جامعه پرستاری اسیر وعده‌های پوچ/ آیا ۸۵ درصد معوقات پرستاران، طبق ادعای مدیران، پرداخت شده است؟/ دبیرکل خانه پرستار: حداقل ۸ ماه از معوقات برخی پرستاران پرداخته نشده است
شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار به دیده بان ایران گفت: تقریبا همه دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در شهرها و استان‌ها به پرستاران در بخش‌های مختلف تعرفه‌گذاری، فوق‌العاده خاص، هزینه لباس و اضافه‌کاری معوقه دارند؛ برای یکی بیشتر و برای یکی کمتر است؛ به نحوی که یکی از دانشگاه‌ها ۱۴ ماه است که تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را پرداخت نکرده و بعضی دانشگاه‌های دیگر ۱۲ ماه. فوق‌العاده خاص را هم برخی دانشگاه‌ها به اندازه ۶ ماه بدهکار هستند و برخی دیگر یکی دو ماه. هزینه لباس را هم از یک سال تا چهار سال، دانشگاه‌های علوم پزشکی مختلف بدهکار هستند. پرستاران همچنین اضافه‌کار خود را هم بین یک تا ۷ ماه از برخی دانشگاه‌ها طلب دارند
دیده‌بان ایران-لیلا شوقی: بعد از مشکلات ریز و درشت در صنعت دارو، شاید مساله پرداخت معوقات برای محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت و درمان دولت چهاردهم، یکی از بزرگترین و مهم‌ترین سنگ‌های پیشِ پای وزارتش باشد. پس از بالا گرفتن صدای جامعه پرستاری درباره مشکلات‌شان در اوایل مرداد و در حین بررسی فهرست وزیران پیشنهادی در مجلس، در روزهای پایانی شهریورماه بود که پرداخت‌هایی برای کاهش بار معوقات پرستاران انجام شد؛ همان‌زمان هم پرستاران گفتند که پرداخت متوسط یک تا دو میلیون تومان نمی‌تواند بار معوقات چندین‌ماهه آن‌ها را کم کند. به خاطر همین شد که عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت و درمان، در چهارم مهرماه گفت: «کل مطالبات گروه پرستاران ۱۲ همت بود که با پرداخت مطالبه ۳ هزار میلیاردی تا پایان این هفته و نهایتا تا اواسط هفته آتی و ۷.۵ همتی که در شهریورماه پرداخت شد، حدود ۱۰.۵ همت از این مطالبات به طور کلی تسویه خواهد شد.» در عمل اما، خلاف آنچه که عبادی قول داده، اتفاق افتاده است.
حداقل ۸ ماه از معوقات برخی پرستاران پرداخته نشده است
سوال این است که معوقات پرستاری شامل چه مواردی می‌شود و اصلا به معنی چیست؟ یک لیست می‌توان برایش درست کرد. سوپروایزر یکی از بیمارستان‌های استان‌های غربی کشور که نمی‌خواهد نامش ذکر شود، در این زمینه به سایت دیده‌بان ایران می‌گوید: «یکی از معوقات پرستاری، تعرفه پرستاری است که در قبال خدمت انجام‌شده، پرداخت می‌شود و در بیمارستان شهر ما، حداقل از بهمن‌ماه ۱۴۰۲ پرداخت نشده است. دیگری هزینه لباس است که ۴ سال می‌شود که پرستاران رنگ پرداخت آن را به خود ندیده‌اند.»
به جز این مورد، فوق‌العاده خاص پرستاری هم است که طبق قول و قرارهای مدیران باید امسال اعمال می‌شد و این‌طور که این سوپروایزر می‌گوید، تنها در سه ماه پرداخت شد. او البته معتقد است که اگر فوق‌العاده خاص به حکم اضافه و احکام آن هم به صورت رسمی صادر می‌شد، حقوق پرستاری او و دیگر همکارانش بیشتر می‌شد، تا این سوپروایزی که حالا بیش از ۲۰ سال است مشغول به کار است، چشمانتظار پرداخت ماهانه ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان معوقات و فوق‌العاده خاص نباشد. او می‌گوید که توزیع نامناسب پرداختی‌های پرستاران در بخش‌های متنوع، یکی دیگر از مشکلات آن‌هاست، چراکه پرستاری که در بخش اطفال کار می‌کند، بیش از ۱۰ میلیون تومان تعرفه پرستاری و فوق‌العاده خاص دریافت می‌گیرد، اما پرستار بخش اورژانس که مراجعین زیادی هم دارد و شغلش پرمشغله است، باید به ماهی ۳ میلیون تومان تعرفه پرستاری اکتفا کند.
برای علی محمدی، پرستاری که حالا بیش از ده سال است که در فوریت‌های اورژانس شهر اهواز کار می‌کند و مدرک فوق لیسانس و رتبه عالی دارد هم تبعیض در پرداختی‌ها ناراحت‌کننده است، او می‌گوید تعرفه پرستاری او که کمتر از یک میلیون تومان است، از آبان‌ماه سال گذشته پرداخت نشده و حتی پرداختی‌هایش با پرستاران طرحی که در رده شغلی او قرار دارند، یکسان است. محمدی همچنین به سایت دیده‌بان ایران می‌گوید: «تعرفه پرستاری پرستاران اورژانس سال‌هاست که تغییر نکرده است و اورژانس هم قانون رتبه‌بندی را برای پرسنل این بخش انجام نمی‌دهد، درحالی که شرایط کاری پرستاران فوریت‌های ویژه خیلی خاص است.»
هم علی و سوپروایزر قبلی، از ساعات اضافه‌کار اجباری که باید خارج از زمان کاری بگذرانند، ناراضی‌اند، این در حالی است که درآمد آن‌ها از اضافه‌کار اندک و تنها ساعتی ۳۰ هزار تومانی است؛ درآمدی که به اندازه هزینه ایاب و ذهاب آن‌ها هم نمی‌شود، ولی با توجه به کمبود شدید پرستار در کشورمان به دلیل استخدام نشدن پرستاران به اندازه کافی و از بین رفتن جذابیت‌های این رشته شغلی به دلیل مشکلات فراوان آن، این دو نفر و البته تقریبا همه پرستاران دیگر، با فشار بیمارستان‌ها ناچار هستند که اضافه‌کاری اجباری انجام دهند.
دانشگاه‌ها در همه زمینه‌ها به پرستاران معوقه دارند
تقریبا همه دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در شهرها و استان‌ها به پرستاران در بخش‌های مختلف تعرفه‌گذاری، فوق‌العاده خاص، هزینه لباس و اضافه‌کاری معوقه دارند؛ برای یکی بیشتر و برای یکی کمتر است؛ به نحوی که یکی از دانشگاه‌ها ۱۴ ماه است که تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را پرداخت نکرده و بعضی دانشگاه‌های دیگر ۱۲ ماه. فوق‌العاده خاص را هم برخی دانشگاه‌ها به اندازه ۶ ماه بدهکار هستند و برخی دیگر یکی دو ماه. هزینه لباس را هم از یک سال تا چهار سال، دانشگاه‌های علوم پزشکی مختلف بدهکار هستند. پرستاران همچنین اضافه‌کار خود را هم بین یک تا ۷ ماه از برخی دانشگاه‌ها طلب دارند.
محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار در این زمینه به سایت دیده‌بان ایران می‌گوید: «شاید دوستان در وزارت بهداشت و درمان، معوقات پرستاری را در ماه‌های ابتدایی دولت چهاردهم از دولت گرفته و برای پرداخت به پرستاران به دانشگاه‌ها داده باشند، اما در عمل دانشگاه‌ها سلیقه‌ای رفتار می‌کنند و بخشی از بودجه‌ای که برای پرداخت معوقات پرستاران است، خرج هزینههای دیگر می‌شود. ضمن این که حدود دو ماه از شروع دولت جدید گذشته است، اما تکلیف رؤسای عمده دانشگاه‌های علوم پزشکی مشخص نیست و همین بلاتکلیفی باعث شده است که برخی رؤسا و مدیران دانشگاه‌ها، کار را رها کنند.»
او همچنین از ضعف ساختار وزارت بهداشت گلایه می‌کند و می‌گوید که این ضعف باعث شده است تا نظارتی دقیق در هزینه‌کرد پرداخت‌ها نباشد تا در نهایت، شاید دولت به دانشگاه‌ها پرداختی داشته باشد، اما بخشی از هزینه‌ها در جایی که برای آن در نظر گرفته شده است، خرج نشود و پرسنل و پرستاران دانشگاه‌های علوم پزشکی بمانند و ناراضیتی از عملکرد مدیران؛ مدیرانی که البته خودشان هم نمی‌دانند تا چند روز یا چند ماه دیگر پشت صندلی‌های خود می‌نشینند.
مشکل چندین‌ساله پرستاران که حل نمی‌شود
دبیرکل خانه پرستاران ایران می‌گوید که مشکل پرستاران به امسال و پارسال برنمیگردد و حالا بیش از ۱۰ سال است که بی‌توجهی مدیران، مشکلات ریز و درشت را روی هم تلنبار کرده است تا امروز، بسیاری از پرستاران حتی سه سال باشد، هزینه غذا و اضافه‌کار ناچیزشان را هم دریافت نکرده باشند، در صورتی که در بسیاری از مشاغل دیگر، هزینه غذا و ایاب و ذهاب، حداقل به صورت ماهانه پرداخت می‌شود.
شریفی مقدم معتقد است که بی‌توجهی به مشکلات پرستاران، منجر به پایین آمدن کیفیت خدمات بیمارستانی به مردم می‌شود و سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد؛ وقتی که حالا امروز، بیش از ۵ هزار فارغ‌التحصیل رشته پرستاری، بعد از پایان تحصیلات خود ترجیح می‌دهند در خانه بنشینند و یا در شغل دیگری مشغول به کار شوند، نه این که لباس پرستاری را بپوشند که پرزحمت است، طبیعتا کمبود پرستاران در بیمارستان‌ها بیشتر می‌شود؛ زیرا بسیاری از فارغ‌التحصیلان پرستاری می‌دانند مبلغ ۷ ساعت اضافه‌کاری اجباری که از قضا دیر به دیر هم پرداخت می‌شود، هزینه رفت‌وآمد یک‌طرفه آن‌ها به محل کارشان هم نخواهد بود.
به گفته او، در شرایط موجود، بعضی از پرستاران هم ترجیح می‌دهند ترک وطن کنند و در کشور دیگری، تخصص خود را به‌کار گیرند، در اروپا یا برخی کشورهای عربی که ارج نهاده میشوند، حقوق به موقع و معقول دارند و کمبود پرستار هم باعث کار بیش از اندازه و خلاف قانون برای آن‌ها نمی‌شود.
فرمول تعیین مبلغ تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری شفاف نیست
در این میان، دیگر رؤسای صنفی هم تا حدودی احساس خطر کرده‌اند و برای حل مشکل دست به اقداماتی زده‌اند؛ به طوری که احمد نجاتیان، رئیس کل سازمان نظام پرستاری در ۲۸ شهریورماه، اعلام کرده است که کارگروه بررسی فرمول پرداخت تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در وزارت بهداشت تشکیل شده و تا کنون چهار جلسه در این زمینه برگزار شده است. او گفته است: «این کارگروه در حال بررسی نواقص طرح پیشنهادی سازمان نظام پرستاری است وبه زودی طرح نهایی را ابلاغ خواهد کرد.»
نجاتیان هم بر شفاف نبودن فرمول تعیین مبلغ تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری و تاخیر در پرداخت‌ها آگاه است و بر آن تاکید دارد و البته به تفاوت پرداختی پرستاران در بیمارستان‌های مختلف هم اشاره کرده است: «در حالی که برخی پرستاران تا ۸ میلیون تومان به عنوان تعرفه دریافت می‌کنند، برخی دیگر تنها ۳ میلیون تومان دریافت می‌کنند. این اختلاف فاحش در حالی است که همه این پرستاران خدمات یکسانی ارائه می‌دهند.»
صحبت‌ها و راهکارهایی که توسط مدیران دیگر هم مطرح شده بود، اما مانند مشکلات بیش از ۱۰ساله پرستاران، تا امروز به آن توجهی نشده است؛ یعنی روز از نو، روزی از نو، پرستاران در شغلی حساس و پرتنش فعالیت می‌کنند، ناامید از بهبود وضعیت موجود و تن خسته خود را می‌کشند به بیمارستان‌های پر از بیمار و در این وضعیت، در نهایت این مردم یعنی دریافت‌کنندگان خدمات سلامت هستند که دود به چشم‌شان هم می‌رود.
منبع: سایت دیده‌بان ایران
