آخرین آمار شیوع بیماری ایدز در ایران / انتقال۴۷درصدی ایدز از طریق روابط جنسی

در سال گذشته حدود ۳۱‌هزار و ۹۵۰ نفر بیمار مبتلا به عفونت اچ ‌ای وی در کشور شناسایی شده‌اند. با توجه به آمار کنونی مبتلایان به این ویروس شاهد افزایش پنج‌هزار و 700 نفری مبتلایان به این بیماری هستیم. علاوه بر این در سال گذشته ۸۴‌درصد مبتلایان به اچ ‌ای وی، مردان و مابقی زنان بودند، اما امسال جمعیت زنان یک‌درصد افزایش داشته و از میزان ابتلای مردان یک‌درصد کم شده است. همچنین براساس آمار سال 95، ۵۳‌درصد از این تعداد بین سنین ۲۱ تا ۳۵ سال هستند. این درحالی است که در سال‌جاری شاهد کاهش دو‌درصدی در این گروه‌ سنی بوده‌ایم. 9‌هزار و 477 نفر در سال 95 از ایدز درگذشتند که نسبت به مدت مشابه سال‌جاری سه‌هزار و 816 نفر کمتر هستند. بنابراین با اندک تأملی در آمار و اطلاعات متوجه می‌شویم که وضعیت کشور از نظر مبتلایان، روش‌های ابتلا و جنسیت مبتلایان نسبت به سال گذشته بدتر شده است.

انتقال ۴۷‌درصدی از طریق روابط جنسی

مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت‌ بهداشت اعلام کرد: بر اساس نظام جامع مدیریت داده‌های الکترونیک اچ ‌ای وی کشور، تا پایان سال ۱۳۹۶ مجموعا 37‌هزار و 650 نفر مبتلا به اچ ‌ای وی شناسایی، ثبت و گزارش شده است که ۸۳‌درصد آنان را مردان و ۱۷‌درصد را زنان تشکیل می‌دهند و ۵۱‌درصد موارد ثبت شده در گروه سنی ۲۱ تا ۳۵ سال هستند. بر اساس این نظام گزارش‌دهی، از کل موارد شناخته‌شده تعداد 13‌هزار و 293 نفر فوت ثبت شده است و 15‌هزار و 278 نفر نیز وارد مرحله ایدز(اچ‌ای وی پیشرفته) شده‌اند. بر اساس اعلام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، علل ابتلا به اچ‌ ای وی در بین کل مواردی که از سال ۱۳۶۵ تاکنون در کشور به ثبت رسیده‌اند به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف‌کنندگان مواد(7/61درصد)، رابطه‌جنسی(3/20درصد) و انتقال از مادر به کودک(5/1درصد) بوده و راه انتقال در 3/16‌درصد از این گروه نامشخص مانده است. لازم به ذکر است که راه انتقال 2/0‌درصد از این موارد مربوط به خون و فرآورده‌های‌خونی در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صد‌در‌صدی خون سالم توسط سازمان انتقال‌خون است. این در حالی است که الگوی راه انتقال و ‌درصد ابتلای زنان و مردان در سال‌های اخیر تغییر کرده است؛ به‌گونه‌ای که از کل موارد شناسایی و گزارش شده در سال ۱۳۹۶، ۳۲درصد موارد ثبت را زنان و ۶۸‌درصد آنها را مردان تشکیل می‌دهند و راه احتمالی انتقال در ۳۳‌درصد موارد اعتیاد تزریقی، ۴۷‌درصد روابط‌جنسی(۲۴درصد زن و ۲۳‌درصد مرد)؛ دو‌ درصد مادر به کودک و در ۱۸‌درصد راه احتمالی ابتلا بیان نشده است. ضمنا هیچ‌ مورد ابتلای جدیدی از طریق خون و فرآورده‌های خونی ثبت نشده است. همچنین از کل زنان مبتلا از طریق روابط‌جنسی در سال ۱۳۹۶، ۴۵‌درصد موارد همسر فرد مبتلا به اچ ‌ای وی و ۲۹‌درصد نیز همسر فرد دارای رفتار پرخطر بوده‌اند. در سال ۱۳۹۶ راه احتمالی انتقال ۴۶‌درصد از مردان شناسایی شده، اعتیاد تزریقی و ۳۴‌درصد از این افراد ارتباط جنسی است.

نیازمند فرهنگ‌سازی و آموزش مثمرثمر هستیم

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان در گفت‌وگو با «آرمان» در ارتباط با آخرین آمار ابتلا به ایدز در کشور می‌گوید: بر اساس ارزیابی آمار سال‌های 95 و 96 شاهد افزایش تعداد مبتلایان در اکثریت موارد مطرح ‌شده در این آمار و اطلاعات هستیم. حسینعلی‌شهریاری می‌افزاید: جز ابتلا از طریق مصرف مواد ایدز از روابط غیرطبیعی جنسی نیز منتقل شده و آمار نسبتا بالایی دارد. در زمینه آموزش دچار محدودیت‌هایی هستیم و قادر به اطلاع‌رسانی مناسب برای پیشگیری از این بیماری نبوده‌ایم. این‌ در حالی است که آموزش به خانواده، دانش‌آموزان و دانشجویان در مدارس و دانشگاه‌ها باید انجام شود تا آنها راه‌های پیشگیری و جلوگیری از این بیماری را بیاموزند. اقداماتی در این زمینه در زندان‌ها شده است. به‌نظر می‌رسد، اگر این موضوع از سوی سازمان‌های جهانی بهداشت بررسی شود آمار واقعی این بیماران چند برابر آمار فعلی آنها شده و موارد جدیدی کشف می‌شود. او تاکید می‌کند: کشف موارد ابتلا به این بیماری سخت است، هرچند وزارت بهداشت‌و‌درمان در این زمینه فعالیت می‌کنند، اما به‌دلیل محدودیت‌های اخلاقی و انسانی در مورد پیشگیری‌و اطلاع‌رسانی در مورد این بیماری محدودیت‌هایی وجود دارد. بنابراین باید در ارتباط با راه‌های اطلاع‌رسانی به گروه‌های مختلف اجتماعی در این مورد برنامه‌ریزی و تفکر کرد. شهریاری می‌افزاید: مرگ‌و میر در اثر این بیماری در کشور به میزان قابل ‌توجهی است و درمان قطعی نیز برای آن هنوز وجود ندارد. رئیس کمیسیون بهداشت و درمان خاطرنشان می‌کند: به‌نظر می‌رسد میان افزایش آمار ابتلا به ایدز از طریق رابطه جنسی و بالا رفتن سن ازدواج ارتباط معناداری وجود دارد. بالا رفتن سن ازدواج در دختران و پسران به‌دلیل نبود اشتغال و بیکاری مشکلاتی را برای جوانان ایجاد کرده است. هنگامی که جوانان از شغل و مسکن مناسب برخوردار نباشند قادر به ازدواج نیستند و سن ازدواج نیز به‌تبع آن بالا می‌رود. در این زمینه باید کمک و زمینه‌های اشتغال را برای جوانان ایجاد و همچنین آنها را به ازدواج به‌موقع تشویق کرد تا نگرانی‌های جامعه کاهش پیدا کند. از آنجا که آموزش و پرورش اداره کل سلامت دارد و همراه با وزارت بهداشت و وزارت علوم گام‌های بسیاری را می‌توان در راستای آموزش و فرهنگسازی در خصوص پیشگیری از ایدز برداشت. علاوه بر این در وزارت علوم نیز سن دانشجویان آنها را قادر به استفاده از اطلاعات مختلف در این حوزه می‌سازد و آنها در مراقبت از خود توانا‌تر از دانش‌آموزان هستند. شهریاری می‌افزاید: این سه وزارتخانه قبلا در زمینه افزایش آگاهی و اطلاع‌رسانی عمومی در مورد ایدز تفاهمنامه امضا کرده‌اند، اما متاسفانه به‌دلیل برخی محدودیت‌ها به میزان مطلوب در این زمینه موفق عمل نکرده‌اند. این سخنان به معنای آن نیست که در زمینه کاهش آماز ایدز اقدامی صورت نگرفته است، اما اقدامات کافی نبودند. او تاکید می‌کند: به‌دلیل اعتقادات ‌مذهبی در جامعه برخی محدودیت‌ها وجود دارد که مسائل را نمی‌توان به‌صورت علنی مطرح کرد، زیرا ما جامعه اعتقادی - اسلامی هستیم که برخی محدودیت‌ها را داریم. بنابراین برای دانش‌آموزان و دانشجویان دختر و پسر به ترتیب مربیان و استادان زن و مرد باید وجود داشته باشند و در این زمینه برخی آموزش‌های متعارف را بدهند تا شاید در این زمینه اقدامات مثمرثمرتری انجام شود. شهریاری می‌افزاید: قطعا مانند کشورهای ‌اروپایی توانایی رفتار با بیماری ایدز را نداریم و اجازه این کار نیز از نظر شرعی وجود ندارد، اما می‌توان راه‌هایی پیدا کرد که علاوه بر عدم حرمت‌شکنی جامعه را از خطرات در کمین جوانان آگاه کرد.