چرا هوتگ ها همچنان قربانی میگیرند؟/ ۵۰ درصد روستاهای دشتیاری فاقد شبکه پایدار آب هستند/ محرومیت، قاتل کودکان دشتیاری
منطقه دشتیاری واقع در جنوب استان پهناور سیستان و بلوچستان بار دیگر داغدار فرزندان خود شد. حالا بار دیگر سه کودک و یک معلم قربانی محرومیت در این مناطق شده و زندگی خود را در هوتگها جا گذاشتند اگرچه هوتگها قاتل اصلی کودکان این مناطق نیستند.
در روزهای گذشته سه کودک در منطقه دشتیاری جان خود را از دست دادند. مریم و رقیه ۶ و ۸ ساله از روستای سلوربازار برای بازی به هوتگ رفته بودند که داخل آن سقط کرده و جان میبازند. معلم آنها یاسمین هوت هم برای نجاتشان به داخل هوتگ رفت و جان باخت، همان روز، اما یک کودک ۴ ساله از روستای عیدوبازار دشتیاری نیز داخل همین هوتگها جان خود را از دست داد.
کودکان دشتیاری همچنان در هوتگها جان میسپارند، تعداد کودکانی که در این گودالهای آبی عمیق جان سپردهاند قابل شمارش نیست، فرزندانی که یا در حین تامین آب برای خانواده جان باختهاند یا در حین شنا و بازی در این مناطق جان خود را از دست دادهاند.
حقیقت آن است که محلیها علاقهای به جمعآوری هوتگها ندارند چراکه این سازهها در طول تاریخ بخشی از ضروریات زندگی در این منطقه بوده است اگر چه در نبود زیرساختهای لازم برای تامین آب شرب مردم و نیز به دلیل نیاز به آبرسانی به حیوانات و حیات وحش منطقه وجود هوتگها همچنان نوعی ضرورت است.
تجربه نشان داده است آنچه کودکان این منطقه از سرزمینمان را به سوی مرگ میکشاند نه وجود سازهای به نام هوتگ که نبود حفاظ و حصار اطراف این گودالهای آبی، اجبار مردم برای تامین آب از هوتگها و نبود امکانات تفریحی برای کودکان است. درواقع اجرای طرحهای بسیار ساده در راستای بهسازی هوتگها و حفاظت از جان مردم و بهویژه کودکان این مناطق میتواند از وقوع فاجعه جلوگیری کند، طرحهایی که همچنان تعجیل و ارادهای برای انجام آنها وجود ندارد
با این حال سالهاست که سهم کودکان دشتیاری چابهار به جای بهره بردن از اماکن تفریحی مرگ و میر در هوتگهاست، این کودکان در محرومیت شدید متولد شده و در سایه همین محرومیتها و دیده نشدنها جان میبازند.
به رغم تاکید حاکمیت بر فرزندآوری، اما هنوز فکری به حال سلامت جان فرزندان مردم در مناطق محروم کشور نشده است؛ یک روز کودکان در کانالهای روباز فاضلاب جان میدهند و روز دیگر در هوتگها به کام مرگ کشیده میشوند و همچنان مشخص نیست در سرزمینی که جمعیت آن رو به پیری و میزان فرزندآوری در آن رو به کاهش است به چه علت اهتمام و ارادهای برای حفظ جان کودکان نمیشود؟
آبرسانی به جنوب سیستان و بلوچستان با کندی پیش میرود
معینالدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی ضمن تسلیت به مردم ایران و خانواده جانباختگان این حادثه تلخ به جامعه ۲۴ میگوید: این نوع حوادث بارها تکرار شدهاند و با کلمات نمیتوان عمق این تراژدی فاجعهبار را توضیح داد.
وی ادامه میدهد: هوتگها سازههایی هستند که طی سالیان سال محل تامین آب مورد نیاز مردم از جمله آب شرب، محل شستوشو و محلی برای استفادههای زیست محیطی و تامین آب حیوانات بودهاند. درحال حاضر نیز با توجه به شرایط خاص اقلیمی منطقه دشتیاری (حوضههای دشتیاری و چابهار) و محدودیت منابع آبی در این مناطق وجود هوتگها نوعی ضرورت هستند.
به گفته نماینده چابهار، در ادوار گذشته عمدتا به دلیل عدم ایجاد شبکه آبرسانی، کودکان مجبور بودند کیلومترها راه طی کنند تا به هوتگ رسیده و از آنجا آب بردارند، اما از سال گذشته اتفاقات بزرگی در حوزه آبرسانی منطقه دشتیاری رخ داده و مجموعا ۳۰۴ روستا به شبکه آبرسانی متصل شدهاند که یکی از آنها همین روستای سلوربازار است که این حادثه در آن رخ داده است.
وی خاطرنشان میکند: اما باید به این نکته توجه کرد که هوتگها تنها برای تامین آب شرب نیستند بلکه به دلیل نبود زیرساختهای لازم برای بازی کودکان در این مناطق و محرومیت مطلق بچههای این منطقه از چنین فضای ضروری گاهی بچهها ناچارند برای تفریح و شنا به این هوتگها بروند
سعیدی میافزاید: امروز اگرچه بخشی از این آبرسانی انجام شده، اما کماکان بخش قابل توجهی از منطقه یعنی نزدیک به ۵۰ درصد روستاهای این منطقه هنوز فاقد شبکه پایدار هستند بنابراین باید وزارت نیرو نیز فرایند آبرسانی را تسریع کند. به ما قول دادند که شاخص آبرسانی تا پایان سال ۱۴۰۰ به ۹۰ درصد برسد. با توجه به بحث جهاد آبرسانی در قالب پروژه محرومیتزدایی انتظار میرود که این فرایند تسریع شود، زیرا کمی با کندی این پروسه طی میشود.
تقاضای دو فوریت برای طرح حذف یک تبصره تبعضآمیز
نماینده چابهار اضافه میکند: موضوع دیگر برای کاهش و رفع این حوادث حصارکشی هوتگهاست، این حصارکشیها باید به شکلی انجام شود که از یک سو شرایط ایمنی را برای شهروندان افزایش دهد و از سوی دیگر مانع دسترسی مردم و بهویژه حیوانات به این سازهها شود. فتاح رئیس بنیاد مستضعفان به این موضوع ورود کرده است که جای تشکر دارد، اما ضروری است سایر سازمانها و مشخصا بنیاد برکت که تاکنون هیچگونه ورودی به این موضوع نداشته است پای کار آمده و کمک کنند که شرایط هوتگها بهبود یابد.
وی تاکید میکند: وجود این هوتگها یک ضرورت است و نباید فضایی ایجاد شود که صورتمساله را پاک کنیم. برخی عنوان میکنند که باید هوتگها را پرکرد و از بین برد. این راهکار نیست بلکه همانگونه که گفتم به صورت مشخص برای رفع این هوتگها باید پروژههای آبرسانی در جنوب استان تکمیل شده و فضای بازی کودکان مهیا شود؛ همچنین نسبت به حصارکشی هوتگها بهگونهای که مانع از دسترسی حیوانات نشود، اقدام شود.
سعیدی درباره سیاستهای فرزندآوری و لزوم حفظ جان فرزندان نیز به جامعه ۲۴ میگوید: سیاستهای فرزندآوری از کانال اصل ۸۵ قانون اساسی گذشت و در کمیسیون و نه در صحن علنی تصویب شد. اتفاق تلخی و بهتآوری که رخ داد آن بود که در این قانون تبصرهای گنجانده شد که استانهای با نرخ باروری بیش از ۲.۵ شامل سیاستهای تشویقی این قانون نمیشوند و در واقع سیستان و بلوچستان را از این مشوقهای قانونی محروم کردند.
نماینده چابهار در مجلس عنوان میکند: ما طرحی برای حذف این تبصره ارائه داده و تقضای دو فوریت هم برای آن داشتیم تا مردم استان احساس نکنند که نگاه مرکزنشینان به آنها متفاوت از سایر نقاط کشور است.