بیمارستان بم ۲۱ سال بعد از زلزله هنوز ساخته نشده است/ رئیس دانشگاه علوم پزشکی بم: تنها ۳۰ درصد پروژه پیش رفته است

دیده‌بان ایران؛ لیلا شوقی - در تاریخ ۵ دی‌ماه ۱۳۸۲، زمین با شدت ۶/۶ ریشتر زیر پای ساکنان بم لرزید و شهر با خاک یکسان شد، بسیاری از ساکنین جان خود را از دست دادند و خانه‌ها تخریب شد. کودکی که آن روزها زنده از زیر آوار بیرون آمد، حالا ۲۱ سال سن دارد، او تا ۲۱ سالگی، زندگی پرفراز و نشیبی داشته است و باید برخی از مشکلاتش طی این مدت حل می‎‌شد، از جمله این که شهری دوباره از نو، با همه امکانات رفاهی مورد نیاز بنا می‌شد. با این وجود، خیلی از مشکلات پس از ۲۱ سال، هنوز باقی مانده است، یکی از مهمترین آن‌ها هم کمبود تخت بیمارستانی است، معضلی که برای شرق کرمان و شهرستان بم، بغرنج و جدی است، زمانی که ۲۱ سال قبل، زلزله تنها بیمارستان شهر، بیمارستان بم را تخریب کرد و بمی‌ها بیش از دو دهه است که چشم‌انتظار ساخت بیمارستان جدید یا همان بیمارستان امام خمینی (ره) هستند، چشم‌شان خشک شده و بیمارستان جدید جای بیمارستان قبلی قد علم نکرده است.

برای شهرستان بم، همه چیز به قبل و بعد از ساعت ۵ و ۲۶ دقیقه صبح روز ۵ دی‌‎ماه ۱۳۸۲ تقسیم می‌شود، زمانی که شهر لرزید و با خاک یکسان شد، بسیاری از ساختمان‎‌‌ها و بناها از بین رفتند و جز تلی از خاک باقی نماند. در روز زلزله، بیمارستان بم که تنها بیمارستان شهر بود و عمری طولانی داشت و ساخت آن به قبل از پهلوی اول باز‌می‌گشت هم از این قاعده مستثنی نبود، زلزله که آمد، تر و خشک، همه باهم سوخت و بیمارستان هم تخریب شد. پس از آواربرداری، برای ساخت یک بیمارستان جدید برنامه‌ریزی شد. شد، آن زمان تصمیم گرفته شد که نام بیمارستان جدید را «امام خمینی (ره)» بگذارند، اما بعد از گذشت بیش از دو دهه، بمی‌ها از اینجا رانده و از آنجا مانده، هنوز رنگ بیمارستان نو را ندیده‌اند.

پروژه ۲۱ساله ساخت بیمارستان جدید بم

این داستان واقعی است؛ ساخت بیمارستان امام خمینی (ره) بم، ۲۱ سال طول کشیده و هنوز به سرانجام نرسیده است. چنین اتفاقی در جهان امروز غیرطبیعی است؛ زمانی که این روزها در نقاط مختلف دنیا، طی چند روز یک ساختمان بالا می‌رود، مثل دوره کرونا که چینی‌ها در چند روز، چند یمارستان مجهز را بنا کردند؛ در بم اما، تنها اسکلت سازه بیمارستان جدید، روی زمین است. علی صدیقی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی بم نیز در این زمینه به خبرنگار دیده‌‎بان ایران می‌گوید: «از ۲۱ سال قبل تا امروز، تنها ۳۰ درصد پروژه پیش رفته است.»

برای درک این موضوع اما باید به عقب برگشت، به سال ۹۶، زمانی که مشکلات زمین و مالکیت بیمارستان حل و فصل شد و تازه بعد از گذشت ۱۴ سال، امکان ساخت و پی‌ریزی بنای ساختمان بیمارستان به وجود آمد. به گفته صدیقی، آن زمان پیمانکار تازه توانست کار احداث را شروع کند، پیمانکاران اما یکی پس از دیگری از کار دست کشیدند و از ادامه پروژه سر باز زدند، موضوع خیلی پیچیده نیست، زمانی که برای ساخت بیمارستان، نیاز به تامین اعتبارات است و در همه این سال‎‌‌ها، یعنی از زمان شروع ساخت تا سال ۱۴۰۲، پیمانکاران طی ۴ سال با آب باریکه‌‎ای که به صندوق مالی ادامه کار این بیمارستان وصل بود، تنها توانستند ۱۵ درصد پروژه را پیش ببرند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بم البته می‌گوید که در چند ماه گذشته و با روی کار آمدن دولت جدید، تا حدودی شرایط بهتر شده و کارها روی غلتک افتاده است و با تامین چند نوبت اعتبارات، ۱۵ درصد دیگر کار پیش رفته است. تکمیل ساختمان بیمارستان اما نیاز به همیت و تلاش بیشتری دارد. صدیقی تاکید دارد که دولت باید اعتبارات ویژه‌ای را برای تکمیل پروژه بیمارستان امام خمینی (ره) پیش‌بینی کند تا این پروژه بالاخره بعد از ۲۱ سال به اتمام برسد. 

ضرورت اضافه شدن ۵۰۰ تخت بیمارستانی به بم

سرانه تخت بیمارستانی در ایران ۱/۸۸ تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت است، این آمار البته با متوسط جهانی یعنی ۲/۵ تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت فاصله دارد. اما شرایط در شهرستان بم چگونه است؟ آن‌طور که صدیقی می‎‌گوید، سرانه تخت بیمارستانی شهرستان بم و در مجموع شرق استان کرمان، از میانگین کشوری پایین‌تر است، زیرا در حال حاضر تنها یک بیمارستان در این شهر مشغول به کار است؛ بیمارستان پاستور که در زمان زلزله در حال ساخت و البته خصوصی بود، اما بعد از زلزله ساخته شد و به عنوان یک بیمارستان دولتی مورد استفاده قرار گرفت.

بیمارستان پاستور، حدود ۴۵۰ تخته خوابه است. همچنین باید بدانیم که در سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان، حدود ۲۳۸ هزار نفر برآورد شده است. بر این اساس، اگرچه در سال ۹۵، سرانه تخت بیمارستانی در بم ۱/۸۹ تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت یعنی تقریبا برابر با متوسط جمعیت کشوری بوده است، اما با توجه به افزایش جمعیت این شهرستان طی ۸ سال گذشته و البته با توجه به این که شهرستان بم به دلیل برخوردار بودن از دانشگاه علوم پزشکی، مهمترین مرکز درمانی شرق استان کرمان محسوب می‌شود که به سایر شهرستان‌های این منطقه نیز خدمات درمانی ارائه می‌کند، حتما باید هرچه زودتر بر تعداد تخت‌های بیمارستانی این شهرستان افزوده شود.

آن‌طور که رئیس دانشگاه علوم پزشکی بم توضیح می‌دهد، با تکمیل پروژه ساخت بیمارستان امام خمینی (ره)، ۳۰۰ تخت بیمارستانی به بم اضافه می‌شود. اگرچه با توجه به این که این شهرستان، مهمترین مرکز درمانی شرق کرمان محسوب می‌شود، در حال حاضر ضرورت اضافه شدن حداقل ۵۰۰ تخت بیمارستانی به شهرستان بم وجود دارد.

کمبودهای محسوس تنها بیمارستان فعال در بم

البته کمبود تخت بیمارستانی تنها یکی از مشکلات اهالی شهرستان بم است، زیرا همین بیمارستان پاستور به عنوان تنها دارایی مردم شهر در حوزه درمان نیز با کمبود‌هایی مواجه است. صدیقی در این زمینه می‌گوید: «بیمارستان پاستور بخش سوختگی ندارد. همچنین افرادی که نیاز به خدمات قلب و عروق، و آنژیوگرافی‌اند و یا نیاز دارند که جراحی قلب انجام دهند، باید به کرمان و شهرهای دیگر سفر کنند.»

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بم در ادامه به دیده بان ایران گفت:ـ«جان‌های بسیاری به دلیل انتقال بیماران از این شهرستان به مرکز استان کرمان به خطر افتاده است، زیرا تصادفات زیادی در جاده‎‌های این استان دارند و برخی از آسیب‌‎دیدگان، نیاز به دریافت خدماتی دارند که کمبود آن در تنها بیمارستان فعال در شهرستان بم احساس می‌شود؛ ضمن این که در بخش‌های نوزادان و مراقبت‌های ویژه این بیمارستان نیز کمبودهایی وجود دارد.»

صنایع و معادن اطراف بم باید برای ساخت بیمارستان هزینه کنند

هرچند که صدیقی تاکید دارد که به روند ساخت بیمارستان، با برنامه‌ریزی‌های جدید وزارت بهداشت و درمان دولت چهاردهم امیدوار است، اما او از مشکلات مردم بم می‎‌گوید، این که دوست دارد، زودتر بیمارستان امام خمینی (ره) ساخته و افتتاح شود تا درد درمند بیماران درمان شود. رئیس دانشگاه علوم پزشکی بم، البته راهکارهایی هم برای تسریع روند ساخت بیمارستان تازه دارد؛ استفاده از کمک خیرین یکی از آن‌هاست. اساسا در کشورمان بسیاری از بیمارستان‌ها با کمک خیرین ساخته شده است و اتفاقا ظرفیت‎‌‌های زیادی هم برای ساخت بیمارستان‌ها در مجمع خیرین سلامت وجود دارد. صدیقی می‌گوید که خوشبختانه بسیاری از خیرین برای ادامه کار به او و دانشگاه علوم پزشکی قول همکاری داده‌اند.

راهکار دیگر رئیس دانشگاه علوم پزشکی بم، استفاده از ظرفیت مالیات بر ارزش افزوده صنایع و معادن منطقه است که به گفته او، با همکاری وزیر اقتصاد و صمت قابل حل است، زمانی که در شهرستان بم و اطراف آن، صنایع و معادن زیادی مشغول به کار هستند و از ظرفیت‌های این شهر مانند امکانات سلامت استفاده می‎‌‌کنند. صدیقی می‌‎گوید که همین استان کرمان یعنی در شهرهای سیرجان و ریگان، بیمارستان‌هایی با کمک مالیات بر ارزش افزوده ساخته شده است؛ مراکزی که هم کارمندان صنایع از آن استفاده می‎‌کنند و هم مردم می‌توانند از خدمات درمانی آن‌ها بهره‌‎مند شوند.

اتفاقی که از نظر صدیقی، در بم هم می‌‎تواند رخ دهد تا انتظار ۲۱ساله مردم این شهر که هنوز از زلزله سال ۸۲ رنج می‌برد، به پایان برسد. فقط کافی است که درصدی از مالیات پرداختی صنایع و معادن برای ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز شهر هزینه شود. برای رسیدن به این هدف، هیچ سد قانونی هم وجود ندارد و حتی قانون‌گذار بر لزوم استفاده بخشی از مالیات برای نوسازی و تامین زیرساخت‌ها مانند ساخت بیمارستان تاکید دارد.

منبع: دیده‌بان ایران