فقر دلیل اصلی فروش اعضای بدن

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران؛ روزنامه بهار طی انتشار گزارشی درباره خرید و فروش اعضای بدن در کشور نوشت:  همه ما بارها در کوچه و خیابان اعلامیه هایی مبنی بر فروش اعضای بدن دیده ایم. به تازگی هم شاهد یک اعلامیه تلخ فروش قرنیه چشم بودیم که عکس آن در فضای مجازی  به اشتراک گذاشته می‌شد. با یک جستجو در اینترنت با آگهی های فراوانی از این دست روبه رو می‌شویم که قیمت های مختلفی را برای اعضای بدن در نظر گرفته اند و بازارشان بسیار داغ است. گذشته از آن دست افرادی که با نیت ایثار کلیه خود را به فرد دیگری می بخشند، افرادی نیز هستند که تنها با امید کسب سرمایه و غیر قانونی به فروش کلیه روی می آورند. با اینکه این عمل خسارات سنگین اجتماعی و اقتصادی برای جامعه و فرد فروشنده دارد، حالا صداهایی از سوی برخی مقام های مسئول شنیده می شود که معنایی جز تلاش برای قانونی کردن آن ندارد.

عواملی هستند که می خواهند پیوند کلیه را از افراد داوطلب ممنوع کنند

چند سالی هست که بازار فروش کلیه در ایران داغ و برای دلالان آن سکه است؛ هرچند هم اکنون خرید و فروش کلیه در برخی کلانشهرهای ایران مخفیانه انجام می شود و کسی هم آن را انکار نمی کند،اما چندی پیش شاهد آن بودیم که حسینعلی شهریاری ، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: با جلوگیری از پیوند زنده به زنده و وقتی که فرد دهنده رضایت دارد باعث می شویم خیلی از افراد دچار عوارض جبران ناپذیر شوند. زمانی که ما در مورد اقتصاد مقاومتی صحبت می کنیم، بهترین کار همان پیوند کلیه است، چون هزینه ها نیز کاهش می یابد و دیالیز هزینه های بسیار بالایی دارد و تعداد زیادی دستگاه باید خریداری شود. به نظر می آید عواملی هستند که می خواهند پیوند کلیه را از افراد داوطلب ممنوع کنند. ضمن اینکه در این فرآیند همیشه هم خرید و فروش صورت نمی گیرد، بلکه در خیلی از موارد اهدای عضو صورت می گیرد، ولی عده ای دوست دارند که پیوند زنده به زنده را متوقف کنند چون در این کار منفعت دارند و دستگاه وتجهیزات دیالیز را خریداری و وارد می کنند.

چه اشکال دارد افرادی که در فقر هستند کلیه خود را بفروشند

شهریاری در مورد فروش کلیه توسط افرادی که در فقر مفرط هستند نیز در اظهار نظری عجیب، گفت: چه اشکالی دارد وقتی که فرد در فقر است و با دریافت 20 تا30 میلیون زندگی اش متحول می شود، این کار را انجام دهد؟ این موضوع عوارض و مشکلات خاصی ندارد و انسان های زیادی هم با یک کلیه زندگی می کنند و از آن طرف هم عده زیادی نیازمند کلیه هستند که اگر کلیه به آنها نرسد دچار عوارض می شوند و جان خود را از دست می دهند. پیوند اعضا از نظر شرعی هم مشکل ندارد و مجوز دارد و حضرت امام (ره) هم مجوز داده و مراجع هم مخالفت ندارند. پس به نظر من هر کسی باید به دنبال کار و تخصص خود باشد.

گفته های این نماینده مجلس در مورد موضوع فروش کلیه در ایران و اجتناب ناپذیر بودن واکنش‌های بسیاری را برانگیخت ، جدا از بحث هایی که درباره این موضوع عنوان شد باید به این توجه کرد که در ایران افرادی هستند که با گرم شدن بازار فروش کلیه به منافع مالی می رسند؛ افرادی که در این فرایند نقش رابط میان فروشنده و بیمار نیازمند را ایفا می کنند و با انجام عمل دلالی منافع قابل توجهی را به دست می آورند.

تلخ تر آنجاست که می بینیم ایشان به جای تلاش در جهت ترویج فرهنگ ایثار و اهدای عضو، بر بی اشکال خواندن فروش کلیه، ضمن توجه به خسارات اجتماعی و اقتصادی آن، اصرار می ورزد و به نوعی نیازمندان را به این کار ترغیب می کند، در حالی که انتظار می رود درصدد معرفی و ارائه راهی برای مشکل اقتصادی افراد نیازمند برآمده و به دنبال راهی برای مقابله با آن دسته از افراد سودجو و منفعت طلب باشند که به بیماران دیالیزی به چشم منفعت می نگرند.

دلالان فروش اعضای بدن

رروزنامه شرق در 19 آذر 92 مصاحبه ای با یکی از دلال های اعضای بدن داشته که در این مصاحبه آمده است که کامبیز 39 ساله و دیپلمه علوم‌انسانی که دلال اعضای بدن استدرباره درآمدش می‌گوید: «بستگی داره! گاهی ماهی صدمیلیون، گاهی 200میلیون، بستگی داره! ولی الان خیلی‌ها منو می‌شناسن حتی بعضی از دکترها مریض‌هاشون رو به من معرفی می‌کنند به همین خاطر هر روز فهرست فروشنده و خریدارهام زیاد میشن.» ظاهرا رکود اقتصادی سال‌های اخیر برای کامبیز خوش‌بیاری داشته و عده زیادی از مردم برای فروش اعضای بدن به نزد او می‌آیند. حالا وارد بحث اصلی گزارش می‌شود: «اعضای بدن قیمت نداره و معمولا من بر اساس مشتری قیمت تعیین می‌کنم ضمنا بعضی از گروه‌های خونی مثلB+ گرون‌تر هستند.» او پس از آن قیمت‌ها را اعلام می‌کند که ارقام تا چند دقیقه دور سرم می‌چرخند، دلال محترم این‌گونه قیمت می‌دهد «کلیه بین 25میلیون تا 70میلیون‌تومان، قلب 70تا 200میلیون‌تومان، ریه 12 تا 50میلیون‌تومان، کبد 30میلیون‌تومان، و لوزالمعده یا همان پانکراس 45میلیون‌تومان.» اگر سرانگشتی حساب کنیم حداقل یک بدن سالم 500میلیونی می‌ارزد ولی جالب‌تر این است که یک دلال قیمت آن را تعیین می‌کند.

خرید و فروش اعضای بدن محکومین به اعدام

پس از آن شاهد این بودیم که در سال 93 ، ایرج فاضل،  رییس انجمن پیوند اعضای ایران گفت:خرید و فروش اعضای بدن محکومین به اعدام یک عمل غیرانسانی و غیرقانونی است که تاکنون نمونه آن در کشور ما گزارش نشده است. در کشور ما این کار تاکنون انجام نشده است و تنها در گذشته در کشور چین انجام می شد که در حال حاضر صورت نمی گیرد. استفاده از اعضای بدن محکومین به اعدام یک نغمه شومی است که عمل به آن جز شرمندگی برای ما نخواهد داشت و پرونده حقوق بشری در مجامع بین المللی باز خواهد کرد. در کشور ما که میزان تصادفات رانندگی و مرگ های مغزی بسیار زیاد است، استفاده از اعضای بدن محکومین به اعدام هیچ سودی برای کشور به همراه نخواهد داشت.

فاضل تاکید کرد: خرید و فروش اعضای بدن انسان در هیچ جای دنیا پذیرفته نیست و ما نیز به عنوان بخشی از جامعه پزشکی نگران مساله فروش اعضای انسانی هستیم. اگر فردی بخواهد به دلیل مشکلات مالی اقدام به فروش اعضای بدن خود کند، کارش مورد تایید جامعه پزشکی نیست. گفته می شود که برخی افراد برای فروش اعضای بدن خود از خارج از کشور به ایران می آیند، این کار نیز غیرقانونی است؛ پیشتر این اقدام در کشورهایی مانند فیلیپین و هند صورت می گرفت اما در آنجا نیز متوقف شد.

اما با گذشت تقریبا 3 سال از این صحبت ها هنوز هم بازار خرید و فروش اعضای بدن داغ است و این موضوع غیر قابل انکار است.

در هر جامعه ای که فقر و احتیاج باشد فروش اندام های مختلف هست

پدر نفرولوژی ایران می گوید: در هر جامعه ای که فقر و احتیاج باشد فروش اندام های مختلف هست کما اینکه عده ای هم از روی احتیاج به فساد های گوناگون روی می آورند و در واقع کسی که از روی فقر هر عضوی از بدش را بفروشد بی تردید به  نوعی فحشا است و این مسئله  نادرست ، غیر اخلاقی وغیرانسانی می باشد.

دکتر بهروز برومند، افزود: در هر جامعه ای مقداری فساد و تعدادی هم انسان فاسد هست، همانطور که شما در هر معامله ای پاره ای تخلف و تقلب و کارهاری غیر قانونی می بینید و در واقع عده ای از افراد هم منتظرند تا از راه های غیر قانونی پول به دست آورند و یا از خلأ های قانونی استفاده کنند. زمانی پیوند اعضاء در کشور به علت اینکه دهنده نداشتیم بسیار ضعیف بود و تعداد پیوندها نیز کم بود به همین علت قانونی تصویب شد و دولت برای تشویق دهندگان کلیه یک میلیون تومان هدیه ایثاربرای آنان در نظر گرفت. دولت هدیه ایثار را برای دهندگان کلیه قرار داد تا تشویقی برای رونق اهداء عضو باشد که تأثیر گذار هم بود و در سال1371 عمل های پیوند کلیه حدود 100 مورد بود و در حال حاضر بالغ بر 2500 مورد عمل پیوند در یک سال است، ولی متأسفانه داستان به همان هدیه ایثار ختم نشد و این مسیری شد برای رسمی شدن خرید و فروش کلیه.

وی تصریح کرد: در هر جامعه ای که فقر و احتیاج باشد فروش اندام های مختلف هست کما اینکه عده ای هم از روی احتیاج به فساد های گوناگون روی می آورند و در واقع کسی که از روی فقر هر عضوی از بدش را بفروشد نادرست و غیر اخلاقی است. ما همیشه طرفدار این هستیم که زندگی افراد به صورتی تأمین باشد که مجبور نباشند که هیچ قسمتی از اعضاء بدنشان را بفروشند چون در هر صورت فروختن عضوی از بدن خود فروشی است و اگر ذکر شود که این کار با نیت حفظ نجات جان فردی صورت می گیرد؛ چراکه امروز به صراحت می توان گفت تقریبا هیچ غریبه ای حاضر نیست کلیه اش را به صورت رایگان به بیماری اهداء کند.

وی تأکید کرد: گاهی چانه زنی بر سر قیمت کلیه تا پشت در اتاق عمل هم ادامه می یابد و این بی قانونی در زمینه خرید و فروش کلیه باعث فساد در این زمینه شده و همچنین کشورهایی مانند عربستان و قطر که خودشان انواع خقوق انسانی را زیر پا می گذارند و کارگران را در شرایط نامناسب قرار می دهند تا از بین بروند و اعضاء آنان را استفاده کنند؛ بر ما خرده می گیرند که در که کشور شما تنها کشوری است که دولت هم، به فروشندگان پول می دهد و خرید و فروش اعضاء در کشور شما قانونی است و این ننگی بس بزرگ برای ماست. اهداء کننده تحت فشار روانی ناشی از این بی عدالتی های اجتماعی و اقتصادی خواهد بود و بی تردید به واسطه آن عواقب ناخوشایندی گریبان گیر جامعه خواهد شد.

گزارش: می گل هشترودی