پسرهای درس نخوان!/ آیا بازار کار جذابیت بیشتری برای دانشآموزان پسر دارد؟
عضو شورای عالی آموزش و پرورش میگوید: در جامعه ما پسرها از دخترها آزادتر و راحتترند و حتی میتوانند از مدرسه بیرون بیایند و بعضی از آنها در خانوادههایی زندگی میکنند که به پسرها خیلی سخت نمیگیرند. یا خانواده کلا مساله دارد و تحصیل فرزندان برایش مهم نیست وقتی پسر میگوید نمیخواهم درس بخوانم، به او میگویند که خب اشکال ندارد، به جای آن برو سر کار.
به گزارش سایت دیدهبان ایران؛ بازماندن کودکان از تحصیل همواره یکی از دغدغههای فعالان حوزه کودک و بوده و آنها را بر آن داشته که در جهت رفع این معضل اجتماعی گام بردارند و آن را از مسئولان دستاندرکار نیز مطالبه کنند زیرا این مساله یک پدیده اجتماعی چندوجهی است و رفع نکردن آن به حوزههای دیگر از جمله فرهنگی و اقتصادی نیز آسیب وارد میکند.
امسال نیز با نزدیک شدن به مهرماه که مدارس پس از ۲ سالِ سخت کرونایی در این ماه بازگشایی خواهد شد، این دغدغه حتی نسبت به گذشته بیشتر شده است. از زمستان ۱۳۹۸ تاکنون وضعیت معیشتی بسیاری از خانوادهها به دلیل از دست رفتن تعدادی از مشاغل با قرنطینهها و پروتکلهای کرونایی و همراه شدن آن با تورم و گرانی به وخامت گراییده و بهناچار کودکان و نوجوانانشان نانآور یا کمکخرج و کمکحال اقتصاد خانواده شدهاند.
۲۶ اسفند ۱۴۰۰ سال بهروز نظری، مدیر گروه پژوهشی آموزش و توسعه مطالعات و توسعه سازمان جهاد دانشگاهی، در گفتگو با ایرنا، تهران را در زمینه بازماندن کودکان از تحصیل پیشتاز اعلام و از سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی و خوزستان به عنوان استانهای دارای بیشترین آمار در این زمینه یاد کرد.
او در همان گفتگو بازماندگی از تحصیل را یک چرخه دانسته که هر سال در حال تکرار است و گفته که بر اساس گزارش وزارت آموزش و پرورش در خردادماه سال گذشته (۱۴۰۰)، ۲۱۰ هزار نفر از تحصیل بازماندهاند. این در حالی است که این آمار در سال قبل از آن ۱۴۶ هزار نفر بوده است.
نظری همچنین حدود یک ماه پیش از آن، در ۳۰ بهمن ۱۴۰۰، در گفتگو با مهر، اعلام کرد: در سال ۱۳۹۵، براساس اطلاعات سامانه آماری آموزش و پرورش، شمار کل کودکان و نوجوانان ۶ تا ۱۸ ساله بازمانده از تحصیل یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر برآورد شده بود اما براساس آمار غیررسمی در خصوص کودکان کار، رقمهای مختلفی مطرح است از ۳ میلیون در نظر بگیرید و گاهی این میزان تا ۷ میلیون نفر هم عنوان میشود.
در این میان، پورتال دفتر سازمان جهانی یونیسف در ایران نیز تعداد کودکان ۶ تا ۱۶ ساله بازمانده از تحصیل را در کشورمان در سال تحصیلی ۱۳۹۵-۱۳۹۴ بیش از ۷۷۰ هزار نفر اعلام کرده و البته این آمار را بدون در نظر گرفتن کودکان افغانستانی بازمانده از تحصیل در ایران دانسته است.
چالش ۷۵۰ هزار دانشآموز بازمانده از تحصیل
یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش نیز یکشنبه ۲۰ شهریور درخصوص آخرین آمار کودکان بازمانده از تحصیل گفت: از ۹۰۸ هزار بازمانده از تحصیل، در سال گذشته ۱۶۴ هزار نفر به مدرسه برگشتند.
نوری ادامه داد: اکنون هم دوستانم تلاش میکنند با همکاری معاونت محرومیتزدایی که در معاونت اول ریاستجمهوری مستقر است، سایر دانشآموزان را به مدرسه برگردانند.
دکتر سیما فردوسی عضو شورای عالی آموزش و پرورش، درخصوص علل ترک تحصیل دانشآموزان یا بازماندن کودکان از تحصیل به همشهری آنلاین گفت: عوامل متعددی در این مساله دخالت دارند و نمیتوانیم همه موضوع را با یک دلیل محدود کنیم.
فردوسی اظهار کرد: همچنین، بچههایی هستند که به دلیل تنبلی و پشت گوش انداختن از درس و مدرسه بازمیمانند، بهخصوص در ایام کرونا که ممکن است نظارتی بر درس آنها وجود نداشته است. خیلی از بچههایی که ترک تحصیل میکنند هم ضعف بهداشت روان دارند.
این روانشناس افزود: بنابراین، بچهای که ترک تحصیل میکند یا خانواده بیمسئولیت دارد و تحصیل برایش خیلی اهمیت ندارد یا خودش مشکل دارد؛ مثلا بیشفعال است، نقص دقت دارد، اختلالات رفتاری دارد، اختلالات شخصیتی دارد. اینها جزء گروه جداافتادگان از تحصیل قرار میگیرند.
فردوسی تاکید کرد: باید در این زمینه کار تحقیقاتی و مستندی انجام شود اما تا به حال به طور سیستماتیک چنین کاری صورت نگرفته است. همه این بچهها باید شناسایی، دستهبندی و طبقهبندی شوند و مشخص شود که هر کدامشان به چه دلیلی ترک تحصیل کرده یا از تحصیل بازماندهاند. تکتک بچهها باید پرونده داشته باشند و مشخص باشد هر کدام از اینها در چه وضعیتی از لحاظ سلامتی، خانواده، آموزش و... به سر میبرند.
وی با اشاره به نابرابری و ناعادلانه بودن آموزش در کنار عوامل یاد شده اظهار کرد: بعضی از این بچهها در فقر به سر میبرند یا در مناطق محروم زندگی میکنند و امکانات آموزشی لازم برایشان فراهم نیست. در ایام کرونا خیلی از آنها حتی موبایل یا تبلت در دسترس نداشتند و نمیتوانستند از فضای مجازی برای درس خواندن استفاده کنند.
دخترها بیشتر ترک تحصیل میکنند یا پسرها؟
یک عضو شورای عالی آموزش و پرورش در پاسخ به این سوال که طبق مشاهدات خودتان به نظرتان در ایران دخترها بیشتر ترک تحصیل میکنند یا پسرها، بیان کرد: دقیق نمیتوان این را گفت ولی بر اساس مشاهدات شخصی میتوانم بگویم پسرها بیشتر ترک تحصیل میکنند.
وی گفت: در جامعه ما پسرها از دخترها آزادتر و راحتترند و حتی میتوانند از مدرسه بیرون بیایند و بعضی از آنها در خانوادههایی زندگی میکنند که به پسرها خیلی سخت نمیگیرند. یا خانواده کلا مساله دارد و تحصیل فرزندان برایش مهم نیست وقتی پسر میگوید نمیخواهم درس بخوانم، به او میگویند که خب اشکال ندارد، به جای آن برو سر کار.
منبع: لاله غزالی_همشهری آنلاین