سامه‌یح نجف‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس خبر داد: افزایش ۱۲۰ تا ۴۰۰ درصدی قیمت برخی داروها براساس نرخ‌های جدید/ ارز ترجیحی دارو در سال آینده حذف می‌شود/ قیمت دارو در چند روز اخیر دو برابر شده
همایون سامه‌یح نجف‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ضمن تاکید روی این نکته که «ارز ترجیحی دارو در سال آینده قطعا حذف می‌شود»، به دیده‌بان ایران گفت: «براساس قیمت‌های جدید اعلام‌شده توسط شرکت‌های دارویی در سامانه کدال، قیمت برخی داروها بین ۱۲۰ تا ۴۰۰ درصد افزایش یافته است. البته به طور متوسط شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی هستیم، یعنی میانگین قیمت داروها در همین چند روز اخیر، دو برابر شده است»،
دیده‌بان ایران؛ عرفان بیوک‌نژاد - ارز ترجیحی که زمانی به ارز ۴۲۰۰ تومانی معروف بود، به ارزی گفته می‌شود که دولت با نرخ پایین‌تر از ارز آزاد و حتی پایین‌تر از ارز نیمایی به واردکنندگان کالاهای اساسی تخصیص می‌دهد. هدف اصلی از اجرای این سیاست، جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای ضروری و حمایت از اقشار کم‌درآمد است. اما این سیاست با مشکلات جدی نیز همراه بوده است. از جمله این مشکلات، سوءاستفاده‌ها، تخصیص نادرست منابع، و ایجاد زمینه برای رانت و فساد اقتصادی است. در دولت سیزدهم نرخ دلار ترجیجی از ۴۲۰۰ تومان به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافت و براساس قانون بودجه ۱۴۰۴، قرار است قیمت دلار ترجیحی در سال آینده ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان باشد.
در سال‌های اخیر، بحث درباره ارز ترجیحی و تاثیر آن بر تأمین کالاهای اساسی به‌ویژه دارو، به یکی از موضوعات حساس و پراهمیت تبدیل شده است. این موضوع نه‌تنها به دلیل تأثیر مستقیم آن بر قیمت دارو و دسترسی مردم به اقلام حیاتی مطرح است، بلکه همچنین به دلیل ارتباط آن با سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی کشور، تاثیر زیادی رو زندگی عموم مردم دارد. در دولت مرحوم رئیسی، پس از اجرای طرح موسوم به جراحی اقتصادی در خرداد ۱۴۰۱، طرح دارویار در تابستان همان سال اجرا شد و قرار شد با کاهش میزان تخصیص ارز ترجیحی به دارو، حمایت‌هایی بیمه‌ای به گونه‌ای افزایش پیدا کند که داروهای ضروری با قیمت شهریور ۱۴۰۰ به دست بیماران برسد. اما در عمل این اتفاق نیفتاد.
در دولت جدید نیز مهدی پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو در نشست‌های خبری اخیر خود بارها نسبت به حذف ارز ترجیحی دارو و تجهیزات پزشکی در سال آینده ابراز نگرانی کرده است. محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت نیز صحبت‌های متفاوتی را در این باره مطرح کرده که کلیدواژه موجود در همه آن‌ها این است که میزان تخصیص ارز ترجیحی به دارو در سال ۱۴۰۴ کاهش خواهد یافت. کاهش میزان ارز ترجیحی به دارو و کالاهای اساسی در سال آتی، امری قطعی است، زیرا در حالی که در بودجه امسال، ۱۵ میلیارد دلار به عنوان ارز ترجیحی این کالاها در نظر گرفته شده است، قرار است در بودجه سال آینده تنها ۱۲ میلیارد دلار به عنوان ارز ترجیحی دارو و کالاهای اساسی تخصیص داده شود.
بر این اساس، در سال آینده نه‌تنها شاهد افزایش قیمت ارز ترجیحی خواهیم بود، بلکه میزان تخصیص آن به کالاهای ضروری از جمله انواع داروها نیز اگر به طور کامل حذف نشود، دست‌کم با کاهش قابل توجهی مواجه می‌شود. البته مسئولان دولت جدید دولت در ماه‌های اخیر بارها اعلام کرده‌اند که به‌دلیل وجود رانت و فساد در حوزه تخصیص ارز، به دنبال اجرای سیاست تک‌نرخی کردن ارز هستند. برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند که اجرای این سیاست و جایگزینی آن با سیاست‌های حمایتی دیگر، می‌تواند به شفافیت بیشتر و مدیریت بهینه منابع کمک کند. اما در حوزه دارو، این مساله بسیار حساس‌تر است، چراکه اجرای نادرست سیاست‌ها در حوزه تامین، توزیع و قیمت‌گذاری دارو در دولت قبل، به کمبود و گرانی دارو در سال‌های اخیر دامن زده است.
افزایش ۱۲۰ تا ۴۰۰ درصدی قیمت برخی داروها براساس نرخ‌های جدید
در همین راستا همایون سامه‌یح نجف‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان ایران در پاسخ به این سوال که آیا قرار است در سال ۱۴۰۴، ارز ترجیحی دارو حذف شود یا خیر، اظهار داشت: آنچه در قانون بودجه سال آینده تصویب شده، عملا باعث حذف ارز ترجیحی دارو خواهد شد، قانون در این زمینه تصویب شده و کار تمام شده است، بنابراین می‌توان گفت که این تصمیم قطعی است. این در حالی است که براساس جداولی که اخیرا شرکت‌های دارویی در سامانه کدال منتشر کرده‌اند، به‌تازگی قیمت‌های تازه‌ای برای انواع داروها اعلام شده است که در برخی موارد مثل داروهای چشمی و آمپول‌های تزریقی، افزایش ۱۲۰ تا ۴۰۰ درصدی نرخ‌های جدید را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: در سال آینده حدود ۱۲ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای دارو و دیگر کالاهای اساسی در نظر گرفته شده است، اما قیمت این ارز ترجیحی که قبلا ۴۲۰۰ تومان بود، اکنون به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده و حتی قرار است به ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان هم افزایش یابد. البته با وجود این که هنوز وارد سال جدید نشده‌ایم، اکنون قیمت جدید ارز ترجیحی به عنوان مبنای تعیین نرخ دارو در نظر گرفته می‌شود. بر همین اساس، قیمت انواع داروها در چند روز اخیر با نرخ جدید محاسبه می‌شود. در قیمت‌های جدیدی هم که اعلام شده است، به طور متوسط شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی هستیم، یعنی میانگین قیمت داروها در روزهای اخیر عملا دو برابر شده است.
اعتراض بیماران و اقشار کم‌درآمد دور از انتظار نیست
این نماینده مجلس درباره کمبود دارو در کشور به دیده بان ایران گفت: در حال حاضر بیمه‌ها هنوز قیمت‌های جدید را قبول نکرده‌اند و این موضوع مشکلاتی برای بیماران و مصرف‌کنندگان ایجاد کرده است. این وضعیت به‌ویژه برای داروهای خاص بحرانی‌تر است. داروهای خاص پیش از این هم قیمت‌های بالایی داشتند و بدون حمایت بیمه، خرید آن‌ها برای بیماران تقریبا غیرممکن است. کمبود داروهای خاص همچنان وجود دارد، از جمله پانسمان‌های مورد نیاز بیماران پروانه‌ای که در بازار به‌سختی پیدا می‌شود.
وی افزود: برخی از افراد انتظار دارند که مجلس برای حل این مشکلات اقدامی انجام دهد، اما مجلس تنها نقش نظارتی دارد و اجرای اقدامات لازم بر عهده دولت است. آنچه مشخص است که افزایش قیمت‌های اخیر، به‌ویژه در حوزه دارو، حتما اعتراضات و نارضایتی‌هایی را در جامعه به دنبال خواهد داشت. افزایش قیمت دارو بدون در نظر گرفتن حمایت بیمه‌ای فشار زیادی به بیماران، بخصوص اقشار کم‌درآمد وارد می‌کند و آن‌ها را با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد کرد.
منبع: دیده‌بان ایران
