راه حل پدر علم کویر شناسی ایران برای حل بحران ریزگردهای خوزستان /تنها راه حل استفاده از ریگ است جنگل کاری و مالچ پاشی اشتباه محض مسئولان است / آب در خوزستان مدیریت نمی شود سد سازی ها اشتباه بود

دیده بان ایران- نوگل تاجدوزیان: "نفس تنگ است"، تنگ تر از 8 سال جنگی که در پالایشگاه ها می سوختند و بوی گوگرد اش سینه هایشان را می سوزاند و داغ اش بر دل ها می نشست. با پایان جنگ خوزستان فکر می کرد که قرار است روی آرامش ببیند امکانات که نیامد هیچ! آب هم از این خاک  تفتیده دریغ شد و ده سالی است که آتش توپخانه خوزستان را نمی سوزاند آفتاب است که می سوزاند و آبی است که از این زمین داغدیده دریغ شده است. رسانه ها می گویند "ریزگردهای خوزستان زندگی مردم را مختل کرده است. بحران ریزگردهای خوزستان یک  چالش زیست‌محیطی است که در غرب و جنوب غرب ایران ده سالی است جا خوش کرده و ریه های مردم را آزار می دهد. پروفسور کردوانی می گوید:"در حال حاضر، کانون اصلی تولید این ریزگردها، از داخل ایران است اما ریزگردهایی که از کشورهای همسایه از جمله عراق وارد خاک ایران می‌شوند شرایط را تشدید کرده‌اند. بخش‌های جنوبی تالاب هورالعظیم در ایران و نابودی تالاب‌های بین‌النهرین در عراق کانون‌های اصلی تولید ریزگردها هستند. گردوغبارها و ریزگردها در چند سال اخیر در ایران افزایش یافته‌اند که علت آن خشک شدن تالاب‌های ایران و عراق و توقف کویرزدایی در عراق است. با خشک شدن بیش از ۲ میلیون هکتار از تالاب‌های عراق و بیش از ۴۰ درصد تالاب‌های خوزستان، خودِ تالاب‌ها تبدیل به کانون ریزگرد شده است . مسئولان راه حل می دهند اما پرفسور کردوانی پدر کویر شناسی ایران  به دیده بان ایران می گوید:" استفاده از "مالچ پاشی" به شکل سنتی برای مبارزه با ریزگردها مناسب نیست، برای تثبیت ریزگردها نباید سد ساخت و یا جنگلکاری کرد و مالچ پاشید."  

مشروح گفت و گوی پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران با پرویز کردوانی در ذیل آمده است:

پرویز کردوانی  با اشاره به اینکه با استفاده از ریگ‌ها، بیابان‌های عراق  به گونه ای می توان پوشش داد که از برخواستن ریزگرد‌ها جلوگیری شود اظهار کرد: « مسئله ریزگرد‌ها یک موضوع بسیار مهم است که چند سالی است کشور ما را در برگرفته؛ از سوی دیگر کمبود بارندگی و گرم شدن کره زمین به مراه بارندگی در مناطق خشک؛ همگی نشان دهنده این موضوع است که تعادل چرخه کره زمین از بین رفته است و بنابراین مقابله با این گونه بحران ها راه حل های مثمر ثمرتر و برنامه ریزی دقیقی را طلب می کند.»

پرویز کردوانی، پدر علم کویرشناسی ایران در خصوص ریزگردهای استان خوزستان به خبرنگار اجتماعی  پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران گفت: «تقریبا 10 سالی می شود که ریزگردها از غرب بغداد، شرق اردن، عربستان و از جنوب مصر وارد کشور شده اند. ریزگردها میهمانان خارجی هستند که برای مدیریت و هدایت آنها تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته و قرار است به تازگی برای جلوگیری از نفوذ آنها به داخل کشور جنگل کاری کنند که به نظر بنده این روش هزینه و زمان بسیار زیادی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین مسئولان مربوطه باید روشی را به کار گیرند که در مدت زمان کوتاه به نتیجه ای مطلوب برسند.»

کردوانی افزود: « البته تالاب های خشک شده هم در این موضوع بی تأثیر نیست و یکی از علت های وجود گرد و غبار تعطیلی کشاورزی و خشک شدن پوشش گیاهی دشت هاست سد سازی ها از اول اشتباه بود متاسفانه مدیریت آب در خوزستان غلط است.»

این اقلیم شناس با اشاره به بحث هایی که در خصوص مالچ پاشی صورت گرفته است هم تصریح کرد: «این روش ۱۱ عیب دارد. استفاده از "مالچ پاشی" به شکل سنتی برای مبارزه با ریزگردها مناسب نیست و محیط زیستی ها مخالف استفاده از این روش هستند.»

کردوانی خاطرنشان کرد: « استفاده از روش مالچ پاشی را به هیچ وجه نمی توان یک راه حل اساسی دانست، زیرا پس از 3 یا 4 سال اثر آن از بین می رود و خود ایجاد گرد و غبار می کند.»

این استاد جغرافی ادامه داد:  «تعطیلی کشت توسط کشاورزان و همچنین نصف کردن آب مورد نیاز آنها طی چند سال گذشته نیز مزید بر علت شده تا کشور ما بیش از سال های پیش با مشکل ریزگردها مواجه شود که باید به همین دلیل به کشاورزی بهای بیشتری داده شود.»

پدر علم کویر شناسی ایران با بیان اینکه منابع آب به درستی مدیریت نمی شود، گفت: «اکنون اولویت مصرف آب را به شهرها اختصاص می دهند و به بخش کشاورزی بسیار کم توجه می شود، که خود این امر هم موجب شده است تا کشاورزان کوچ کرده و به شهرها مهاجرت کنند و به زبان ساده تر می توان گفت که روستا ها از بین رفته و شهرها بزرگتر شده اند.»

کردوانی همچنین با اشاره به کمبود آب در کشور افزود: سطح آب در جهرم 570 متر، رفسنجان 450 متر و در شهریار 300 متر پایین رفته و چرخه طبیعت با اقدامات نابجا نامتعادل شده است.

وی اظهار داشت: «اکنون شاهد پر آب‌بودن استان‌های شمالی هستیم اما آب استان‌های شمالی از جمله مازندران به دلیل استفاده بسیار زیاد از (کود ازت) برای کشت برنج، سمی شده است که یکی از دلایل افزایش سرطان معده در بین شهروندان این استان‌ها، همین امر است. اکنون ٩٥ درصد آب این استان از آب‌های زیرزمینی است؛ در صورتی که برای مهار آب در این منطقه باید ده‌ها سد ساخته شود.»

این استاد دانشگاه ضمن اعلام هشدار به مسئولان گفت: «برای تثبیت ریزگردها نباید سد ساخت و یا جنگلکاری کرد و مالچ پاشید؛ چرا که بکارگیری این روش ها برای کنترل ریزگردها اشتباه محض بوده و هیچ فایده ای هم به دنبال نخواهد داشت.»

 کردوانی تصریح کرد: « برای از بین بردن ریز گردها باید از موادی که در طبیعت وجود دارد استفاده کرد و روشی را انتخاب کرد که کم هزینه باشد تا یکبار برای همیشه ریزگردها را از بین بروند نه اینکه بعد از 4 سال دوباره به دنبال روشی برای از بین بردن ریز گردها باشیم.»

پدر علم کویر شناسی اظهار کرد: «کشورهایی که توپ و تانک دارند، از نظر نظامی قوی هستند اما غنی نیستند، به طور مثال کشور ژاپن درست است که از نظر نظامی قوی نیست اما بسیار غنی و پیشرفته است.»

وی ادامه داد: «برای مهار ریزگرد‌ها می‌توان یک راهکار درست و دقیق را عملی کرد و آنهم  استفاده از «ریگ‌های» روان آب‌هایی است که از کشور ما به کشور عراق سرریز می‌شوند و استفاده از این روش هم هیچ ممنوعیتی برای تردد مردم در آن منطقه ندارد.»

پدر علم کویر شناسی با اشاره به اینکه با استفاده از ریگ‌ها، بیابان‌های عراق  به گونه ای می توان پوشش داد که از برخواستن ریزگرد‌ها جلوگیری شود اظهار کرد: « مسئله ریزگرد‌ها یک موضوع بسیار مهم است که چند سالی است کشور ما را در برگرفته؛ از سوی دیگر کمبود بارندگی و گرم شدن کره زمین بهمراه بارندگی در مناطق خشک؛ همگی نشان دهنده این موضوع است که تعادل چرخه کره زمین از بین رفته است و بنابراین مقابله با این گونه بحران ها راه حل های مثمر ثمرتر و برنامه ریزی دقیقی را طلب می کند.»

کردوانی در پایان اضافه کرد: «خوزستان در فصل پاییز و زمستان بارندگی دارد اما متاسفانه به دلیل عدم مدیریت، این بارندگی ها مشکلات خشکسالی را حل نکرده که هیچ بلکه مشکلات بسیاری را هم به وجود آورده است.»