ارتباط بین استیضاح بطحایی و زبان روسی چه بود؟!

به گزارش دیده بان ایران؛ هفته گذشته یکی از نمایندگان در جلسه علنی مجلس از تدریس زبان روسی در مدارس انتقاد کرد. ماجرا از آنجا شروع شد که چندی پیش وزیر آموزش و پرورش پیشنهاد داد زبان روسی می‌تواند به عنوان زبان دوم در مدارس ایرانی انجام شود. این ایده در سفر بطحایی به روسیه و دیدار با همتای روسی او مطرح شد.

سفرهای خارجی برای وزرای آموزش و پرورش آنچنان مرسوم نیست؛ مگر گاهی برای حضور در همایش‌ها و نشست‌های بین‌المللی. سید محمد بطحایی نیز با دعوت رسمی وزیر آموزش روسیه، به منظور شرکت در اجلاس بین‌المللی ICT در روسیه حضور پیدا کرد بود.

او در دیدار با وزیر آموزش و علوم روسیه از آمادگی وزارتخانه آموزش و پرورش ایران برای لحاظ کردن زبان روسی به عنوان زبان دوم در برخی مدارس خبر داد و تاکید کرد: دنبال این هستیم تا انحصار زبان انگلیسی را به عنوان زبان دوم مدارس بشکنیم.

بطحایی در دیدار با رییس کمیته آموزش و علوم دومای روسیه هم گفته بود که دولت ایران قصد دارد انحصار زبان انگلیسی به‌عنوان زبان دوم شکسته شود و سایر زبان‌ها به‌ویژه زبان روسی نیز در ایران گسترش یابد.

#زبان_روسی

همین اعلام آمادگی و استقبال مقامات روسی از چنین پیشنهاداتی آغاز ماجرا برای بطحایی در داخل کشور بود. ایده او در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها به سرعت منتشر شد و بسیاری درباره آن اظهارنظر کردند؛ از هنرمندان تا کارشناسان آموزشی و به مزاح و طنز یا به جد و نقد درباره آن نوشتند. حتی #زبان_روسی هشتگ داغی شد تا آنجا که وزیر مجبور شد از همان روسیه درباره این اعلام آمادگی توضیح دهد. بطحایی پیش از آنکه پایش به ایران برسد، شفاف‌سازی کرد و گفت: ‌در بازدید از مدرسه‌ای در روسیه متوجه شدم متاسفانه دانش آموزان روس نسبت به فرهنگ و زبان ایران کاملا بیگانه هستند. آقای نیکونوف رئیس کمیته آموزش دومای روسیه گفت آمادگی دارند تا زبان فارسی مانند زبان چینی در برخی از مدارس روسیه به عنوان زبان دوم آموزش داده شود

این ایده، خام یا پخته، فکرشده یا فی‌البداهه، انتقاداتی به همراه داشت

.

وزیر در ادامه توضیحات توییتری خود با اشاره به اینکه "عمل متقابل، شرط اصلی در هر تفاهم‌نامه بین‌المللی است"، چنین نوشت: گسترش آموزش زبان روسی در ایران منوط به آموزش زبان فارسی در روسیه است. آشنایی با فرهنگ ایرانی در کتاب‌های درسی دانش‌آموزان روسی نیز از دیگر موضوعات تفاهم‌نامه آتی است. تلاش می‌کنیم آموزش زبان‌های خارجی در مدارس متنوع شود و براساس قانون، شرایط آموزش زبان‌های فرانسوی، آلمانی، روسی و اسپانیایی در کنار زبان انگلیسی فراهم شود.

با این حال این ایده، خام یا پخته، فکرشده یا فی‌البداهه، بر اساس عمل متقابل در هر تفاهم‌نامه بین‌المللی یا با توجه به حساسیت‌های داخلی، انتقاداتی به همراه داشت.

زمانی که تعدادی از نمایندگان طرح استیضاح بطحایی را در مجلس کلید زدند، همین پیشنهاد او در روسیه به عنوان یکی از محورهای استیضاح دامنش را گرفت

بطحایی حتی پس از بازگشت به ایران ناچار شد مجددا توضیح بدهد که منظورش آن نبوده که زبان روسی زبان دوم مدارس در ایران شود و گفت: منظور ما این نبوده است که آموزش زبان روسی به عنوان زبان دوم و اجباری انجام شود بلکه بحث ما این است که چرا باید شرایطی را ایجاد کنیم که تدریس زبان خارجی به شکل انحصاری مربوط به زبان انگلیسی باشد؟

با این وجود توضیحات بطحایی نتوانست عده‌ای را در مورد ایده تدریس زبان روسی قانع کند و چند ماه بعدتر زمانی که تعدادی از نمایندگان طرح استیضاح او را در مجلس کلید زدند، همین پیشنهاد وزیر در روسیه به عنوان یکی از محورهای استیضاح دامنش را گرفت؛ "بی توجهی به زبان مادری و ایجاد زمینه‌های افتراق در کشور بجای وفاق ملی و تاکید بر زبان روسی".

پس از منتفی شدن استیضاح وزیر، نادر قاضی‌پور در نطق میان دستور خود با انتقاد از رویکرد دولت در نطق میان دستور خود، تاکید کرده بود که تدریس زبان ترکی باید در مدارس به جای زبان روسی انجام شود.

گزارشی درباره اجبار تدریس زبان روسی در مدارس به مجلس نرسیده است

ولی آیا اصلا در مدارس ایرانی زبان روسی تدریس می‌شود؟ نادر قاضی‌پور درباره محتوای این قسمت از نطق خود با اشاره به تاریخ روابط ایران و روس می‌گوید: این موضوع حتی در حد ایده هم نباید از سوی وزیر آموزش و پرورش مطرح می‌شد.

ولی سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس پاسخ شفاف‌تری می‌دهد و در گفت‌وگو با خانه ملت می‌گوید چنین گزارشی به این کمیسیون نرسیده؛ در کمیسیون نیز درباره این موضوع بحثی صورت نگرفته است.

میرزاده توضیح می‌دهد: بحث‌های اجرایی همچون اینکه کدام زبان خارجی در مدارس تدریس شود، به دولت مربوط می‌شود.

در قانون اساسی نیامده که زبان خارجی مدارس حتما باید انگلیسی باشد، بلکه به تشخیص دولت است

وی ادامه می‌دهد: در قانون اساسی کشور نیامده که زبان خارجی مدارس حتما باید انگلیسی باشد، تشخیص دولت است که ضرورت دارد دانش‌آموزان کدام زبان را آموزش ببینند و همان را در نظام آموزشی می‌گنجاند.

احمدی لاشکی نایب رییس کمیسیون آموزش مجلس نیز در گفت‌وگو با خانه ملت با اشاره به جلسه بررسی طرح استیضاح وزیر در این کمیسیون در این باره می‌گوید: برخی در جلسه به وزیر گفتند شما الزام کردید که زبان روسی زبان دوم مدارس ایرانی شود؛ اما آقای وزیر تکذیب کرد.

وی ادامه داد: حرف وزیر این بود که زبان خارجی فقط زبان انگلیسی نیست؛ الان زبان‌هایی همچون فرانسه، اسپانیولی و ایتالیایی قابل تدریس است و حتی در کنکور هم دانش‌آموزان می‌توانند زبان خارجی خود را انتخاب کنند لذا اینکه زبان روسی هم به عنوان یکی از زبان‌ها تدریس شود، ایرادی ندارد.

احمدی لاشکی تاکید می‌کند که گزارشی به کمیسیون آموزش مجلس نرسیده که در مدارس به اجبار زبان روسی تدریس شود./خانه ملت