آنهایی که امام می‌گفت افعی‌های خوش خط و خال هستند حالا مدعی حوزه انقلابی شده اند

به گزارش دیده بان ایران به نقل از خبرآنلاین وی گفت تفکر سکولار به نوعی از تفکر اطلاق می شود که قائل به جدایی دین از سیاست و یا دین از دنیا است و فرقی نمی کند جدا کننده آن ضد دین باشد یا ضد سیاست. در عرصه تفکر شیعی ما که دین حداکثری هستیم و درحوزه علمیه حتی کسانی که به لحاظ منابع فقهی و کمبود نصوص در فتوی دچار محدودیت می شوند ولی در مقام نظر خواهان جضور حداکثری دین در عرصه زندگی اجتماعی هستند. مهاجرنیا افزود: برخی از مراجع که نتوانسته اند به ولایت مطلقه فقیه هم فتوا بدهند ، همان ها خواهان رعایت دین در همه سطوح حکومت اسلامی هستند. امروز شما مراجع موجود را ببینید حضرات آیات عظام مکارم شیرازی ، وحیدخراسانی ، صافی گلپایگانی ، جوادی آملی ، سبحانی تبریزی و دیگران دنبال این نیستند که دین را از سیاست جدا کنند بلکه اینها مدام گلایه و انتقاد دارند که در برخی از جاها جانب دین رعایت نمی شود. بنابراین نسبت سکولار به اینها جفا است. چطور می شود کسی را که دائماً دارد در عرصه سیاست اسلامی حرف می زند، کتاب می نویسد ، فتوا می دهد و انتقاد می کند این را ما سکولار بنامیم . بله اگر مراد آقایان این است که در خط فکری آنها نیستند و سیاست بازی و حدود خط بازی آنها را رعایت نمی کنند ، البته این تعریف دیگری از سکولاریسم می شود. 

تعبیر حوزه سکولار تعبیر مشکوکی است
وی با بیان این که برخی می خواهند همه ناکارآمدی های نظام را بر سر حوزه خراب کنند، افزود : حوزه علمیه امروز از فرط دین داری ممکن است واژه تحجر به آن بچسبد ولی صفت سکولار به هیچ وجه به حوزه علمیه نمی چسد و این جریانی که حوزه را متهم به سکولار بودن می کند حرکت مشکوکی است.
حجت الاسلام والمسلمین مهاجرنیا به نقش های راهبردی حوزه های علمیه در شرایط کنونی پرداخت و گفت: من هم معتقدم که در جنگ راهبرد ها حوزه مسؤولیت راهبردی دارد و امروز وقت پاسخ گویی حوزه است نه وقت سؤال و حوزه باید در مقابل شبهات و ناکارآمدی ها و فقدان نظریه کلان به میدان بیاید و پاسخ بگوید ولی این که بگوییم حوزه سکولار شده است هم سخیف و هم مشکوک بود.

وی نقش حوزه های علمیه را در جنگ راهبردها بسیار راهبردی دانست و گفت: جایگاه حوزه علمیه در جنگ راهبردها خط مقدم ما است و تأکیدهایی که رهبر معظم انقلاب اسلامی روی حوزه انقلابی کردند هم ناظر به همین این است ولی متأسفانه حوزه انقلابی توسط همین جریانی که امروز صدایش بلند است،مصادره و تحریف شده است.

شکستن قداست حوزه راهی است که اروپا در قرون وسطی رفت
حجت الاسلام والمسلمین مهاجرنیا افزود: ضمن این که حوزه مسؤول است و باید نظریه پردازی کند و نظام را تقویت کند از آن طرف هم مطالبه از حوزه باید حساب شده باشد و در این شرایطی که قبح همه چیز را شکسته ایم نباید قداست و اقتدار حوزه را بشکنیم که این خیلی خطرناک است؛ زیرا در اروپا آخرین چیزی که شکست اقتدار کلیسا بود که همه چیز را دگرگون کرد.
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به جریان مدعی حوزه انقلابی که در سال‌های اخیر فعالیت های زیادی را در حوزه انجام می دهند، اظهار داشت: این حرکت ها باعث خلط مبحث می شود و کسانی که در اوایل انقلاب، انجمن حجتیه را به راه انداختند و قبل از انقلاب ماجرای چراغانی نیمه شعبان را بر پا کردند و امام از آنها به عنوان افعی های خوش خط و خال یاد می کرد ، حالا برخی از آنها مدعی حوزه انقلابی و سکولار شدن حوزه علمیه هستند و امروز خیلی کار سخت شده است که بخواهیم خطوط فکری را در حوزه از هم جدا کنیم.

وی با بیان این که کسانی که با نظام اسلامی مشکل و زاویه داشتند امروز مدعی نظام و طلبکار و شده اند، افزود: حوزه انقلابی که مقام معظم رهبری فرمودند دارای چند ویژگی است :
اول پر تحرکی و بالندگی و پویایی و پاییندی به آرمان های انقلاب است.
ویژگی دوم حوزه انقلابی، ورود به عرصه عمل و کنش فعالانه می باشد. حوزه علمیه باید درهمه عرصه ها همانند انتخابات ها کنش فعالانه داشته باشند و به جامعه خط دهی کند نه این که به دنبال احزاب راه بیفتند و اعتبار خود را خرج یک حزب خاص کند.
ویژگی سوم پاینبندی به انقلاب اسلامی به معنی رفتار عادلانه، خردمندانه، دقیق، دلسوزانه، منصفانه، قاطعانه، و بدون رودربایستی است.

انقلابی گری در حوزه مراتب دارد و نباید نگاه حصری یا صفر ویا صد به آن داشت
این پژوهشگر مسائل سیاسی با اشاره به این که انقلابی بودن دارای مراتب متفاوتی است و مقول به تشکیک است، گفت: ما نباید نگاه صفر و صدی به مقوله انقلابی بودن داشته باشیم و بگوییم که فلان فرد یا جناح یا انقلابی است و یا ضد انقلاب؛ انقلابی بودن از نگاه مقام معظم رهبری درجاتی دارد که برخی در درجه اعلای آن هستند و برخی هم مراتب پایینی از انقلابی بودن را دارا هستند و نمی شود همه را از دایره انقلابی بودن خارج کرد.
وی با اشاره به توسعه معنای انقلابی توسط مقام معظم رهبری گفت ایشان از انقلابی مثبت و انقلابی منفی نام برده اند و می فرماید : انقلابی مثبت کسی است که در عرصه نظر و عمل انقلابی است ولی انقلابی منفی فقط در عرصه نظر انقلابی است و در عمل، انقلابی عمل نمی کند ولی نمی شود گفت که او انقلابی نیست و ضد انقلاب است.
مهاجرنیا در ادامه تصریح کرد: حوزه اگر می خواهد نقش راهبردی خود را نشان دهد باید به میدان بیاید و اولین کاری که می کند باید تولید فکر و اندیشه کند زیرا جامعه ما مبتنی بر دین است و متولی دین در جامعه حوزه علمیه است؛ بنابراین حوزه علمیه باید به سمتی برود که احکام را تبدیل به الگو و مدل زندگی کند.

وی ایجاد نشاط اجتهادی، تولید فکر علمی و دینی را از شاخصه های راهبردی حوزه تولیدگر علم دانست و گفت: تولید علم دینی مشکلاتی دارد و اولین مشکل این است که ما نقشه جامع علمی در حوزه نداریم و هنوز مسیر سنتی حوزه را ادامه می دهیم؛ دوم این که جایگاه حوزه در تولید علم مشخص نیست، سوم ضعف شدید در مهندسی علم، مدیریت علم و ساماندهی پژوهشگران داریم.
استاد حوزه و دانشگاه چهارمین مشکل در تولیدگری علمی حوزه علمیه را گسست میان واقعیات و نیازها با دستگاه تولید اندیشه دانست و ابراز کرد: امروز تولید اندیشه در حوزه علمیه متناسب با نیازهای جامعه نیست و با نیازهای جامعه ناهمخوانی دارد و بی توجه به واقعیات است.

وی با اشاره به عدم آینده نگری در نقشه علمی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: حوزه سنتی ما به آینده نگری توجهی نداشته است و نظام ما هم به همین گرفتاری دچار شده است؛ امروزه باید قدرت آینده نگری در حوزه ایجاد شود و ما باید وضعیت جامعه در بیست سال آینده را پیش بینی کنیم و حوزه باید انواع برنامه ریزی را برای آینده داشته باشد.

حوزه باید با تقویت فلسفه و کلام، آینده را پیش‌بینی کند
مهاجرنیا با اشاره به موانع آینده نگری در حوزه اظهار داشت: اصولا ما در حوزه علمیه نص محور هستیم و همیشه خوبی ها را پشت سر خود داریم و مدینه فاضله ما در گذشته است و نگاه به گذشته داریم و هر جا کم می آوریم می گوییم ما در گذشته این جوری بودیم.

وی دومین مانع آینده نگری حوزه علمیه را کنش انفعالی دانست و گفت: حوزه علمیه رسالت اصلی خود را فقه می داند و ویژگی فقه واکنشی بودن و انفعالی بودن است زیرا فقه دانش پسینی است و هیچ گاه پیشاپیش نظریه نمی دهد بر خلاف فلسفه که پیشاپیش نظریه می دهد.

پژوهشگر مسائل سیاسی با بیان این که کلام ما در حوزه تضعیف شده است و بار روی فقه آمده است، تصریح کرد: امام راحل هم انقلاب اسلامی را با رویکرد کلامی شروع کرد و اول اعتقادات مردم را قوی کرد و بعد به سراغ استفاده از فقه و تکلیف رفت و احکام را بیان کرد.

وی مانع سوم آینده نگری حوزه علمیه را راحت طلبی دانست و گفت: در حوزه سرانه تولیدگری و علم، پژوهش تولیدی ما کم است و در زمینه نظریه پردازی پای کار نیستیم.

حجت الاسلام والمسلمین مهاجرنیا اولین وظیفه حوزه را حلقه پیوند میان دین و نظام اسلامی دانست و گفت: ما امروز در شرایطی قرار داریم که دنیا متناسب با ما نیست و ما مسؤولیت و رسالت داریم که کار کنیم و کارآمدی دین را در اداره جامعه به دنیا نشان دهیم و این کار بسیار سختی است ولی ما نگاه راهبردی به شرایط تاریخی نداریم و شرایط این برهه را خوب فهم نکرده ایم.

باید جرأت استفاده از ظرفیت های متغیر دین را در حوزه تقویت کرد
وی یکی از مشکلات جدی حوزه را عدم فهم ظرفیت های متغیر دین عنوان کرد و افزود: اگر امام ولایت فقیه را در قالب جمهوریت مطرح نمی کرد امروز ما به هیچ عنوان نمی توانستیم حرفی از جمهوریت در حکومت دینی بزنیم زیرا امروز ما متعصبانه روی برخی از گزاره های دینی قفل کرده ایم و به ظرفیت های متغیر دین هیچ توجهی نداریم.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان این که امام با اعلان حرمت تقیه انقلاب اسلامی را به راه انداخت، گفت: در زمان شاه علما با کمترین مناسبتی دست به دامن تقیه می شدند و می گفتند که چون مخالفت با شاه باعث ضرر به نفس و جان می شود بنابراین باید تقیه کرد و جان خود را حفظ کرد ولی امام خمینی(ره) در آن شرایط تقیه را حرام دانست و باعث شکوفایی تفکرانقلابی شد؛ حرمت تقیه از ظرفیت های متغیر دین است که امام از آن استفاده کرد ولی ما امروز استفاده این ظرفیت های دینی را نادیده می گیریم.

حوزه علمیه باید هنر ترکیب، تطبیق و ارجاع شرایط زمانه با دین را داشته باشد
وی ترکیب، تطبیق و ارجاع دین با مقتضیات و شرایط زمانه را از وظایف امروز حوزه علمیه دانست و گفت: ما نمی توانیم تکنولوژی را که حاصل عقلانیت ابزاری بشر است تحریم کنیم بنابراین باید آن را با دین ترکیب، تطبیق و یا ارجاع به دین بدهیم و این کار یک هنر است که حوزه علمیه باید داشته باشد . استفاده از ظرفیت های اجتماعی مردم از شاهکارهای امام خمینی بود تا توانست به کمک آن اسلام را در قرن بیستم احیاء کند.

حوزه باید نظریه ولایت فقیه را متناسب با شرایط جامعه باز تولید کند
حجت الاسلام والمسلمین مهاجرنیا دومین کار حوزه را نظام سازی نوین اسلامی دانست و گفت: حوزه باید نظریه ولایت فقیه امام راحل ( ره) را که به نظام سیاسی تبدیل شده و ساختار نوینی را در شرایط جدید پیدا کرده است، متناسب با زندگی امروز این نظریه را بازتولید و فعال و کارآمد کند . ؛ حوزه باید نقش عقل و عقلانیت را در نظریه ولایت فقیه بارز کند و در رابطه با دامنه اختیارات ولایت فقیه کار جدی انجام بدهد.شما ببینید در سال های گذشته چه رویکردهای نویی توسط مقام معظم رهبری در این خصوص مطرح شده است . ایشان فرموده اند ولی فقیه جزء نظام است نه همه نظام، مردم رکن مشروعیت هستند، مردم سالاری دینی از درون دین برخاسته است، مطلقه بودن ولایت فقیه به معنای فوق قانون و نادیده گرفتن نهاد های قانونی نیست.ولی فقیه به مُرّ قانون و در چارچوب قانون اساسی کار می کند. خوب اینها حرف هایی است که برخی از حوزویان ما هنوز به آن نرسیده اند.
وی در پایان با اشاره جایگاه دین و سیاست در حوزه به این روایتی از امام کاظم (ع) اشاره کرد که فرموده اند «از ما نیست کسی که دینش و آخرتش را به خاطر دنیایش و دنیایش را برای دین و آخرتش فدا کند» تصریح کرد: در اسلام میان آبادی دین و دنیا پیوند ناگسستنی وجود دارد و حوزه باید به لحاظ نظری و عملی ، این پیوند را الگوسازی کند و به جامعه مدل ارائه بدهد تا عده ای نگویند حوزه متحجر یا سکولار است.

این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به تعابیر مقام معظم رهبری در رابطه با سکولاریسم، ابراز داشت: یک تعبیر این است که «اگر دین در مسائل اجتماعی ظهور و بروز نداشته باشد سکولاریسم است»؛ تعبیر دوم این است که «سکولاریسم یعنی بی توجهی به مسأله حکومت» و در تعبیر دیگری فرمودند «سکولاریسم یعنی عدم ورود به سیاست». همه اینها تعابیر درستی است.

تمام علما و مراجع قائل به دین حداکثری هستند
وی با بیان این که با تعابیری که مقام معظم رهبری از سکولاریسم دارند نمی شود حوزه امروز را سکولار دانست، افزود: همه مراجع ما خواهان حضور حداکثری در اداره جامعه می باشند و دین را در تمام مسائل اجتماعی صاحب نظر می دانند و همه مراجع ما سیاسی هستند؛ انتظاری که از حوزه می رود این است که حوزه بیاید پای کار بایستد این انقلاب ولیده اوست نیاز به او دارد . آموزش های حوزوی و پژوهش ها و تبلیغ باید این جانبداری و این حضور پویا و پایای حوزه را نشان بدهد تا تصور نشود حوزه گرفتار یک نوع سکولاریسم پنهانی شده است.