این مثال قدیمی که می‌گویند «سکوت علامت رضاست» تعبیر می‌شود و با این کار حضور و مدیریت خود در راس محیط زیست استان گلستان را با استقلال و جدایی پارک ملی گلستان معامله کرده است.

اما چرا رییس پارک ملی گلستان با ابلاغ رییس سازمان حفاظت محیط زیست انتخاب شد و چرا طرح استقلال پارک ملی گلستان شکل گرفت را باید در مصاحبه اخیر دکتر نمکی، مشاور عالی رییس سازمان محیط زیست با خبرگزاری ایرنا مشاهده کرد که وی عنوان داشت ۱۸ هزار قوچ و میش اوریال پارک ملی گلستان در قبل از انقلاب به کمتر از ۳ هزار راس رسیده است که این نشان از عدم صدور پروانه شکار و ضعف مدیریت در اداره پارک ملی گلستان است حال آنکه این گفته‌ها از نظر فنی توسط کارشناسان صاحب امر رد شده و علت این کاهش جمعیت را خلع سلاح محیط بانان این پارک ملی در سال‌های ۵۷ تا ۶۱، واگذاری سلاح‌های شکاری مجاز و به تبع آن وجود سلاح‌های غیرمجاز در روستا‌های حاشیه پارک ملی، تعطیلی تعدادی از پاسگاه‌های محیط بانی پارک ملی به دلیل کمبود نیروی اجرایی و کاهش بودجه برشمرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان، مدتی پیش، مدیریت هیات امنایی پارک ملی گلستان را طلیعه آشتی جوامع بومی و محیط زیست خوانده و ضمن مثبت ارزیابی کردن این طرح جزییات آن را شرح داده بود حال آنکه در این فایل صوتی از دور زدن اعضای هیات امنا و سلب اختیار تصمیم گیری اعضای این شورا بوده و سیاست یک بام و دو هوا را دنبال کرده که حکایت از ناقص بودن اجرای این طرح دارد حال آنکه اطاعت بی قید و شزط از دستورات مقام مافوق برای استقلال پارک ملی گلستان و تبدیل زیستگاه شاخص به حیاط خلوت مستقل بسیاری از علاقه‌مندان است.

اما سوالاتی در این میان مطرح است و باید مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان به آن پاسخ دهد این است که چرا با وجود اینکه نسبت به این طرح معترض بوده، اما به خاطر حفظ موقعیت سازمانی تن به اجرای این طرح داده است؟

چرا آماربرداری پاییزه حیات وحش در سال ۹۶ قبل از مراسم معارفه رییس جدید پارک ملی گلستان بدون حضور کارشناسان محیط زیست گلستان که هر ساله این طرح را برگزار می‌کردند برگزار شد حال آنکه به گواه بسیاری از افراد حاضر در سرشماری مسیر‌های هر ساله سرماری سالیانه به صورت کامل آماربرداری و پیمایش نشد؟

چرا علیرغم حضور بیش از یک سال عبدوس به عنوان مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مشکل بیسیم استان حل نشد و عدم قطع ارتباط زادیویی در حادثه شهید شدن یکی از محیط بانان خدوم پارک ملی نقش داشت. حال آنکه اگر ارتباط رادیویی برقرار بود شاید با درخواست نیروی کمکی این اتفاق رخ نمی‌داد.

چرا مشکلات خودرویی پارک ملی گلستان حل نشد و به نقل از منابع آگاه خودروی محیط بانی میرزابایلو دقیقا در زمان شهادت محیط بان باشقره به دلیل نقص فنی در سیستم صفحه کلاچ در محل محیط بانی زمینگیر شد و امکان انتقال نیرو‌ها به محل حادثه را نداشت؟

چرا به رغم صدور ابلاغ معاونت برای حمیدرضا نجاری از سوی عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان، رییس پارک ملی گلستان از پذیرش این حکم سر باز زد؟ حال آنکه طبق گفته دکتر نمکی در مراسم شصتمین سال تاسیس پارک ملی گلستان، امیر عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان به عنوان قائم مقام رییس سازمان در اجرای استقلال پارک ملی گلستان بوده حال آنکه شواهد و قرائن حکایت از موارد دیگری دارد.

چرا وعده‌های دکتر نمکی مشاور عالی رییس سازمان محیط زیست در اختصاص ۳۰ میلیارد تومان بودجه در سال ۹۷ به این پارک ملی تاکنون تحقق نیافته است؟