افزایش آمار حمله قاچاقچیان به نیروهای جنگلبانی/ تعداد نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی۱۴ درصد استانداردهای جهانی است/ ناتوانی سازمان منابع طبیعی در دفاع از نیروهای خود
در حالی که قاچاقچیان چوب با قطع درختان جنگلهای هیرکانی و ریختن تنه درختان قطعشده در جادههای جنگلی و همچنین حمله به نگهبانیهای جنگل، پاسگاههای منابع طبیعی و حتی منزل شخصی نیروهای جنگلبانی، شمشیر را برای جنگلهای ایران و حافظان آن از رو بستهاند، سازمان منابع طبیعی به عنوان متولی اصلی حراست از عرصههای جنگلی کشور، نهتنها نمیتواند جلوی قُلدریها و قدرتنماییهای باندهای سازمانیافته قاچاق چوب را بگیرد، بلکه حتی در مقابله با متخلفانی که شبانه به خانه نیروهایش حمله میکنند نیز ناتوان است.
دیدهبان ایران: محمدحسین خودکار – براساس اعلام مقامات رسمی یگان حفاظت منابع طبیعی کشور، در یک ماه گذشته حداقل ۱۴ مورد حمله به نیروها، مقرها و حتی منزل شخصی پرسنل این یگان توسط متخلفان حوزه منابع طبیعی بخصوص قاچاقچیان چوب انجام شده است. هشت مورد از این حملهها مربوط به محدوده شرق استان مازندران (حوضه استحفاظی ادارهکل منابع طبیعی مازندران – ساری) بوده است که در سه مورد (یک مورد در تاریخ ۲۳ اسفند در شهرستان گلوگاه و دو مورد در تاریخ ۱۷ فروردین در شهرستان آمل)، قاچاقچیان چوب در ساعات پایانی شب با استفاده از تفنگ ساچمهزن به سمت منزل شخصی نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی شلیک کردهاند که منجر به وارد شدن خسارتهایی به در، دیوار و پنجره خانه این افراد و رعب و وحشت خانوادههای آنها شده است.
به گزارش خبرنگار سایت دیدهبان ایران، از ضربوشتم و مجروح کردن دو نفر از نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی در شهرستان سوادکوه گرفته تا حمله به نگهبانی جنگل منطقه آلشرود شهرستان آمل و آسیب زدن به برخی لوازم موجود در مقر نگهبانی، حمله با سلاح سرد به پاسگاه منابع طبیعی منطقه چمستان شهرستان نور و سه مورد شلیک با سلاح شکاری ساچمهزن به طرف منزل شخصی جنگلبانان آمل و گلوگاه، تنها چند مورد از تعرضهایی بوده است که متخلفان حوزه منابع طبیعی بخصوص قاچاقچیان چوب از تاریخ ۲۳ اسفند ۱۴۰۲ تا ۱۷ فروردین ۱۴۰۳ با هدف نشان دادن قدرت خود و البته انتقامجویی از نیروهای منابع طبیعی استان مازندران انجام دادهاند.
وجود انگیزههای انتقامجویانه در این حملهها، موضوعی است که به تایید مسئولان استانی و کشورزی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور نیز رسیده است، به نحوی که «سرهنگ علی ملکی آهنگران»، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور، «کینهتوزی دوستان و همدستان قاچاقچیان دستگیرشده در ماههای اخیر» را عامل افزایش تعداد درگیریهای متخلفان با نیروهای جنگلبانی در چند هفته گذشته دانسته است. همچنین «سرهنگ مجید ذکریایی»، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی مازندران – ساری نیز تاکید کرده است که «متخلفان به قصد انتقامجویی و با هدف ناامید کردن نیروهای یگان از انجام وظایف خود، به صرافت حمله به جنگلبانان و حتی شلیک به سمت منزل شخصی آنها افتادهاند.»
قدرتنمایی قاچاقچیان چوب با قطع ۷۰ درخت جنگلی در روز عید فطر
در این میان، در حالی که هیچگونه خبر رسمی از دستگیری افراد دخیل در حمله به نیروهای جنگلبانی، مقرهای یگان حفاظت منابع طبیعی و خانههای پرسنل این یگان منتشر نشده است و نشانه آشکاری هم از احتمال دستگیری این متخلفان که در هفتههای گذشته بارها اعمال وقیحانه خود را تکرار کردهاند، مشاهده نمیشود، سحرگاه روز ۲۲ فروردین مصادف با عید فطر، تعدادی از قاچاقچیان چوب ۷۰ اصله درخت را در چهار نقطه مختلف از جنگلهای هیرکانی شهرستان بهشهر قطع کردند؛ اقدامی که هدف اصلی از انجام آن، قدرتنمایی و نه تبدیل چوبهای قاچاق به الوار و کسب سود از این راه بوده است، زیرا در این ماجرا، قاچاقچیان برخلاف معمول، تنه درختان قطعشده را همراه خود نبردند، بلکه آنها را در وسط جادههای جنگلی ریختند.
اقدام قاچاقچیان چوب در رها کردن تنه درختان قطعشده در میان جادههای جنگلی باعث شد که برخی مسیرهای فرعی شهرستان بهشهر از جمله جادههای پاسند، مهدیرجه و سرخاو در روز عید فطر برای ساعتها مسدود شود که این موضوع، مزاحمت زیادی برای شهروندانی ایجاد کرد که قصد داشتند در روز تعطیل در حاشیه این جادهها به تفریح و تفرج بپردازند. البته گمانهزنیهایی وجود دارد که قاچاقچیان چوب عمدا در یک روز تعطیل درختان جنگلی را قطع کرده و تنه آنها را در وسط جاده رها کردند تا این قُلدری آنها بیشتر توسط جوامع محلی دیده شود و خبر این اقدام به شکل گستردهتری در استان مازندران و حتی در سطح کشور پخش شود.
در چنین شرایطی اما سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور که با چنین متخلفان گستاخی مواجه است، نهتنها نمیتواند در برابر حمله بامدادی قاچاقچیان چوب به عرصههای جنگلی از جنگلهای چندمیلیونساله هیرکانی محافظت کند، بلکه حتی هنوز نتوانسته است با کمک دستگاههای قضایی و انتظامی مازندران، افراد حملهکننده به نگهبانیها، پاسگاهها و منازل شخصی پرسنل یگان حفاظت را دستگیر کند و به دفاع از نیروهای خود بپردازد. البته نباید فراموش کرد که تعداد نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی در بهترین حالت، ۱۴ درصد استانداردهای جهانی است و براساس آمارهای رسمی، این یگان که بار حراست از ۱۳۴ میلیون هکتار از عرصههای طبیعی ایران را به دوش میکشد، تنها حدود ۵ هزار نیرو دارد.
تعلل سازمان منابع طبیعی در برخورد با قاچاقچیان چوب در مازندران
نکته قابل تامل دیگر آن است که از اولین حمله قاچاقچیان چوب به منزل شخصی یکی از پرسنل یگان حفاظت منابع طبیعی مازندران که در تاریخ ۲۳ اسفند در شهرستان گلوگاه انجام شد، بیش از یک ماه میگذرد و وقتی طی این مدت هیچکس در این پرونده دستگیر نشده، طبیعی است که قاچاقچیان چوب به خودشان جرات میدهند و بار دیگر در تاریخ ۱۷ فروردین، به صورت همزمان به سمت منزل دو نفر از نیروهای یگان حفاظت در شهرستان آمل شلیک میکنند. البته در این پرونده هم هنوز هیچکس دستگیر نشده است و به گفته «محسن پناهی»، فرمانده عملیات یگان حفاظت منابع طبیعی آمل که از جمله افرادی است که متخلفان به خانهاش حمله کردهاند، در این فقره تنها سه مظنون به پلیس آگاهی شهرستان معرفی شدهاند.
تعلل در برخورد جدی با متخلفان حوزه منابع طبیعی بخصوص قاچاقچیان چوب در استان مازندران به حدی است که در پرونده قطع ۷۰ اصله درخت جنگلی در تاریخ ۲۲ فروردین نیز تا امروز صرفا ۵ مظنون به پلیس آگاهی استان معرفی شده است و با این که این افراد تحت بازجویی قرار گرفتهاند، ولی مانند سایر پروندههای اخیر مربوط به قدرتنماییهای قاچاقچیان، هنوز هیچکس دستگیر نشده است. برای فهمیدن میزان وخامت موضوع قطع ۷۰ درخت از جنگلهای هیرکانی بد نیست این نکته را یادآوری کنیم که در ماجرای قطع درختان جنگل الیمالات شهرستان نور با هدف ایجاد پارکینگ برای یک مجموعه گردشگری که در روزهای ابتدایی امسال به یکی از بزرگترین چالشهای سازمان منابع طبیعی تبدیل شد، تنها ۳۰ درخت بالغ قطع شده بود.
اعتراض نماینده ولی فقیه در مازندران به ناکارآمدی سازمان منابع طبیعی
در چنین شرایطی است که حتی صدای اعتراض امام جمعه شهرستان ساری و نماینده ولی فقیه در استان مازندران نیز نسبت به ناکارآمدی سازمان منابع طبیعی در جلوگیری از وقوع تخلف در عرصههای جنگلی این استان و برخورد با متخلفان این حوزه بلند شده است؛ به نحوی که آیتالله محمدباقر محمدی لائینی روز ۲۴ فروردین در خطبههای نماز جمعه ساری خاطرنشان کرد که «در بحث قاتلان جنگل و قاچاقچیان چوب، واقعا دو سه فاجعه در همین چند روز رخ داده است؛ از آن طرف در غرب استان برای احداث یک پارکینگ دیدید چه تعداد درخت قطع شد، چند روز قبل هم در شرق استان، عدهای بیانصاف رفتند دهها درخت را قطع کردند.»
امام جمعه شهرستان ساری و نماینده ولی فقیه در استان مازندران همچنین تاکید کرده است که «امروز واقعا قطع کردن درختان جنگل هیرکانی یک جنایت و ضربهای بزرگ است. ️من تعجب میکنم از خود منابع طبیعی که باید بیشتر از او صدا در بیاید، اما خیلی داد و بیداد از این دستگاه نمیشنویم، هرچه داد و بیداد میشنویم از دلسوزان دیگر است. منابع طبیعی متولی این مسائل تویی! تو باید پیشرو باشی، تو باید داد بکشی و یقه بگیری، جدی باش! واقعا باید دستگاههای قضایی و انتظامی ما با قاچاقچیان چوب برخورد قاطع، جدی و بازدارنده داشته باشند.»
حضور مدیران منابع طبیعی مازندران در افتتاحیه طرح بدون مجوز
بنابر گزارش دیده بان ایران؛ در شرایطی که هم در ماجرای قطع درختان جنگل الیمالات شهرستان نور توسط یک هلدینگ گردشگری خاص برای ایجاد پارکینگ و هم در موضوع قطع درختان توسط اعضای باندهای سازمانیافته قاچاق چوب در شهرستان بهشهر، شاهد آن بودیم که مدیران مستقر سازمان منابع طبیعی در استان مازندران، نتوانستند از وقوع فاجعه جلوگیری کنند، بد نیست به این نکته توجه داشته باشیم در حالی که مسئولان ادارهکل منابع طبیعی مازندران – ساری بارها تاکید کردهاند که هیچگونه مجوزی برای طرح گردشگری آببندان الیمالات صادر نکردهاند، این روزها تصویر حضور مدیرکل منابع طبیعی استان، رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان نور و برخی دیگر از مسئولان ادارهکل مذکور در مراسم افتتاح طرح گردشگری الیمالات در آبان ۱۴۰۲ در فضای مجازی دست به دست میشود.
در چنین وضعیتی است که برخی کارشناسان حوزه منابع طبیعی معتقدند وقتی قاچاقچیان چوب تا این حد وقیح شدهاند که هم با سلاح سرد به پاسگاههای منابع طبیعی حمله میکنند و هم با سلاح شکاری ساچمهزن، منزل شخصی نیروهای جنگلبانی را هدف قرار میدهند، هم در موارد متعدد اقدام به ضربوشتم نیروها یا آسیب زدن به خودروهای منابع طبیعی میکنند و هم اخیرا به خودشان جرات دادهاند که بدون هیچگونه دردسر و ترس از دستگیری، در سحرگاه روز عید فطر تعداد زیادی درخت جنگلی را قطع کنند و به وسط جاده بریزند، این اتفاقات هیچ دلیل دیگری جز نمایان شدن ضعف جدی سازمان منابع طبیعی در حراست از جنگلهای ارزشمند هیرکانی و عاجز بودن این سازمان در دفاع از نیروهای خود، حتی برای قاچاقچیان چوب ندارد.