«اژدهای زرد» چگونه بازار فولاد دنیا را قبضه کرد؟

به گزارش دیده بان ایران؛ سید مجتبی حسینی: چین به تنهایی حدود 55 درصد از فولاد جهان را تولید می کند و کمابیش همین میزان هم مصرف فولاد دارد. این در حالی است که آمریکایی ها، چین را به تولید فولاد کم کیفیت از یک سو و سیاست «دامپینگ» (یا شکستن قیمت) از سوی دیگر متهم می کنند. چین اما هنوز هم یکه تازِ بازار فولاد در جهان است و با این حال، شواهدی از بروز رکود در حوزه ساخت و ساز در این کشور، زنگ های هشدار را برای تداوم یکه تازیِ «اژدهای زرد» در بازار فولاد جهانی، به صدا در آورده است.

چین بسیاری از «ترین ها» را به خود اختصاص داده و این عجیب نیست: پرجمعیت ترین کشور جهان، بزرگ ترین اقتصاد جهان در آینده، بزرگ ترین تولیدکننده خودرو در جهان و البته، بزرگ ترین تولیدکننده و بزرگ ترین مصرف کننده فولاد در جهان.

چین اکنون سال ها است که بیشترین میزان فولاد را در جهان تولید می کند و بیشترین میزان مصرف فولاد را هم به خود اختصاص داده و این هر دو، به دلیل رشد شتابان و شگفت انگیز اقتصادی در این کشور در طی 4 دهه اخیر، به هیچ وجه جای تعجب ندارند.

بر اساس آمار «انجمن جهانی فولاد» (World Steel Association)، چین در سال 2020 میلادی با تولید حدود هزار و 100 میلیون تن فولاد از مجموع حدود هزار و 800 میلیون تن فولاد، به تنهایی حدود 55 درصد از فولاد جهان را تولید کرده است. (تولید فولاد در ماه آگوست سال جاری در چین حدود 83 میلیون تن بوده، یعنی تقریبا برابر با مجموع تولید فولاد در ایران، ترکیه و آلمان در طول یک سال!)

آیا فولاد چینی بی کیفیت است؟

در این میان، برخی انتقادها هم به کیفیت فولاد تولید شده در چین وجود دارد، هر چند معمولاً انتقاداتی از این دست، ناظر به رقابت های سیاسی میان کشورها است و نمونه های آن در جهان دو قطبی آمریکا-شوروی در قرن بیستم هم وجود داشت.

به عنوان نمونه، گفته می شود تولیدات فولاد در آمریکا، از آن جهت که باید با رعایت استانداردهای «انجمن آمریکایی ارزیابی و موارد» (The American Society for Testing and Materials) یا به اختصار، ASTM) تولید می شوند، بسیار با کیفیت تر از تولیدات فولاد در چین هستند.

چینی ها این ادعا را رد می کنند، اما از آنجا که تولید فولاد در چین بسیار ارزان تر از آمریکا تمام می شود، موضوع «دامپینگ» (Dumping) هم موضوعیت پیدا می کند. «دامپینگ» به معنی فروش به قیمتی پایین تر از قیمت تولید است و برخی کشورها با برخی تولیدات شان چنین می کنند تا رقبا را از بازار خارج کنند.

آمریکایی ها مدعی هستند که چین از این سیاست برای قبضه کردن بازار فولاد در دنیا استفاده می کند. به همین جهت، فولاد و شیوه قیمت گذاری آن به بخشی از «جنگ تعرفه ای» یا «جنگ تعرفه ای» میان آمریکا و چین در سال های اخیر هم بدل شده است.

افت بازار ساخت و ساز در چین: آیا فولادِ چینی زمین می خورد؟

این در حالی است که طی هفته های اخیر، موضوع بدهی 300 میلیارد دلاری شرکت ساختمانیِ چینیِ «اورگرند» (Evergrande)، یکی از بزرگ ترین شرکت های ساختمانی در دنیا، شوکی به بازار فولاد وارد کرد. سقوط بهای سنگ‌‌‌ آهن به زیر 100 دلار یکی از بارزترین نتایج انتشار این خبر بود. 

هرچند در ادامه با مطرح شدن احتمال حمایت دولت پکن از این شرکت و جلوگیری از ورشکستگی آن تاثیر این خبر بر بازارها کاهش یافت، اما ظاهراً یکه تازی چین در بازار فولاد جهان، ممکن است کمتر از گذشته باشد. این در حالی است که بخش ساخت و ساز در چین، مدتی است به کما و رکود فرو رفته و برای کشوری که بالاترین میزان ساخت و ساز ساختمانی و زیرساختی در جهان را دارد، این خبر خوبی نخواهد بود.