کارشناس محیط زیست: خشکی دریاچه میلیون‌ها نفر را گرفتار خواهد کرد/ یک ریال برای کارشناسی دریاچه ارومیه پرداخت نشد!/ دریاچه ارومیه "لیتیوم" ندارد
حسین آخانی استاد دانشگاه و کارشناس محیط زیست با انتقاد از بی‌توجهی به وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه به دیده‌بان ایران گفت: همانطور که اولین مصوبه کابینه آقای روحانی احیای دریاچه ارومیه بود و علیرغم هزینه‌های گزاف نتوانست کاری انجام دهد بدون تردید، دولت آقای رییسی هم نخواهد توانست کاری انجام دهد.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ این روزها دریاچه ارومیه بحرانی‌ترین روزهای خود را سپری میکند. دریاچه‌ای با عمر ۱۳ هزار ساله که این روزها شاهد جان دادنش هستیم چنانچه به طور کامل خشک شود زندگی در آن منطقه که نه بلکه برای کشورهای همسایه و شهرهای دور ایران نیز سخت خواهد شد. تبعات خشک شدن دریاچه ارومیه و آثار مخرب از شمالغرب گرفته حتی تا تهران را نیز در برمیگیرد.
مرداد ماه سال ۱۳۹۲ بود که کارگروه نجات دریاچه ارومیه تشکیل و با تصویب ۱۹ طرح اولویت دار کار خود را آغاز کرد، تا کنون بیش از ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار برای احیای این دریاچه اختصاص یافته است ولی آنچه امروز شاهد آن هستیم جانِ نیمه جان این دریاچه است.
حسین آخانی استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل محیط زیست در گفت‌وگو با دیده‌بان ایران در این رابطه گفت: از ابتدای تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه همراه مسئولین وقت بودم و کارگروه احیاء اکولوژیک را تشکیل داده و تعدادی از متخصصین داخلی و خارجی را برای این موضوع همراه کردم که ماحصل آن، تهیه گزارش مفصل بود که به ستاد احیا دادم ولی متاسفانه به هیچ‌کدام از پیشنهادات ما در گزارش ارسالی، توجهی نشد و حتی تک ریالی برای تحقیقاتی که در حال انجام بودیم اختصاص داده نشد و در واقع تیم ما، از جیب خودمان هزینه میکردیم تا بتوانیم تحقیقات خود را اجرایی و در این راستا روند تغییرات پوشش گیاهی منطقه را ثبت کنیم.
همانند دولت روحانی، دولت رییسی هم نمیتواند کاری برای احیا دریاچه ارومیه انجام دهد
وی ادامه داد: سیاست‌های آبی در کشور ما و در دولت‌های مختلف یکی است پس فرقی نمیکند دولت قبلی یا فعلی بخواهند کاری برای احیای دریاچه ارومیه انجام دهند. همانطور که اولین مصوبه کابینه آقای روحانی احیای دریاچه ارومیه بود و علیرغم هزینه‌های گزاف نتوانست کاری انجام دهد بدون تردید، دولت آقای رییسی هم نخواهد توانست کاری انجام دهد.
این استاد دانشگاه و کارشناس محیط زیست در رابطه با استخراج لیتیوم از محل دریاچه گفت: این اطلاعات قابل استناد نیست. موضوع دریاچه ارومیه همانند سایر تالاب‌های کشور دچار سندروم دریاچه ارومیه شده‌اند ولی مسئله اصلی اینجاست که اقتصاد کشور را به شدت وابسته کشاورزی کردیم و به همین دلیل تمامی منابع آبی کشور را به سوی استفاده برای کشاورزی هدایت کرده‌اند و با این فلسفه که آب برای انسات‌هاست نه طبیعت، سعی دارند تا آب تمام نشده استفاده کنند.
صاحبان باغات اطراف دریاچه ارومیه افراد قدرتمند هستند که هیچ کسی نمیتواند آب را از آنها بگیرد
آخانی به سدهای اطراف دریاچه و چاه‌های زده شده در زمین‌های کشاورزی حومه آن اشاره کرد و افزود: صاحبان باغات اطراف این دریاچه اکثرا مسئولین مملکت هستند و بی شک هیچگاه اجازه نمیدهند که آب چاه زمین و باغ‌شان قطع شود. کشاورزان امروز ما فقیر نیستند بلکه انسان‌های پولدار و از مسئولین دستگاه‌های دولتی هستند که به راحتی و با دور زدن قوانین مجوز چاه میگیرند. اکثرا باغات اطراف دریاچه ارومیه افراد قدرتمند هستند که هیچ کسی نمیتواند آب را از آنها بگیرد.
این کارشناس محیط زیست دلایل خشکی دریاچه را اینگونه عنوان کرد: درست است که با پدیده افزایش دمای هوای کره زمین و تغییر اقلیم مواجه هستیم ولی این فاکتور به تنهایی نمیتواند سبب خشکی دریاچه ارومیه و سایر دریاچه‌ها شود. دخالت‌های انسانی، ساخت میانگذر دریاچه ارومیه، سدها و زدن چاه در اطراف دریاچه از مهم‌ترین علل خشکی است.
حاکمیت باید وابستگی خود به اقتصاد کشاورزی و بهره‌وری از سرزمین را کم کند
وی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با دیده‌بان ایران اظهار داشت: چنانچه دریاچه ارومیه خشک شود میلیون‌ها نفر که در اطراف ان زندگی میکنند و حتی در فواصل دور، گرفتار خواهند شد البته این دریاچه به طور کل از بین نخواهد رفت ولی نگرانی بزرگ وجود دارد که آن، موج مهاجرت است، بایستی حاکمیت، وابستگی خود به اقتصاد کشاورزی و بهره‌وری از سرزمین را کم کند پس لازم است سیاست‌های خارجی خود را طوری پیش ببرد که همانند ترکیه که سالانه ۲۴میلیارد دلار درامد از جذب توریست دارد از ظرفیت توریستی‌مان استفاده کنیم.
بعد از انقلاب نتوانستیم از ظرفیت گردشگری دریاچه ارومیه استفاده کنیم
وی در رابطه با ظرفیت‌های گردشگری دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: این دریاچه قبلا این نقش را ایفا میکرد و از تمام کشورهای دنیا برای بازدید دریاچه ارومیه می‌آمدند ولی بعد از انقلاب، نگاه کاملا تغییر کرد و به سمت افزایش جمعیت و خودکفایی در کشاورزی پیش رفتیم که رفتارهای اشتباه، منجر به خشکی دریاچه ارومیه شد و در شرایط فعلی این دریاچه بیشتر برای دفع توریست خوب است تا جذب.
آخانی با تاکید به ضرورت وجود کشاورزی بهینه در کشور بیان کرد: با وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی فعلی موجود در کشور نمیتوان مشکل دریاچه ارومیه، ترافیک و محیط‌زیست و... حل کرد، حاکمان کشور باید کاری نکنند که دشمنان ما خوشحال شوند. نباید اجازه دهیم دشمن فکر کند که میتواند به کشور ما ضربه بزند لازمه آن نیز اصلاح برخی از رفتارهاست.
گفتگو: صفورا طالب‌زاده_سایت دیده‌بان ایران
