علیزاده طباطبایی: نگهداری متهم در انفرادی مصداق بارز شکنجه است/ بنده بارها در خصوص شکنجههای موکلانم به قوه قضاییه مراجعه کردم اما پاسخ روشنی دریافت نکردم/ قوه قضاییه در دوره آقای رئیسی ستاد انتخاباتی ایشان شده بود
یک حقوقدان و وکیل دادگستری در واکنش به اظهارات اخیر کاظم غریب ابادی، معاون بین الملل دستگاه قضا به دیده بان ایران گفت: متاسفانه در دورههای قبل بنده بارها در خصوص شکنجههای موکلانم مراجعه کردم اما هیچ پاسخ روشنی را دریافت نکردم. امیدواریم که این بار این ادعای آقای غریبآبادی را در عمل هم ببینیم.
دیدهبان ایران- «هرکس ادعای شکنجه شدن دارد به مراجع پیشبینی شده در نظام قضایی و ستاد حقوق بشری مراجعه کند.» این ادعای کاظم غریبآبادی، معاون امور بینالملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی در جمع خبرنگاران است. ادعایی که به محض انتشارش موجب واکنشهای گستردهای میان کاربران توییتر فارسی و فعالان سیاسی و مدنی شد.
درباره اینکه تا چه اندازه این ادعای معاون امور بینالملل قوه قضاییه جمهوری اسلامی قابل استناد و البته قابل اجرا شدن است با سیدمحمود علیزادهطباطبایی، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری به گفتوگو نشستیم که مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
*آقای علیزاده! چند روز پیش کاظم غریبآبادی، معاون امور بینالملل قوه قضاییه ادعا کرد که هر کس ادعای شکنجه شدن دارد به مراجع پیشبینی شده در مقام قضایی مراجعه کند! نظر شما در این باره چیست؟
ما بعد از داستان کهریزک دیگر شاهد شکنجههای فیزیکی در زندانها نبودیم. در قضایای سال 88 و زندان کهریزک قطعاً شکنجههای فیزیکی وحشتناکی را زندانیها شاهد بودهاند اما بعد از آن حداقل بنده شاهد شکنجههای فیزیکی نبودهام البته همواره همین الان هم شاهد شکنجههای فشارهای روحی-روانی و بازداشتها و انفرادیهای طولانیمدت هستیم.
*شکنجههای روحی-روانی به چه صورت قایل پیگیری است یا اصلاً قابل پیگیری است؟
خود همین بازداشت و انفرادی شکنجه روحی است اما متاسفانه این قضیه قابل تشخیص نیست. وقتی یک کسی بازداشت میشود، قطعا تحت فشار قرار میگیرد. ما شاهد بازداشتهای غیرقانونی بسیاری بودهایم و حتی ما به دادسرای قضات هم شکایت کردیم و گفتند که رسیدگی میشود.
*آقای علیزاده! شما تا چه اندازه این ادعای معاون امور بینالملل قوه قضاییه را قابل پیگیری و البته واقعی میدانید؟
قبلاً هم چنین اظهاراتی مطرح شده بود و هر کسی اعتراضی داشت میتوانست با معاونت امور بینالملل قوه قضاییه در میان بگذارد اما متاسفانه در دورههای قبل بنده بارها در خصوص شکنجههای موکلانم مراجعه کردم اما هیچ پاسخ روشنی را دریافت نکردم. امیدواریم که این بار این ادعای آقای غریبآبادی را در عمل هم ببینیم.
*به گفته بسیاری از زندانیان سیاسی و حتی وکلا، انفرادی هم بهعنوان یک ابزار شکنجه تلقی میشود! ما در حال حاضر، شاهد در انفرادی بودن خانم نرگس محمدی هستیم، نظر شما در این باره چیست؟
در آییننامه زندان، به خود زندان اجازه دادهاند که برای تنبیه زندانی، زندانی را از بقیه زندانیها جدا نگه دارند اما اینکه در مرحله بازجویی، متهم را در انفرادی نگه میدارند، این مصداق بارز شکنجه است که آقایان برای آن توجیهاتی دارند که مثلا متهم نباید با افراد دیگر در ارتباط باشد. بازداشتهای طولانی مدت و غیرقانونیی، دخالتهای ماموران امنیتی مخصوصا در پروندههای سیاسی- امنیتی و اقتصادی و مواردی از این قبیل مصداق شکنجه است و اگر آقای غریبآبادی به چنین مباحثی ورود کنند، بسیار خوب است چون متاسفانه برخی از قضات مامور دستگاه امنیتی هستند. آقای اژهای چون خودشان در دستگاه امینتی فعالیت داشتهاند، کاملا از نفوذ این دستگاه در دادگاهها باخبر هستند. برخی از نیروهای امنیتی خیلی راحت گزارش مینویسند، حتی دادسرا جرات مخالفت با آنها ندارد. بنده همین اخیراً، پروندهای در آذربایجان غربی داشتم که هم دادستان و هم رئیس دادگستری میگفتند که این نظر دستگاه امنیتی است و ما باید آن را اجرا کنیم و در اینجا دستگاه امنیت حرف اول و آخر را میزند!
*این ادعاهای آقای غریبآبادی در حالی مطرح شده است که همین چند وقت پیش لیلا حسینزاده، فعال دانشجویی بازداشت شد که به گفته پدر و نزدیکان خانم حسینزاده حتی به وی اجازه تزریق داروهای ضروری را به ایشان ندادند!
متاسفانه بنده خودم بارها شاهد این قضیه بودم که در پروندههایی امنیتی، بازپرس به دستگاههای امنیتی نامه میدهد در حالی که باید نیروهای امنیتی، تحت امر بازپرس باشند اما به هیچ وجه به حرف بازپرس گوش نمیهند و متاسفانه از این قبیل موارد بسیار زیاد است!
*به اعتقاد شما این حرفها در حد شعار نیست؟
در این مدت آقای اژه ای صحبتهایی مطرح کردهاند که تا به الان گفتن چنین اظهاراتی سابقه نداشته است. اینکه آقای اژهای میگویند در این مدت تحولی در سطح قوه قضاییه صورت نگرفته، این اظهارات نشان از آن دارد که حداقل وضع موجود را میپذیرند چون تا به الان همه به به و چه چه میکردند و اگر هم مشکلی است مربوط به عوامل نفوذی دشمن و جاسوسان داخلی ربط میدادند! این اظهارات آقای اژهای نشان از آن دارد که ایشان در پی این هستند که قدم اول را در جهت رفع مشکلات داخلی بردارند. آقای شاهرودی هم قبلاً اظهار کردند که این همه حکم زندان ندهید و اینکه در اسلام زندان وجود ندارد اما متاسفانه هیچکس به اظهارات ایشان توجه نکرد. این شعار زندانزدایی که آقای شاهرودی بارها سر دادند و متاسفانه موفق به عمل آن نشدند، امیدوار هستیم که آقای اژهای در عملی کردن آن موفق شوند. آقای اژهای به خوبی روند دستگاههای امنیتی را میشناسند و ایشان شاهد دخالتهای بی مورد نیروهای امنیتی در موضوعات قضایی در زمان وزارت ایشان هم کاملاً مشهود بود. در زمان ریاست آقای ابراهیم رئیسی در قوه قضاییه ما جرات هیچ انتقادی نداشتیم. در آن زمان قوه قضاییه به ستاد انتخاباتی آقای رئیسی تبدیل شده بود. اینکه آقای اژهای میگویند که هیچ تحولی را در قوه قضاییه شاهد نبودیم یعنی تایید انتقادهایی که ما به ریاست آقای رئسی داشتیم. در زمان ریاست ابراهیم رئیسی در قوه قضاییه ما شاهد هیچ تغییر و تحولی نبودیم. امیدواریم که اقای اژهای قدم مثبتی رو به جلو بردارند. در حال حاضر، در دستگاه قضایی انگیزه برای کار کردن وجود ندارد. قدرت خرید کارمندان دستگاه قضایی به یک پنجم رسیده است!
*پس شما تایید میکنید که در زمان ریاست ابراهیم رئیسی در قوه قضاییه هیچ تحولی رخ نداد؟
بله، این قضیه به قدری واضح بود که حتی داد رئیس کنونی قوه قضاییه را هم در آورد! آقای رئیسی هیچکاری انجام ندادند، فقط یکسری شعار دادند و این شعارها هرگز به مرحله عمل نرسید.
منبع: دیده بان ایران- نازیلا معروفیان