وزیر میراث: اگر قرار باشد مردم آثار و اشیاء عتیقه را نبینند، پس زیر خاک بماند، چرا حفاری می‌کنیم؟

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی افزود: بعضی فکر می‌کنند حفاظت از میراث فرهنگی یعنی اجازه ندهیم مردم آن را ببینند. من با این نگاه مخالفم. اگر قرار است مردم نبینند پس زیر خاک بماند، چرا حفاری می‌کنیم، چون مردم ببینند.

او در ادامه این بحث، با بیان این‌که موزه باید در دسترس باشد و اگر نباشد به درد نمی‌خورد، اظهار کرد: ما پدیده‌ای به نام مخزن داریم که واقعا جای تأسف است که کمتر توجه شده است. در همین مخزن موزه ملی، ۱۰ برابر آثاری که به نمایش گذاشته شده، اثر در مخزن نگهداری می‌شود. یک بار هم که ما  یکی از این آثار را از این مخزن نشان دادیم، به روح قضیه توجه نکردند. این‌ها را که ربات جابه‌جا نمی‌کند، همکاران من جابه‌جا می‌کنند. البته یک راه‌حل درنظر گرفتیم که در استان‌ها و شهرستان‌ها این آثار به نمایش گذاشته شود.

ضرغامی سپس با اشاره به تفاهم‌هایی که با سایر دستگاه‌ها بسته شده یا در شرف امضاء است، اظهار کرد: حفاظت فیزیکی آثار مهم است و همه نهادها باید کمک کنند، بخش عظیمی از میراث فرهنگی وقف است. تازه فهمیدیم «حفظ‌العین» بخشی از وظیفه اوقاف است. حالا با اوقاف تفاهم‌نامه مفصلی امضاء کرده‌ایم تا این آثار را با همکاری هم و با پول اوقاف مرمت کنیم. با بنیاد مسکن هم تفاهم‌نامه‌ای داریم که آقای نیکزاد علاقه نشان دادند و یقین پیدا کردند یکی از وظایف بنیاد مسکن در کنار ساخت خانه روستایی، اختصاص بخشی از اعتبارات برای مرمت میراث فرهنگی است.

او همچنین با بیان این‌که نقاط ضعف اکتشاف، شناسایی و معرفی احصاء شده است، تاکید کرد:  باید به مدیران به‌ویژه مدیران رسانه‌ای گفت که میراث فرهنگی مهم است ‌و نباید غفلت کرد، من هم اگر در زمان مدیریت رسانه غفلتی کردم، الان اعلام می‌کنم، اما نگاه‌ها الان باید طوری باشد که علاوه‌بر حفظ، پیام آن آثار را به‌درستی عرضه و تفسیر کنیم. نه فقط معرفی کنیم و این یکی از وظایف راهنمایان است.   اگر در کاخ موزه نیاوران هر روز صبح بودجه می‌گذاریم لباس شاه و فرح دیبا را اتو کنند که مبادا خط روی آن بیفتد و نابود شود، باید به بازدیدکننده‌ای هم  که می‌آید گفته شود این همه امکانات نظامی فراهم کردند، اما وقتی دشمن حمله کرد دست‌ها را بالا بردند و کشور اشغال شد. یا میزی که در سعدآباد است بخش مهمی از معاهده ننگین کشور در آن دوره روی این میز امضا شده است. یا مثلاً در چالدران که به تازگی بازدید داشتم قراردادی در این منطقه امضا شد که استقلال بخشی از کشور از دست رفت.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ادامه راه‌اندازی موزه‌های خصوصی، عمومی و استانی را در اولویت اعلام کرد و در ادامه در مورد سانسورهایی که گاهی درباره برخی دوره‌های تاریخی صورت می‌گیرد، اظهار کرد: در بحث‌های سیاسی بعضاً به اثری بر می‌خوریم که مثلاً مربوط به قاجار یا پهلوی است و گفته می‌شود نباید از آن‌ها یاد کنیم. من اگر نیویورک رفتم و ساختمان امپایر استیت را به عنوان مهندس ساختمان دیدم و اگر از روی پل ورسک عبور کردم، چه اشکالی داشت. پل ورسک را دانمارکی‌ها ساختند و خوب هم کار کردند، پولش را هم گرفتند، چه اشکالی دارد نام آن‌ها را بیاوریم یک پل زیبا ساخته‌اند؟ من آمده‌ام این‌ها را به هم بزنم، هزینه دارد، هزینه هم دادیم. نگاهمان به میراث فرهنگی باید درست و فرهنگی باشد.

او با اشاره به تشکیل انجمن خیران میراث فرهنگی، گفت: به لحاظ قانونی مشکلی داشتیم که مردم هدایا را به‌درستی تحویل وزارت بدهند، بعد از مصوبه دو هفته پیش هیأت دولت این مسأله حل شده است. در اساسنامه صندوق احیا یکی از منابع تعریف شده، کمک‌های مردمی است. اساسنامه این تشکل اکنون قابل انتشار است و به‌تدریج باید زمینه جذب کمک‌های مردمی در داخل و خارج کشور را ریالی و ارزی فراهم کنیم.

ضرغامی همچنین از برگزاری همایش چهره‌های ماندگار که پیش‌تر در زمان ریاستش در صدا و سیما برگزار می‌کرد، خبر داد و افزود: در اولین برنامه ۱۰ چهره ماندگار حوزه میراث فرهنگی منتخب شده‌اند.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنین گفت: در حوزه دانش‌بنیان نیز کارهای زیادی انجام شده از مرمت‌های رباتیک که دیگر نیازی به نصب داربست ندارد، مثل داربست‌های مسجد امام که ۱۰ سال نصب بود و چند روز پیش برداشته شد. یا در حوزه اکتشاف بدون حفاری و متاورس نیز پروژه‌ها و کارهای خوبی انجام شده است.

ضرغامی با اشاره به نمایشگاه آثار اهدایی دو خانواده در موزه ملی، اظهار کرد: باید به کسانی که در میراث فرهنگی، غیرقانونی حفاری قاچاق انجام می‌دهند آرام آرام گفت این کارها عاقبت ندارد، ضدملی است و منصرف شوند و راه درست را انتخاب کنند.