جزییات «اولین نشست منتخبان جوان مجلس یازدهم»/ دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو شورای نگهبان سخنرانی کردند، رییس کل بانک مرکزی دولت گزارش داد
محمد دهقان در این نشست درباره دام‌ها و اتفاقاتی که برای نمایندگان مجلس دهم رخ داده است صحبت کرده و ادعا کرده است که: «ردصلاحیت نمایندگان دوره دهم به دلایل سیاسی نبوده است»
به گزارش دیده بان ایران؛ خبر کوتاه بود و البته بدون جزییات؛ «اولین نشست جوانان منتخب مجلس یازدهم برای برنامه‌ریزی جهت جهش تولید و همچنین تشکیل مجلس در تراز گام دوم انقلاب برگزار شد.» این خبر روز گذشته از سوی اکثر رسانه‌های اصولگرا از فارس و تسنیم گرفته تا مهر و باشگاه خبرنگاران جوان با متنی یکسان، تغییراتی ناچیز و البته تصویری مشترک منتشر شد. همه این رسانه‌ها زمان برگزاری این نشست را روز جمعه اعلام و تاکید کردند که در این نشست «بحث و تبادل نظر پیرامون مسائل روز کشور» صورت گرفته و «همچنین واکاوی راهکارهایی برای رسیدن به کارکرد مناسب مجلس شورای اسلامی در قانونگذاری و نظارت بر اجرای قوانین از مهم‌ترین موضوعاتی بود که در جمع جوانان یازدهمین دوره مجلس مطرح شده است.»
نکته قابل توجه درباره متن منتشر شده در این رسانه‌ها، ذکر نام محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و محمد دهقان، عضو اصولگرای شورای نگهبان به عنوان «سخنرانان نوبت اول» این نشست است. نوبت اولی که بر اساس پیگیری‌های خبرنگار «اعتماد»، از صبح آغاز و تا ظهر ادامه داشته است. در «نوبت دوم» این نشست هم علاوه بر عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی و علیرضا زالی، رییس ستاد مقابله با کرونای تهران که اظهارات‌شان را به حیطه تخصصی خود محدود کردند، مهرداد بذرپاش در جمع منتخبان جوان مجلس یازدهم حاضر و به ذکر نکاتی درباره چگونگی پیشبرد اقدامات در مجلس آینده به ایراد سخن پرداخته است. رضایی، دهقان و بذرپاش را می‌توان چهره‌هایی اصولگرا نامید ولی تفاوت این 3 نفر در جایگاه امروزشان است. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و از اصلی‌ترین حامیان هیات عالی نظارت مجمع، ازجمله افرادی است که نقشی محوری در محدودسازی پارلمان دهم ایفا کرد. دهقان نیز با توجه به سوابق تمام اصولگرایانه‌اش، بعید است گام مثبتی برای بازگشت اصلاح‌طلبان به گردونه انتخابات در شورای نگهبان برداشته باشد ولی بذرپاش این روزها حداقل در ظاهر فقط و فقط یک کنشگر سیاسی اصولگراست؛ کنشگری که با توجه به تحرکات گاه و بیگاهش در این سال‌ها، بیراه نیست اگر بگوییم احتمالا گوشه چشمی هم به پاستور 1400 دارد.
دورهمی در چیتگر
همین اطلاعات اندک منتشر شده توسط رسانه‌های نزدیک به منتهی‌الیه راست سیاست ایران کافی است تا توجهات به نشستی جمع شود که می‌تواند نقشی قابل توجه در آینده مجلس یازدهم و ترکیب هیات رییسه آن دست‌کم در سال نخست مجلس یازدهم داشته باشد. «اردوگاه شهید میرحسینی» واقع در جنوب پارک دریاچه چیتگر محل برگزاری نشستی بوده که دست‌اندرکاران برای برگزاری و دعوت از حضار، حداقل یک هفته قبل با منتخبان جوان شهرستان‌های مختلف ایران تماس گرفته و سپس با تشکیل «گروهی در پیام‌رسان واتس‌اپ، هماهنگی‌های بعدی از قبیل زمان و محل برگزاری این نشست» را انجام می‌دهند. این اطلاعات را «سینا کمال‌خانی»، منتخب دهه شصتی مردم تفرش که با کسب بیش از 36 هزار رای مجوز حضور در پارلمان یازدهم را گرفته در اختیار «روزنامه اعتماد» قرار داده است.
افزون بر این اظهارات، یافته‌های دیگر روزنامه «اعتماد» حاکی از آن است که حاضران در این نشست، «حدود 40 نفر» بوده‌اند که عمده آنها یا به لحاظ تشکیلاتی و سیاسی مورد حمایت اصولگرایان در جریان برگزاری انتخابات بی‌رقیب یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی قرار گرفته‌اند یا به لحاظ گرایش‌های جناحی و فکری نزدیکی‌هایی به این جریان سیاسی داشته‌اند. «نشست صمیمی»، دیگر صفتی است که هم «کمال‌خانی» و هم یکی دیگر از حاضران در این نشست که نخواست نامش فاش شود، برای اولین نشست منتخبان جوان مجلس یازدهم به کار می‌برند. البته «کمال‌خانی» با تاکید بر اینکه «تنها در نوبت اول این نشست» یعنی تا ظهر و پایان اظهارات دهقان و رضایی در این نشست حاضر بوده، به گفته است: «در نوبت اول این نشست عملا دیالوگی شکل نگرفت و بیشتر سخنرانان به صورت مونولوگ به بیان عقاید و نظرات خود پرداختند.»
برگزارکننده پایداری‌چی
زمانی که نشستی با حضور چهره‌های تمام اصولگرا برگزار می‌شود، طبیعی است که دست‌اندرکاران و برگزارکنندگان، همگی از میان فعالان این جریان سیاسی باشند؛ اما پرسش اینجاست که این نشست توسط چه کسی یا با هماهنگی چه گروهی برگزار شده است؟! نکته قابل توجه در این میان، آنکه تنی چند از حاضران در این نشست اطلاعات درست و شناخت صحیحی از برگزارکنندگان این نشست نداشتند ولی یکی از منتخبان جوان مجلس یازدهم که در این نشست نیز حاضر بوده، به شرط عدم ذکر نامش به «اعتماد» گفت که «دهنوی، منتخب تهران» یکی از افرادی بوده که در برگزاری این نشست نقش داشته است.
سیدمحسن دهنوی، یکی از منتخبان دهه شصتی مردم تهران برای حضور در مجلس یازدهم در جریان انتخاباتی است که تنها 42 درصد واجدان شرایط در کل کشور در آن حضور پیدا کردند. برخی ناظران دهنوی را ازجمله چهره‌های نزدیک به محمدباقر قالیباف می‌دانند که به عنوان سهمیه او و جریانش در لیست ائتلاف اصولگرایان در تهران قرار گرفت اما دهنوی در سوابقش ریاست ستاد دانشجویی سعید جلیلی در جریان انتخابات دهمین دوره ریاست را داراست از این رو می‌توان او را چهره‌ای نه چندان دور از پایداری‌ها دانست؛ هر چند که شنیده‌های «اعتماد» حاکی از آن است که او حاضر به امضای تعهدنامه یا در عبارتی بهتر، مرامنامه پایداری‌ها نشده است. دهنوی ازجمله چهره‌هایی است که در جریان تعداد قابل‌توجهی از درگیری‌های شکل گرفته در دانشگاه شریف حضور فعال داشته اما او این مساله را نقطه قوت کارنامه خود دانسته و در همین راستا، 23 بهمن‌ماه سال گذشته یعنی 9 روز پیش از برگزاری انتخابات مجلس یازدهم به ایرنا گفته است: «همواره در دعواها، تحصن‌ها و تجمعات دانشجویی مشارکت و فعال داشتم؛ چرا که اقتضای دوران دانشجویی است و معتقدم فردی که در دوران دانشجویی خود چنین تجربه‌ای نداشته باشد، رشد سیاسی و اجتماعی کافی ندارد.»
محرمانه بماند!
یکی از مواردی که درباره «اولین نشست منتخبان جوان مجلس یازدهم» جلب توجه می‌کند، تاکید برگزارکنندگان آن به «محرمانه ماندن» اظهارات مسوولان و افراد حاضر در این نشست است؛ به طوری که مقرر می‌شود «کمیته اجرایی» خود خبر برگزاری این نشست را برای رسانه‌ها ارسال کند. خبری که 2 روز بعد از برگزاری - یعنی صبح روز گذشته مورخ بیست و چهارم فروردین‌ماه - برای رسانه‌ها ارسال شد. ذکر نام «اولین نشست» در عنوان این برنامه احتمالا به آن معناست که این نشست‌ها در روزهای پیش و پس از آغاز یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ادامه خواهد داشت ولی هم کمال‌خانی و هم دیگر منتخب حاضر در این نشست، درباره این موضوع اظهار بی‌اطلاعی کرده و تاکید کردند دست‌کم تا لحظه نگارش این گزارش، هماهنگی خاصی برای برگزاری دور دوم این نشست به عمل نیامده است. کمال‌خانی همچنین به «اعتماد» گفته است که «از به کار بردن لفظ اولین در عنوان این نشست کمی متعجب شده است.»
منتخب مردم تفرش که تاکید دارد به صورت «مستقل» وارد انتخابات مجلس شده ولی به «لحاظ فکری خود را جزو نیروهای انقلاب» می‌داند، در بخش دیگری از اظهارات خود «شیوع ویروس کرونا» را ازجمله عواملی نام می‌برد که موجب شده نشست‌های اصولگرایان پیش از آغاز مجلس یازدهم در هفتم خردادماه، «با فواصل زمانی طولانی و به کندی» برگزار شود. او می‌گوید: «شرایط اصولگرایان در حال حاضر چندان مشخص نیست و باید منتظر روشن‌تر شدن فضا باقی ماند بنابراین به نظرم قیاس شرایط امروز منتخبان مجلس یازدهم با منتخبان مجلس دهم در همین بازه زمانی، چندان صحیح نیست چرا که ویروس کرونا باعث طولانی شدن بسیاری از روندها و اقدامات شده است.»
برادر محسن در نقش دیپلمات
با تمام این موارد و حواشی، آنچه می‌تواند درباره این نشست جالب باشد، اظهارات محسن رضایی به عنوان دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام است. بر اساس آنچه منتخب مردم تفرش به «اعتماد» گفته است، محسن رضایی عمده اظهارات خود، یعنی «حدود 90 درصد گفته‌هایش» در این نشست را به «تبیین جایگاه ایران در جهان و البته منطقه خاورمیانه» اختصاص داده است. او همچنین در این نشست درباره «رویکردهای منطقه‌ای ایران» در حالی توضیحات و نکاتی را به منتخبان مجلس آینده گوشزد کرده که حداقل در شرح وظایف و اختیاراتش، خبری از فعالیت‌های فراسرزمینی نیست و حداقل تا جایی که به قانون مربوط می‌شود، او در قامت دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام بیشتر می‌تواند درباره اقدامات این نهاد سخن به میان آورد ولی احتمالا نقش او در ائتلاف اصولگرایان و البته سوابقش در روزهای دور و نزدیک انقلاب، سبب شده در این نشست به موضوعی خارج از حیطه اختیارات مجمع تشخیص مصلحت نظام بپردازد.
هشدار به سبک شورای نگهبان
حداقل بر اساس پیگیری‌های خبرنگار «اعتماد»، می‌توان اظهارات محمد دهقان را جذاب‌ترین بخش اولین نشست جوانان منتخب مجلس یازدهم دانست. دهقان که تا همین چندی پیش به عنوان نایب‌رییس فراکسیون نمایندگان ولایی (اصولگرایان) در مجلس دهم مشغول فعالیت بود و پیش از آن نیز ریاست ستاد انتخاباتی محمدباقر قالیباف در یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری را عهده‌دار بود، با حمایت اکثریت نمایندگان مجلس دهم به‌ویژه اعضای فراکسیون امید (اصلاح‌طلبان) موفق شد در رقابتی پرحاشیه، جواز حضور در جمع حقوقدانان شورای نگهبان را اخذ و عطای نمایندگی را به لقایش ببخشد. با تمام این تفاسیر دهقان در قامت حقوقدان اصولگرای شورای نگهبان در این نشست حاضر و عمده اظهارات خود به انذار وکلای ملت در مجلس یازدهم اختصاص داد. کمال‌خانی در همین راستا و درباره اظهارات این عضو حقوقدانان شورای نگهبان در نشست یاد شده به «اعتماد» گفت: «آقای دهقان در این نشست در ارتباط با مسائل و اتفاقاتی که ممکن است برای نمایندگان در طول دوران حضورشان در مجلس یازدهم اتفاق بیفتد، به صورت کاملا صمیمانه و مشفقانه نکاتی را مطرح کرد.»
منتخب مردم تفرش در پاسخ به این پرسش که «اظهارات دهقان را می‌توان به نوعی هشدار به منتخبان یا در عبارتی صحیح‌تر خط و نشان کشیدن برای آنان دانست یا خیر»، گفت: «آقای دهقان در این نشست هشدارهایی را به منتخبان دادند اما به نظر من خط و نشان نکشیدند. با توجه به فضای جلسه و احساس قرابتی که میان حاضران وجود داشت، این اظهارات به نظرم خیلی صمیمانه مطرح شد.» او درباره جزییات هشدارهای عضو حقوقدان شورای نگهبان نیز بیان کرد: «این هشدارها بیشتر درباره مسائل و مفاسد اقتصادی و احتمال نزدیکی مافیاها به نمایندگان بود. همچنین هشدارهایی درباره مسائل مالی، امنیتی و البته اخلاقی و دام‌هایی که ممکن است برای نمایندگان در این زمینه پهن شود، داده شد. آقای دهقان همچنین مطالبی را در ارتباط با رسانه‌های بیگانه مطرح کرد.»
علاوه بر گفته‌های کمال‌خانی، یکی دیگر از منتخبان حاضر در این نشست که نخواست نامش فاش شود، به «اعتماد» گفت که «آقای دهقان در این نشست درباره دام‌ها و اتفاقاتی که برای نمایندگان مجلس دهم رخ داده» نیز صحبت کرده است. بر اساس اظهارات این منبع آگاه، دهقان در جریان این نشست تاکید کرده که «دلایل ردصلاحیت نمایندگان مجلس دهم مسائل جناحی نبوده است؛ چرا که این مباحث اصلا در شورای نگهبان مطرح نشده‌اند.» مطابق اظهارات این منتخب جوان مجلس یازدهم، دهقان همچنین در این نشست «مسائل مالی و اخلاقی» را «اصلی‌ترین دلیل ردصلاحیت نمایندگان مجلس دهم» عنوان و در حالی تاکید کرده که «شورای نگهبان از بسیاری از این مسائل چشم‌پوشی کرده» که حداقل دلیل ردصلاحیت بسیاری از چهره‌های اصلاح‌طلب ازجمله علی مطهری، طیبه سیاووشی، عبدالکریم حسین‌زاده، سیده‌حمیده زرآبادی و نمایندگانی از این طیف، از سوی خود آنان اظهارات و نطق‌های‌شان در مجلس بیان شده است. دهقان همچنین در این نشست با استناد به بیانات رهبری، تاکید کرده که نمایندگان باید 4 سال خود را وقف مردم کنند.
نشست‌های رییس‌ساز!
باتمام این تفاسیر، آنچه درباره این نشست‌ها جالب است، اهداف برگزارکنندگان برای استفاده از ظرفیت منتخبان به سود یک فرد یا جریان خاص در درون پارلمان است؛ از این رو برخی ناظران معتقدند نشست یاد شده و نشست‌های مشابه برگزار شده، نقشی اساسی در تعیین جانشین علی لاریجانی، رییس مجلس دهم خواهد داشت. جالب آنکه هم کمال‌خانی و هم دیگر منتخب حاضر در اولین نشست جوانان مجلس یازدهم، تاکید داشتند در این نشست حرفی از ریاست مجلس آینده به میان نیامده ولی هر 2 تاکید کردند که پیش‌تر نشست‌هایی با این هدف برگزار شده است. کمال‌خانی همچنین گفت که «با حدود 70 درصد گزینه‌های ریاست مجلس آینده نشست داشته است.» او همچنین در مواجه با این پرسش که با قالیباف نیز نشست داشته یا خیر، سکوت اختیار کرد و زمانی که سکوت او را به منزله پاسخ مثبت دانستیم با خنده گفت: «این تعبیر شماست!»
به این ترتیب به نظر می‌رسد این نشست‌ها و تصمیمات پشت پرده اتخاذ شده برای تشکیل فراکسیون‌ها، نقشی اساسی در ریاست مجلس آینده داشته باشد. در همین راستا شنیده‌های «اعتماد» حاکی از آن است که از هم‌اکنون تصمیماتی برای تشکیل 2 فراکسیون با نام‌های «جبهه خدمت» که عمده اعضای آن را نیروهای نزدیک به محمود احمدی‌نژاد تشکیل می‌دهند و «حامیان انقلاب» که حدود 100 نفر برای حضور در آن اعلام آمادگی کرده‌اند، اتخاذ شده و قالیباف نیز همان طور که گفته شد، نشست‌های منظمی را با منتخبان برگزار می‌کند. با این ترتیب از قرار معلوم چاره‌ای جز صبر برای مشخص شدن معادلات پارلمان آینده نیست؛ پارلمانی تمام اصولگرا ولی نه‌چندان یکدست!
سیدمیلاد علوی- روزنامه اعتماد
