واکنش کاربران توئیتر به مشکلات ثبتنام دانشآموزان افغان/ از مهر جا نمانند
تمام اتباع خارجی با هر شرایطی باید در مدارس دولتی به صورت رایگان ثبتنام شوند اما وضعیت ثبتنام آنها چیز دیگری را روایت میکند. درواقع شهریهای که از کودکان افغان میگیرند کاملا متفاوت با شهریهای است که از دیگر کودکان گرفته میشود. ابتدا هزینهای برای اسمنویسی، سپس هزینه شهریه و در آخر کمکهای مردمی که مجموع آنها به بیشتر از 350 هزار تومان میرسد و مسئولی پاسخگوی این تبعیض نیست. این تضاد حتی در خود وزارت آموزشوپرورش هم نمود پیدا کرده است؛ تا جایی که یکی از مسئولان میگوید هیچ مدرسه دولتیای نباید از اتباع خارجی و ایرانی پول بگیرد و دریافت هزینه تنها محدود به کمکهای مردمی میشود
دیده بان ایران: حق تحصیل مرز نمیشناسد؛ هر کودکی حق دارد درس بخواند و هیچکس نباید این حق را از او بگیرد. کودکان افغان در ایران یکی از چندین مواردی هستند که به خاطر مواردی چون نداشتن مدارک هویتی، شهریههای بالا و... از تحصیل بازمیمانند.
درحالیکه طبق طرح فرمان، تمام اتباع خارجی با هر شرایطی باید در مدارس دولتی به صورت رایگان ثبتنام شوند اما وضعیت ثبتنام آنها چیز دیگری را روایت میکند. درواقع شهریهای که از کودکان افغان میگیرند کاملا متفاوت با شهریهای است که از دیگر کودکان گرفته میشود. ابتدا هزینهای برای اسمنویسی، سپس هزینه شهریه و در آخر کمکهای مردمی که مجموع آنها به بیشتر از 350 هزار تومان میرسد و مسئولی پاسخگوی این تبعیض نیست.
این تضاد حتی در خود وزارت آموزشوپرورش هم نمود پیدا کرده است؛ تا جایی که یکی از مسئولان میگوید هیچ مدرسه دولتیای نباید از اتباع خارجی و ایرانی پول بگیرد و دریافت هزینه تنها محدود به کمکهای مردمی میشود که آن هم اجباری نیست و از آن طرف مسئولی دیگر، شهریه دانشآموزان افغان را در دورههای مختلف مشخص و اعلام کرده برای هر پایه چقدر باید پرداخت کنند و در مقابل طرحی به نام فرمان قرار دارد که از سوی مقام رهبری دستور داده شده که هیچکدام از اتباع خارجی نباید پولی بابت مدرسه بدهند. بااینحال، یکشنبه شب کاربران توئیتر در حمایت از این وضعیت در یک طوفان توئیتری با هشتگ از مهر جا نمانند، از حق تحصیل آنها نوشتند و وزیر آموزشوپرورش نیز در واکنش به توئیتها نوشت که تلاش میکنم تا دانشآموزان هیچ ملیتی از مهر جا نمانند. حال باید دید قول وزیر تا چه حد عملی میشود؟
نوشتند تا از مهر جا نمانند
برخی کاربران توئیتر یکشنبه شب در یک طوفان توئیتری در حمایت از وضعیت دانشآموزان افغان که با مشکلاتی چون مدارک هویتی، شهریههای بالا و... مواجه بودند، با هشتگ از مهر جانمانند، همراه شدند. در این بین گروهی از افغانها نیز همراه شدند. یکی از آنها در توئیتی نوشته بود: «سال سوم راهنمایی مدیر صدام زد و گفت چرا هنوز برای دبیرستان نمونه دولتی ثبتنام نکردی؟ گفتم چون افغانیام. معدلم 19,93 بود» یکی دیگر از کاربران افغان نوشته است: «سال 85-84 یکباره گفتند مهاجرین در پیشدانشگاهی ثبتنام نمیشوند. اگر سال بعدش قانون عوض نمیشد الان ارشدم رو نگرفته بودم» ناهید فرید، نماینده مجلس افغانستان نیز با انتشار عکسی از کودکان افغان درحالیکه کتابی در دست دارند، نوشت: «او رؤیایی دارد که غیرممکن نیست، اگر از مهر جا نمانند» کاربران دیگری نیز از هر قشری در این طوفان توئیتری شرکت کردند. علاوه براین تعدادی از سایتهای خبری و حسابهای توئیتری در افغانستان از این حرکت حمایت کردند و نوشتند: «از فعالان ایرانی که برای حق تحصیل کودکان پناهجوی افغانستان تلاش میکنند، سپاسگزاریم! هیچ کودکی نباید از حق آموزش محروم شود.» یکی از کاربران نوشته است: «انتظار داریم هرکشوری میریم باهامون به بهترین شکل برخورد کنن ولی نوبت به خودمون که میرسه نژادپرستی رو به حد اعلا میرسونیم.» کاربردی دیگر نوشته است: «مرزها برای کودکان و بازیهایشان، معنی ندارد. بزرگترها مرز کشیدهاند که جهان را به بازی بگیرند. حواسمان باشد ظلم مضاعف نباشیم.» در این بین سید محمد بطحایی به درخواست کاربران پاسخ داد و گفت که برای حل مشکل دانشآموزان تلاش میکند.
حمایت وزیر از طوفان توئیتری
سیدمحمد بطحایی، وزیر آموزشوپرورش که در خلال طوفان توئیتری برای حمایت از وضعیت دانشآموزان افغان، مشغول نشست خبری خود در صداوسیما بود نیز از هشتگ از مهر جا نمانند استفاده کرد و گفت: «تحصیل علم و دانش در هر شرایطی حق همه افراد است؛ تلاش میکنیم تا دانشآموزان هیچ ملیتی از مهر جا نمانند.» او حتی در حساب رسمی توئیتر خود نوشت: «تلاش میکنم تا دانشآموزان هیچ ملیتی از مهر جا نمانند» نکتهای که در صورت عملی شدن آن میتواند امتیازی مثبت در کارنامه او باشد. او در ادامه با اشاره به اینکه بسیاری از ریشههای توسعه نیافتگی برخی کشورها را باید در آموزشوپرورش آن کشور جستوجو کرد، گفته بود: «باید عدالت آموزشی را در سراسر کشور ایجاد کنیم. پایه و زیربنای نظام رتبهبندی، نظام سنجش صلاحیتهای حرفهای است یعنی برای هر نوع رتبهبندی ابتدا باید نظام سنجش صلاحیتهای حرفهای معلم را تعریف و مستقر کنیم.» بطحایی با بیان اینکه تمرکز شدیدی در نظام تصمیمسازی داریم، گفته بود: «از ظرفیتهای عظیم آموزشوپرورش و یک میلیون و 700 هزار کارمند و معلم شاغل و بازنشسته که پر از تجربه ارزشمند تربیتی و آموزشی هستند در تصمیمسازیهای خود استفاده نمیکنیم. تجارب بینالمللی وجود دارد و پیشینه بسیار غنی را هم در نظامهای آموزشی گذشته کشورمان هم داریم که باید از آنها استفاده کنیم تا بتوانیم روش اداره و مدیریت آموزشوپرورش را تغییر دهیم.»
محافظهکاران نمیتوانند تحول ایجاد کنند
بطحایی، معاون پشتیبانی و توسعه مدیریت در زمان وزارت فانی بود؛ وزیری محافظهکار که نتوانست اوضاع نابهسامان آموزشوپرورش را ترمیم کند. حالا بطحایی میگوید مهمترین پیشنیاز تحول، جرأت و جسارت ورود به مقولهها و مباحث جدید است و افراد محافظهکار و ملاحظهکار نمیتوانند تحول را ایجاد و مدیریت کنند. بحثی که میتواند ناشی از تجربه معاونت او در زمان وزارت فانی باشد یا صرفا حرفی که به عمل نخواهد رسید و همان رویه قبل را ادامه خواهد داد. وزیر آموزشوپرورش با بیان اینکه مهمترین پیشنیاز تحول، جرأت و جسارت ورود به مقولهها و مباحث جدید است، گفته است: «افراد محافظهکار و ملاحظه کار نمیتوانند تحول را ایجاد و مدیریت کنند و یکی از مهمترین موانعی که در اجرای سند تحول بنیادین تاکنون داشتیم وجود این روحیه بوده است البته نباید در تحولات، هیجانی برخورد کرد بنابراین ضمن جسارت، تحولات باید با کارشناسی، دقت و علم کافی انجام شود.» او با اشاره به اینکه برنامه درس ملی از نخستین زیرنظامهایی بود که تهیه و عملیاتی شد، گفته است: «این برنامه چارچوب کاملا روشن از جمله اهداف و اصول مبتنی بر سند تحول را برای برنامههای درسی ما آماده کرده است اما همه مختصات برنامه درس ملی پیاده نشده است.»
ضرورت ایجاد عدالت آموزشی
بطحایی درباره عدالت آموزشی هم گفته است: «شاخص دستیابی برابر به فرصتهای آموزشی یکی از شاخصهای آموزشی جهان است و در برنامهریزی آموزشی ما این شاخص دیده شده است. اگر این تفاوت زیاد شود زنگ خطر جدی خواهد بود.» او با بیان اینکه بسیاری از ریشههای توسعه نیافتگی جامعه را باید در آموزشوپرورش جستوجو کرد، گفته: «برای دستیابی به فردای روشن باید عدالت آموزشی را در مدارس خود ایجاد کنیم و دولت باید تلاش کند این نابرابری را کاهش دهد و محرومیت زدایی کند. در تعادل میان خانمها و آقایان برای پذیرش نیرو برای امسال و سال آینده مشکل نخواهیم داشت. اما برای پایههای ابتدایی نیاز داریم اما پس از آن باید میزان پذیرش مرتبط با نیازهای ما باشد. دنیای امروز ایجاب میکند که اهل فضای مجازی باشیم و با توجه به اینکه در آموزشوپرورش 70 درصد نیروی انسانی مدرک لیسانس و بالاتر را دارند و میانگین سابقه خدمتی معلمان، 23 سال است بنابراین از نظر تجربه و دانش نیروی انسانی، آموزشوپرورش ویژگی منحصربهفردی دارد به همین علت استفاده از فضای مجازی در میان معلمان بسیار رایج است. اکنون شرایط جدیدی به وجود آمده است و نمیتوان آن را با دهه 60 مقایسه کرد دانشآموزان امروز باید یاد بگیرند چگونه از خود در برابر مسائل جدید از جمله فضاهای مجازی محافظت کنند.»