قانون تعطیلی مراکز دولتی با دمای 50 درجه؛ شایعه یا واقعیت؟
«قانون میگوید با گذشتن دمای هوا از 50 درجه، مراکز دولتی باید تعطیل شود.» حتما شما هم چنین جملهای را شنیدهاید. مخصوصا اگر در منطقهای گرمسیر مثل خوزستان یا کویر مرکزی ایران زندگی کنید اما آیا واقعا چنین قانونی وجود دارد؟
به گزارش دیده بان ایران؛ این روزها هوا بسیار گرم شده و دمای برخی مناطق ایران به 50 هم رسیده است. در تهران هم با درنظر داشتن آلودگی هوا، دمای احساسی بیش از رقم دماسنجهای هواشناسی در فرودگاه مهرآباد شده است. معمولا در این مواقع غیر از گلایه گرما سخن دیگری هم میان مردم رد و بدل میشود. این سخن که «قانون میگوید با گذشتن دمای هوا از 50 درجه، مراکز دولتی باید تعطیل شود.» بلافاصله بعد از این فرضیه، توهم توطئه شرقی به کار میآید و گفته میشود «هواشناسی رقم دقیق دمای هوا را اعلام نمیکند تا ادارات تعطیل نشود.»
چند سال پیش که «مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان» گفت: «در زمینه تعطیلی ادارات در دمای بیش از 50 درجه آییننامه یا دستورالعمل خاصی وجود ندارد.» بسیاری از رسانهها با علامت تعجب تیتری ساختند گویی اینکه قاعده بدیهی زیر سوال رفته است. عجیب هم نیست وقتی سایت رسمی شبکه خبر صدا و سیما از قانونی تحت عنوان «قانون هوای گرم» یاد میکند یا حتی مدیر کل شرکت کنترل کیفیت آلودگی هوای تهران یا نماینده مجلس هم به عنوان مقام رسمی به این باور دامن میزنند اما با مراجعه به سابقه قوانین ایران، قانونی در این رابطه پیدا نمیشود. جستجو در سایت دستور به عنوان سایت مرجع قوانین و مصوبات در ایران از سال 1285 تا 1387 است. بعد از این تاریخ هم مصوبهای در این خصوص یافت نمیشود.
در میان اظهارنظر افراد مختلف در مورد مستند قانونی تعطیلی ادارات هم یک قانون بیان شده است. قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا. موافقان این باور میگویند این قانون در ماده 7 خود مجوز چنین کاری را داده است. با هم ماده 7 را بخوانیم:
«در مواقع اضطراری که به علت کیفیت خاص جوی، آلودگی هوای شهرها به حدی برسد که به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سلامت انسان و محیط زیست را شدیداً به مخاطره بیاندازد، سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری وزارت کشور (شهرداریها و نیرویانتظامی جمهوری اسلامی ایران) ممنوعیتها یا محدودیتهای موقت زمانی، مکانی و نوعی را برای منابع آلودهکننده برقرار نموده و بلافاصله مراتبرا از طریق رسانههای همگانی به اطلاع عموم خواهد رسانید.
با برطرف شدن وضعیت اضطراری و کاهش آلودگی هوا، سازمان نسبت به رفع ممنوعیت و محدودیت برقرار شده اقدام و مراتب را به نحو مقتضی بهاطلاع عموم خواهد رسانید.»
مشخص است که در این ماده از آلاینده صحبت شده است و هیچ کس نیست که معتقد باشد «گرما» یکی از آلایندههاست.
«محمد اصغری»، کارشناس معروف هواشناسی و البته «مدیر کل روابط عمومی سازمان هواشناسی» در همین رابطه میگوید که مثل همه مردم چیزهایی در این خصوص شنیده است اما تاکنون چنین قانونی را ندیده است. البته اصغری از تجارب عینی میگوید که داشته و مثلا همین چند روز پیش که شیفت او بوده چند شهر با دمای بیش از 50 درجه تعطیل شدند. اصغری مثل همیشه تاکید میکند که ملاک دولت برای چنین کارهایی سازمان هواشناسی است و ملاک هواشناسی دماسنج استاندارد خودش نه آنچه مثلا در «جلوی اتومبیل پژو» قرار دارد.
«مجید ایرانمنش» مدیر «مرکز مدیریت اطلاعات حوادث سازمان مدیریت بحران کشور» هم میگوید که چنین قانونی را ندیده است اما فکر میکند در زمان قانون استخدام کشوری سابق، هیات دولت مصوبهای در این خصوص داشته است. او گفت نیاز به زمان دارد تا اطلاعات خود در این خصوص را تکمیل کند.
با این وضعیت و در حالی که هیچ کس از قانون تعطیلی به خاطر گرمای هوا خبری ندارد؛ جالب است که کسی به بررسی ریشههای چنین حرفی در میان مردم بپردازد. سرعت شایعه در ایران از بسیاری از اتوموبیلهای فرمول یک هم بیشتر است. اینطور نیست؟