مهاجرت پزشکان دارد اتفاق می افتد؛ در تصمیمات مسئولان هیچ اتفاقی نمی افتد
بیش از دو سال است که بسیاری درباره مهاجرت پزشکان هشدار میدهند. آمار مهاجرت نخبگان و پزشکان همچنان روندی صعودی دارد؛ نخبگانی که پرورششان برای کشور هزینه داشته و ازدستدادن آنها نیز هزینهای گزافتر به جامعه تحمیل میکند.
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ بیش از دو سال است که بسیاری درباره مهاجرت پزشکان هشدار میدهند. آمار مهاجرت نخبگان و پزشکان همچنان روندی صعودی دارد؛ نخبگانی که پرورششان برای کشور هزینه داشته و ازدستدادن آنها نیز هزینهای گزافتر به جامعه تحمیل میکند.
طبق آمارها حدود 40 درصد از رتبههای برتر کنکور و المپیادها از کشور مهاجرت میکنند؛ چنین آمار و ارقامی به این میماند که بخشی از وزارت علوم، بهداشت و درمان و نظام آموزشی کشور به دستگاهی برای پرورش استعدادها و نیروهای کار متخصص دیگر کشورها تبدیل شدهاند. آسیبشناسی مهاجرت از کشور نشان میدهد برخی از سیاستها و برنامههای نادرست اجرائیشده در کشور از یک سو و تأثیرات فضای مجازی و فضای ارتباطی از سوی دیگر بر پدیده مهاجرت بهویژه مهاجرت اعضای کادر درمان تأثیر مستقیم داشته است. در سال گذشته، ۱۶۰ متخصص قلب از کشور مهاجرت کردهاند. در همین مدت
۳۰ هزار کادر درمان از دانشکدههای علوم پزشکی درخواست صدور گواهی حسن انجام کار داشتهاند که مقصدشان کشور عمان بوده است. همچنین ظرف چهار سال گذشته ۱۶ هزار پزشک عمومی از کشور رفتهاند و بر اساس گزارش سازمان بینالمللی مهاجرت، میزان مهاجران ایرانی در سال ۲۰۲۲ میلادی، حدود دومیلیونو ۸۰۰ هزار نفر بوده که نزدیک به 3.3 درصد از کل جمعیت کشور را شامل میشود.
مسئله مهاجرت اعضای کادر درمان برای نخستینبار در دیماه ۱۳۹۹ از سوی علی تاجرنیا، مشاور عالی وقت رئیس سازمان نظام پزشکی، در رسانهها مطرح شد. او در گفتوگویی اعلام کرد: «تنها در شهر آنتاریوی کانادا حدود ۴۰۰ دندانپزشک ایرانی مشغول به کار هستند». در شهریور سال گذشته نیز محمدرضا ظفرقندی، رئیس وقت سازمان نظام پزشکی، از درخواست مهاجرت بیش از سه هزار پزشک در یک سال گذشته خبر داد. اما بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت و درمان، در آذرماه سال گذشته این ارقام را بیشتر فضاسازی رسانهها خواند و گفت: آمارها نشان میدهد وضعیت نیروهای ذخیره متخصص و تربیتشده خوب است؛ بهطوریکه امسال چهار هزار دستیار به کار گرفته شده که رقم کمی نیست. سخنی که واکنش تند رضا لاریپور، سخنگوی سازمان نظام پزشکی را به دنبال داشت. او گفت: «امسال سال جالبی است. پرستارها از بیمارستانهای دولتی خارج میشوند، بیمارستانهای خصوصی در آستانه ورشکستگی هستند، پزشکان از عضویت هیئتعلمی خارج و کشور را ترک میکنند و افراد دیگر هم شغل خود را تغییر میدهند».
شرایط جامعه
در سه سال گذشته حدود ۱۶ هزار پزشک از کشور مهاجرت کردهاند. به گفته متخصصان امر، نگرانی از آینده تحصیلی و شغلی فرزندان، فشارهای سنگین اقتصادی، محدودیت در کسب درآمد، آسیبهای اجتماعی و مشکلات فرهنگی جامعه در کنار فضای سنگین کار در مراکز درمانی و دانشگاهها از مهمترین علل خروج اعضای کادر درمان بهشمار میروند. از سوی دیگر «سیاوش صحت»، دبیر جامعه جراحان عمومی ایران، از منظری دیگر به شرایط کنونی درمان میپردازد و معتقد است: «وظیفه پزشکان است که بهترین خدمت را «تا جایی که امکان دارد» با بهترین کیفیت به بیماران ارائه دهند، ولی یک پزشک اگر از نظر اقتصادی، معیشتی و جایگاه اجتماعی مورد توجه قرار نگیرد، آیا انگیزهای برای خدمت خواهد داشت؟ بنابراین اگر پزشکان کارهایی میکنند که در راستای اهداف پزشکی نیست، به دلیل این است که موقعیت اجتماعی ایجاب میکند».
همه این مسائلی که مطرح شده است، نشانهای هستند از اینکه باید در این زمینه نگران بود و تدبیرهای جدیدی اندیشید تا شرایط به سوی بهبود پیش برود و اوضاع درمان بهتر شود.